Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 13 Μαρτίου 2022, Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας (Ἑβρ. ια΄ 24-26, 32-40)
Ἀδελφοί, πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ, μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν, μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ· ἀπέβλεπε γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν. Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ τε καὶ Σαμψὼν καὶ Ἰεφθάε, Δαυΐδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι.
Οἱ γίγαντες τῆς πίστεως
Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας σήμερα. Ἡμέρα θριάμβου γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας, καθὼς ἑορτάζουμε ἰδιαιτέρως τὴ νίκη κατὰ τῶν αἱρετικῶν εἰκονομάχων καὶ τὴν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν εἰκόνων, ποὺ ἔγινε τὸ ἔτος 843. Ταυτόχρονα ὅμως πανηγυρίζουμε καὶ τὴ νίκη τῆς Ἐκκλησίας μας ἐναντίον ὅλων τῶν ἐχθρῶν της μέσα στοὺς αἰῶνες.
1. Ἡ πίστη θαυματουργεῖ
Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα μέσα στὸ πνεῦμα τῆς σημερινῆς ἑορτῆς μᾶς παρουσιάζει τὰ κατορθώματα μεγάλων μορφῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὰ ὁποῖα ἐπιτέλεσε ἡ θερμὴ πίστη τους. Ἀρχικὰ ἀναφέρεται ὁ Μωυσῆς, ὁ ὁποῖος, ὅταν μεγάλωσε, ἀρνήθηκε νὰ ζεῖ μὲ ἀνέσεις καὶ τιμὲς στὸ αἰγυπτιακὸ παλάτι ὡς βασιλόπουλο. Προτίμησε νὰ ταλαιπωρεῖται μαζὶ μὲ τὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ, παρὰ νὰ ἔχει τὶς πρόσκαιρες ἀπολαύσεις τῆς ἁμαρτίας. Θεώρησε τὶς περιφρονήσεις ὡς μεγαλύτερο πλοῦτο ἀπὸ τοὺς θησαυροὺς καὶ τὰ ἀγαθὰ τῆς Αἰγύπτου, διότι εἶχε καρφωμένα τὰ μάτια του στὶς οὐράνιες ἀνταμοιβές.
Βεβαίως ὁ Μωυσῆς δὲν ἦταν ὁ μόνος, συνεχίζει ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Δὲν θὰ μοῦ φθάσει ὁ χρόνος νὰ διηγοῦμαι γιὰ τὸν Γεδεών, τὸν Βαράκ, τὸν Σαμψών, τὸν Ἰεφθάε, τὸν Δαβίδ, τὸν Σαμουὴλ καὶ τοὺς Προφῆτες. Ὅλοι αὐτοὶ «διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας». Μὲ τὴ δύναμη τῆς πίστεως ὑπέταξαν βασίλεια, κυβέρνησαν τὸν λαὸ μὲ δικαιοσύνη, εἶδαν τὴν πραγματοποίηση τῶν ὑποσχέσεων τοῦ Θεοῦ, ἔφραξαν στόματα λιονταριῶν, ἔσβησαν τὴν καταστρεπτικὴ δύναμη τῆς φωτιᾶς, διέφυγαν τὸν κίνδυνο τῆς σφαγῆς, θεραπεύθηκαν ἀπὸ ἀσθένειες, ἀναδείχθηκαν ἀνίκητοι στὸν πόλεμο, ἔτρεψαν σὲ φυγὴ ἐχθρικὲς παρατάξεις· ἀκόμη καὶ τὰ νεκρὰ παιδιά τους εἶδαν ἀναστημένα κάποιες εὐσεβεῖς καὶ πιστὲς γυναῖκες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.
Εἶναι ὄντως πολὺ θαυμαστὰ τὰ γεγονότα αὐτὰ τῶν Ἁγίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, στὰ ὁποῖα ἀναφέρεται ὁ θεῖος Ἀπόστολος καὶ τὰ ὁποῖα ἀποκαλύπτουν τὴ μεγάλη δύναμη τῆς πίστεως. Πολὺ περισσότερο ὅμως στὴν Καινὴ Διαθήκη, στὴν ἐποχὴ τῆς Χάριτος, δυσεξαρίθμητα εἶναι τὰ θαύματα ποὺ ἐπιτελοῦνται καθημερινὰ μέσα στὴν Ἐκκλησία μας. Πόσα θαύματα ἀκοῦμε νὰ συμβαίνουν μὲ τὴ θαυματουργικὴ ἐπέμβαση τῶν Ἁγίων! Ἀσθενεῖς θεραπεύονται, παρατεταμένες ἀνομβρίες λύνονται, ἄτεκνες μητέρες ἀποκτοῦν παιδιὰ μὲ τὴ δύναμη τῆς πίστεως. Διότι ἡ πίστη ξεπερνᾶ τὴ λογική. Ὑπερβαίνει καὶ αὐτοὺς τοὺς νόμους τῆς φύσεως. Ἄλλωστε ὅλη ἡ ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἡ πορεία της μέσα στοὺς αἰῶνες εἶναι ἕνα διαρκὲς θαῦμα.
