Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Πρίν κλείσει τήν ἑνότητα τῶν Μακαρισμῶν, ὁ Κύριος ὑποδεικνύει καί ἄλλες ὑψηλότερες κορυφές, τίς ὁποῖες μπορεῖ νά ἀνεβεῖ μόνο αὐτός πού ἔχει τίς ἀρετές τῶν προηγούμενων Μακαρισμῶν, «ὁ ταῦτα πάντα κατωρθωκώς», ὅπως γράφει ὁ ἱερός Χρυσόστομος (ΕΠΕ, 9, 488). Καί προσθέτει ὡς ἐπιστέγασμα ἄλλους δύο Μακαρισμούς, οἱ ὁποῖοι συγγενεύουν μεταξύ τους. Μέ αὐτούς ὑψώνει τούς ἀκροατές Του σέ μεγαλύτερα πνευματικά ὕψη, τά ὁποῖα οὔτε κἄν μποροῦν νά διανοηθοῦν οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου. Ἐάν δέ ὁ πρῶτος Μακαρισμός τῶν «πτωχῶν τῷ πνεύματι» εἶναι ἀκατανόητος γιά τή λογική τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων, πολύ περισσότερο ἰσχύει αὐτό γιά τούς δύο τελευταίους.
Μελέτη περικοπῆς· Ματθ. ε´ 10-12.
1. Ποιούς μακαρίζει ἐδῶ ὁ Κύριος; Αὐτούς πού διώκονται γιά τήν ἀρετή καί εὐσέβειά τους, (αὐτούς ἐννοεῖ ὁ 10ος στίχος)· καί ὅσους διώκονται γιά τήν πίστη τους στόν Χριστό καί τήν ὁμολογία τῆς πίστεώς τους αὐτῆς (αὐτούς ἐννοεῖ ὁ 11ος στίχος).
Σχετίζονται ἄραγε μεταξύ τους οἱ ἀποδέκτες αὐτῶν τῶν ὕβρεων καί διωγμῶν; Μάλιστα, διότι ἡ εὐσέβεια καί ἡ ἀρετή πηγάζουν ἀπό τήν πίστη στόν Χριστό. Ἀληθινή ἀρετή καί εὐσέβεια χωρίς σχέση μέ τόν Χριστό δέν ὑπάρχουν.
Εἶναι φανερό ἄραγε αὐτό πού προανεφέρθηκε, ὅτι εἶναι ἀκατανόητα στόν κοσμικόφρονα ἄνθρωπο αὐτά πού λέει ἐδῶ ὁ Θεάνθρωπος; Ἀσφαλῶς. Διότι καλοτυχίζει αὐτούς πού διώκονται, πού ὑποφέρουν, πού παραγκωνίζονται, πού ταλαιπωροῦνται. Παράδοξος ὁ λόγος. «Τά τοῖς ἄλλοις φευκτά, ταῦτα ποθεινά εἶναι λέγει» (ἱερός Χρυσόστομος ΕΠΕ 9, 480). Αὐτά πού προσπαθοῦν νά ἀποφύγουν οἱ ἄλλοι, τά παρουσιάζει ἐδῶ ὁ Κύριος ὡς ποθητά!
Ποιοί ἀπό τούς σύγχρονους πιστούς συμπεριλαμβάνονται σέ ὅσους μακαρίζονται ἐδῶ ἀπό τόν Κύριο; «Ὅσοι μεταξύ τῶν σημερινῶν Χριστιανῶν στεροῦνται, πιέζονται, δέν λαμβάνουν τό δίκαιόν των, τήν ἀνήκουσαν εἰς αὐτούς θέσιν των, ἀπό τήν ὁποίαν συντηρεῖται ἡ οἰκογένειά των, κατατρέχονται, διώκονται, φυλακίζονται διά νά μή ἀρνηθοῦν τάς χριστιανικάς πεποιθήσεις των, διά νά μή παρανομήσουν, διά νά μή καταπατήσουν τήν συνείδησίν των… Ἀλλ᾿ ἐπίσης καί ὅσοι θέλουν νά ζοῦν ὡς Χριστιανοί εὐσεβεῖς, καί διά τοῦτο ἀκούουν εἰρωνείας καί ἐπίθετα («κουτός», «περιωρισμένος», «θρησκόληπτος») (π. Σεραφείμ). Συμπεριλαμβάνονται ἐπίσης καί ὅσοι ὁμολογοῦν μέ παρρησία τίς χριστιανικές ἀρχές τους ὅπου βρεθοῦν καί συναντοῦν ἀντιδράσεις ἰσχυρές.
2. Ἄς ἔλθουμε ὅμως τώρα νά ἐξετάσουμε τή συμπεριφορά τῶν διωκτῶν. Γιατί ἄραγε διώκουν τούς πιστούς καί εὐσεβεῖς; Διότι, ὅπως ἀναφέρει τό θεόπνευστο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης Σοφία Σολομῶντος, ὁ εὐσεβής εἶναι «βαρύς… καί βλεπόμενος» εἰς τούς ἀσεβεῖς (βλ. Σοφ. Σολ. β´ 14). Δέν ἀντέχουν νά τόν βλέπουν νά ζεῖ διαφορετικά ἀπό αὐτούς. Ἡ ζωή του εἶναι ἔλεγχος γιά τούς ἴδιους. «Καί διά τοῦτο ὁ κοσμικός καί ἀσεβής ἐπιθυμεῖ νά γίνῃ καί ὁ εὐσεβής ὅμοιος μέ αὐτόν, ἀγωνίζεται νά τόν παρασύρῃ εἰς τήν ἰδικήν του ζωήν καί ποιότητα. Καί ὅταν δέν τό κατορθώνῃ τόν εἰρωνεύεται, τόν περιφρονεῖ, τόν πιέζει, τόν διώκει πολυειδῶς καί μέχρι θανάτου» (π. Σεραφείμ).
Θυμάστε κάποιον σχετικό μέ αὐτόν λόγο τοῦ Θεανθρώπου; Ἐάν ζούσατε ὅπως ὁ κόσμος καί ἤσασταν «ἐκ τοῦ κόσμου», εἶπε στούς Μαθητές Του, ὁ κόσμος θά ἐκδήλωνε ἀγάπη ἀπέναντί σας. Ἐπειδή ὅμως δέν προέρχεσθε ἀπό τόν κόσμο, οὔτε ταυτίζεσθε μέ τούς κοσμικούς ἀνθρώπους καί δέν ἔχετε τά φρονήματα τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου, ἀλλά ζεῖτε σύμφωνα μέ τή διδασκαλία μου καί ἀνήκετε σ᾿ Ἐμένα… «διά τοῦτο μισεῖ ὑμᾶς ὁ κόσμος». Καί Ἐμένα τόν Ἴδιο, πρόσθεσε ὁ Κύριος, μέ μίσησε ὁ κόσμος καί μάλιστα «ἐμίσησάν με δωρεάν», χωρίς λόγο καί αἰτία. Χωρίς νά τούς ἔχω βλάψει σέ κάτι. Μήν παραξενεύεσθε λοιπόν, ὅταν σᾶς μισοῦν. Ἐφόσον μίσησαν καί δίωξαν Ἐμένα, εἶναι ἑπόμενο ὅτι θά διώξουν καί θά μισήσουν καί σᾶς πού θέλετε νά ἀνήκετε σ᾿ Ἐμένα καί νά ζεῖτε σύμφωνα μέ τούς λόγους μου (βλ. Ἰω. ιε´ 18-25).