Οἱ Χριστιανοὶ λοιπὸν στὸν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας ζοῦμε καὶ κινούμαστε μέσα στὸ θαῦμα. Ἀρκεῖ νὰ ἔχουμε πίστη· θερμὴ πίστη· σὰν κι αὐτὴν ποὺ ἐπέδειξαν οἱ Δίκαιοι αὐτοὶ ἄνθρωποι τῆς Παλαιᾶς καὶ τῆς Καινῆς Διαθήκης, οἱ γίγαντες τῆς πίστεως.
2. Ἀποβλέποντας στὴν οὐράνια «μισθαποδοσία»
Στὴ συνέχεια ὁ θεοκίνητος Ἀπόστολος παρουσιάζει τὰ φρικτὰ μαρτύρια, ποὺ ὑπέστησαν οἱ Δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, μένοντας σταθεροὶ στὴν πίστη τους: Κάποιοι δέθηκαν στὸ βασανιστικὸ ὄργανο ποὺ λεγόταν τύμπανο καὶ δάρθηκαν σκληρὰ μέχρι θανάτου, «οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσι». Προτίμησαν δηλαδὴ τὴν ἀνάσταση σὲ μιὰ ἀνώτερη ζωὴ παρὰ τὴν πρόσκαιρη ἀποκατάσταση στὴ ζωὴ αὐτή.
Ἄλλοι πάλι δοκίμασαν ἐμπαιγμούς, μαστιγώσεις, δεσμὰ καὶ φυλακίσεις. Λιθοβολήθηκαν, πριονίσθηκαν, ὑποβλήθηκαν σὲ σκληροὺς πειρασμούς, θανατώθηκαν μὲ μαχαίρι, περιφέρονταν σὰν πλανόδιοι ἐδῶ κι ἐκεῖ. Φοροῦσαν γιὰ ροῦχα προβιὲς καὶ γιδοδέρματα, «ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι»· ζώντας μέσα σὲ στερήσεις, θλίψεις καὶ κακοπάθειες. Περιπλανιόνταν σὲ ἐρημιὲς καὶ σὲ βουνά, σὲ σπηλιὲς καὶ σὲ τρύπες τῆς γῆς. Τί ἄνθρωποι ἦταν ἐκεῖνοι! Ὁλόκληρος ὁ κόσμος δὲν θὰ μποροῦσε νὰ συγκριθεῖ μαζί τους.
Κι ἐνῶ ὅλοι αὐτοὶ ἀπέδειξαν ἔμπρακτα τὴ μεγάλη πίστη τους, δὲν ἀπόλαυσαν ἀκόμη τὴν οὐράνια κληρονομιά, ποὺ τοὺς ὑποσχέθηκε ὁ Θεός. Κι αὐτὸ διότι ὁ Θεὸς προέβλεψε γιὰ ἐμᾶς κάτι καλύτερο, ὥστε νὰ μὴ λάβουν σὲ τέλειο βαθμὸ τὴ σωτηρία τους χωρὶς ἐμᾶς, ἀλλὰ νὰ τὴ λάβουμε ὅλοι μαζί.
Θαυμάζει κανεὶς καὶ ὑποκλίνεται μπροστὰ στὶς ὑπέροχες αὐτὲς μορφές. Πῶς ἄντεξαν νὰ κακοπαθήσουν καὶ νὰ μαρτυρήσουν μὲ τόσο φρικτὸ τρόπο, περιφρονώντας κάθε ὑλικὴ ἀπόλαυση; Μᾶς ἔδωσε τὴν ἀπάντηση ὁ Ἀπόστολος: Δὲν τοὺς εἵλκυαν οἱ ἀνέσεις καὶ οἱ ὑποσχέσεις τῆς παρούσας ζωῆς, διότι μὲ τὰ μάτια τῆς πίστεως ἀπέβλεπαν σὲ μιὰ ἀνώτερη ζωὴ μετὰ τὸν θάνατο. Ἀκούσαμε καὶ γιὰ τὸν Μωυσῆ στὴν ἀρχὴ τῆς περικοπῆς ὅτι ἀρνήθηκε τὶς τιμὲς καὶ τὶς ἀνέσεις τῆς Αἰγύπτου, διότι «ἀπέβλεπεν εἰς τὴν μισθαποδοσίαν». Ἡ ψυχή του λαχταροῦσε τὰ ἀγαθὰ τοῦ Οὐρανοῦ, τὶς οὐράνιες ἀπολαβές.
Αὐτὸ λοιπὸν εἶναι τὸ μυστικό: Ὁ Χριστιανὸς ποὺ ἔχει θερμὴ πίστη, ἀντιμετωπίζει κάθε δυσκολία τῆς ζωῆς αὐτῆς, ἀποβλέποντας στὴν οὐράνια «μισθαποδοσία». Προσδοκᾶ πίσω ἀπὸ τὶς δοκιμασίες τὴν ἀνάπαυση, πίσω ἀπὸ τὶς θλίψεις τὸν αἰώνιο πλατυσμὸ τῆς ψυχῆς στὴν οὐράνια Βασιλεία τοῦ Θεοῦ· ἐκεῖ, ὅπου μᾶς περιμένουν οἱ μεγάλες αὐτὲς μορφὲς γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε μαζί τους τὴν οὐράνια δόξα.