Οἱ λόγοι τοῦ Κυρίου πού προαναφέραμε, τοποθετοῦν τό θέμα στήν ὀρθή βάση του καί τονίζουν ὅτι δέν πρέπει νά ἐκπλησσόμαστε, ὅταν συναντοῦμε ἀντιδράσεις καί διωγμούς. Πρέπει νά συμβιβασθοῦμε μέ τήν ἰδέα ὅτι θά ἀντιμετωπίσουμε ὁπωσδήποτε δυσκολίες ἀπό τούς κοσμικούς ἀνθρώπους. Ἀλίμονό σας, εἶπε σέ ἄλλη εὐκαιρία ὁ Ἴδιος, «ὅταν καλῶς ὑμᾶς εἴπωσι πάντες οἱ ἄνθρωποι» (Λουκ. ς´ 26). Δέν εἶναι δυνατόν ὁ ἀσεβής νά ἐπαινέσει ποτέ τόν εὐσεβή. Δέν συμβιβάζεται τό σκότος μέ τό φῶς. Ἐάν σᾶς ἐπαινοῦν καί οἱ ἀσεβεῖς, σημαίνει ὅτι δέν τούς ἐλέγχει ἡ ζωή σας, ὅτι ἔχετε κάνει ὑποχωρήσεις καί συμβιβασμούς μέ τόν κόσμο, ὅτι δέν παρουσιάζετε τούς λόγους μου ὅπως τούς κήρυξα ἐγώ. (βλ. Β´ Τιμ. γ´ 12).
Νά προσέξουμε καί τίς λέξεις «ἕνεκεν ἐμοῦ» τοῦ 11ου στίχου. Πῶς τίς καταλαβαίνετε; Ἐάν οἱ εἰς βάρος μας κακολογίες τῶν ἄλλων δέν ἀφορμῶνται ἀπό δικές μας ἀπροσεξίες, ἀλλά μόνο διότι εἴμαστε πιστοί στόν Κύριο καί ζοῦμε εὐσεβῶς, εἴμαστε μακάριοι. Ὁ ἱερός Χρυσόστομος γράφει σχετικά· «Ἄν μέν ἐν πονηρίᾳ ζῶμεν, κἄν μηδείς ὁ κακηγορῶν ᾖ, πάντων ἐσμέν ἀθλιώτεροι· ἄν δέ ἀρετῆς ἐπιμελώμεθα, κἄν ἡ οἰκουμένη λέγῃ κακῶς, τότε πάντων ἐσόμεθα ζηλωτότεροι» (=πιό ἀξιοζήλευτοι) (ΕΠΕ 9, 502).
3. Τά παραπάνω δικαιολογοῦν ἀσφαλῶς τούς διωγμούς. Ὅμως ἐδῶ ὁ Κύριος δέν μᾶς λέει ἁπλῶς ὅτι πρέπει νά δεχόμαστε ἀγόγγυστα τούς τυχόν διωγμούς ὡς ἀναμενόμενο ἐπακόλουθο τῆς χριστιανικῆς μας ἰδιότητας καί τῆς ὁμολογίας τῆς Πίστεως καί τῶν ἀρχῶν μας. Ἀλλά τί λέει; Μακαρίζει ὅσους διώκονται! Πῶς κατανοεῖτε τόν μακαρισμό τῶν διωκομένων; Γιατί εἶναι μακάριοι καί καλότυχοι; Οἱ διωγμοί εἰς βάρος μας λόγῳ τῆς ὀρθῆς Πίστεως, τῆς ἐνάρετης ζωῆς καί τῆς ὁμολογίας τῆς Πίστεώς μας εἶναι δεῖγμα γνησιότητας τῆς εὐσέβειάς μας. Φανερώνουν ὅτι εἴμαστε γνήσιοι πιστοί καί ὅτι ἀναπαύεται σέ μᾶς μέ τή ζωή μας τό Πανάγιον Πνεῦμα. Ὁ ἀπόστολος Πέτρος τονίζει· «Εἰ ὀνειδίζεσθε ἐν ὀνόματι Χριστοῦ, μακάριοι, ὅτι τό τῆς δόξης καί δυνάμεως καί τό τοῦ Θεοῦ Πνεῦμα ἐφ᾿ ὑμᾶς ἀναπαύεται» (Α´ Πέτρ. δ´ 14). Μέ τούς διωγμούς ὑφιστάμεθα, κατά κάποιον τρόπο, καί μεῖς ὅ,τι ὑπέστη καί ὁ Ἀρχηγός τῆς Πίστεώς μας. Γινόμαστε δέ καί μιμητές τῶν Ἁγίων καί τῶν Προφητῶν, οἱ ὁποῖοι διώχθηκαν ποικιλοτρόπως ἕως θανάτου. Καί τελικά στεφανώθηκαν μέ τόν ἀμαράντινο στέφανο τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Οἱ διωγμοί ἐπίσης καί οἱ θλίψεις γιά τήν εὐσέβειά μας μᾶς ἐξαγνίζουν, μᾶς ἐξαγιάζουν περισσότερο. Καί μᾶς συνδέουν βαθύτερα μέ τόν Κύριο. Εἶναι δέ ἰδιαίτερη τιμή τό νά πάσχει κάποιος γιά τήν πίστη του στόν Χριστό, ἐπισημαίνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Φιλιπ. α´ 29). Εἶναι χάρισμα θεῖο.
Ὅλα τά παραπάνω εἶναι ἀφορμές χαρᾶς πολλῆς. Γι᾿ αὐτό πρόσθεσε ὁ Κύριος καί τήν προτροπή: «χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε», ὅταν διώκεσθε. Νά σκέπτεσθε καί τόν μισθό, ὁ ὁποῖος θά σᾶς δοθεῖ στούς οὐρανούς καί ὁ ὁποῖος θά εἶναι πολύς, μέγας. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης γράφει ὅτι οἱ διωγμοί καί οἱ θλίψεις γιά τήν πίστη μας εἶναι τό «ἄνθος», ἀπό τό ὁποῖο θά προέλθει ὁ γλυκύτατος «καρπός» τῆς οὐράνιας εὐτυχίας (ΕΠΕ 8, 284).
Αὐτή δέ ἡ εὐτυχία, πού μᾶς ἀναμένει στούς οὐρανούς, ὑπερβαίνει κάθε ἔννοια. «Τό πέρας (=τέρμα) τῶν κατά Θεόν ἀγώνων, τό τῶν πόνων (=κόπων) γέρας (=βραβεῖο), τό τῶν ἱδρώτων ἔπαθλον» (ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, ΕΠΕ 8, 270) εἶναι ἀσυγκρίτως ἀνώτερο ἀπό ὅλα μαζί τά ἀγαθά τοῦ κόσμου. Τά παθήματα πού τυχόν θά ὑποφέρουμε γιά τήν πίστη μας καί τήν ἀρετή μας, εἶναι ἕνα τίποτε μπροστά στή δόξα πού μᾶς περιμένει στούς οὐρανούς. «Οὐκ ἄξια τά παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ πρός τήν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς» (Ρωμ. η´ 18). Θά στεφανωθοῦμε μαζί μέ ὅλους ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔδωσαν τή μαρτυρία τους γιά τόν Χριστό μέ τά λόγια καί μέ τή ζωή τους «καί οὐκ ἠγάπησαν τήν ψυχήν αὐτῶν ἄχρι θανάτου» (Ἀποκ. ιβ´ 11). Δέν ἀγάπησαν τή ζωή τους στόν πρόσκαιρο τοῦτο κόσμο προτιμώντας νά ζήσουν ἄνετα, ἀλλά περιφρόνησαν τήν ἄνετη ζωή τῆς ἁμαρτίας καί θυσιάσθηκαν μένοντας πιστοί μέχρι θανάτου στόν Ἀγωνοθέτη καί Στεφανοδότη Κύριο.
ΣΥΝΘΗΜΑ: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 10).
