Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 17 Ἀπριλίου 2022, Κυριακή τῶν Βαΐων (Φιλιπ. δ΄ 4-9)
Ἀδελφοί, χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ᾿ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν. καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ᾿ ὑμῶν.
Ἡ ὑποδοχὴ τοῦ Βασιλέως
Ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων εἶναι μία ἰδιαίτερη ἡμέρα μέσα στὸ ἔτος. Παρόλο ποὺ οἱ ἱεροὶ ὕμνοι τῆς ἡμέρας δὲν ἀναφέρονται στὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου, ὅπως συμβαίνει μὲ τὶς ὑπόλοιπες Κυριακές, ὡστόσο ἔχει πανηγυρικὸ τόνο καὶ ἔντονο τὸ χρῶμα τῆς Ἀναστάσεως. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς λίγο μετὰ τὴν ἀνάσταση τοῦ φίλου του Λαζάρου, ποὺ προτύπωνε τὴ δική του Ἀνάσταση καὶ τὴν ὁριστικὴ νίκη κατὰ τοῦ θανάτου, εἰσέρχεται στὴν Ἱερουσαλήμ, ὅπου ὁ λαὸς τῆς πόλεως Τὸν ὑποδέχεται μὲ ἐνθουσιασμὸ ὡς Βασιλιὰ καὶ θριαμβευτή. Γι᾿ αὐτὸ ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ τῆς ἡμέρας, ἀπὸ τὴν πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολή, δὲν ἔχει πένθιμο χαρακτήρα, οὔτε μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ Πάθος τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ μᾶς ὁμιλεῖ γιὰ τὴ χαρά.
1. Ἀναφαίρετη ἡ χαρά μας
«Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε», τονίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στοὺς πιστοὺς τῶν Φιλίππων καὶ τὸ ἐπαναλαμβάνει: «πάλιν ἐρῶ, χαίρετε». Δηλαδή, νὰ χαίρεσθε πάντοτε μὲ τὴ χαρὰ ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἕνωση καὶ τὴν κοινωνία μας μὲ τὸν Κύριο. Σᾶς τὸ ξαναλέω, νὰ χαίρεσθε. Νὰ εἶσθε πλημμυρισμένοι ἀπὸ τὴν ἀληθινὴ αὐτὴ χαρά. Ἡ ἐπιείκειά σας ἐπίσης ἂς γίνεται φανερὴ σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ἀκόμη καὶ στοὺς ἀπίστους. Διότι ὁ Κύριος ἔρχεται, εἶναι κοντά. Ἐκεῖνος θὰ κρίνει καὶ θὰ ἀποδώσει στὸν καθένα ὅ,τι τοῦ ἀνήκει.
Εἴπαμε νωρίτερα ὅτι καὶ οἱ κάτοικοι τῶν Ἱεροσολύμων ἐξέφρασαν τὴ χαρά τους ὑποδεχόμενοι τὸν Κύριο στὴν ἁγία Πόλη. Ἔστρωναν λοιπὸν τὰ ἐνδύματά τους γιὰ νὰ περάσει ἐπάνω ἀπὸ αὐτὰ ὁ Χριστός, κρατοῦσαν δὲ κλαδιὰ δένδρων καὶ κραύγαζαν «ὡσαννά». Ἡ χαρὰ αὐτὴ ὅμως ἦταν παροδική, ἐπιφανειακή. Προερχόταν ἀπὸ τὴν προσδοκία ἑνὸς ἐπίγειου βασιλιᾶ καὶ κατακτητῆ. Γι᾿ αὐτὸ τὸν λόγο λίγες ἡμέρες ἀργότερα ἡ χαρά τους μετατράπηκε σὲ μίσος, καὶ τὰ ἴδια στόματα ποὺ ἐπευφημοῦσαν τότε μὲ τὰ «ὡσαννά», κατόπιν κραύγαζαν μὲ μένος «σταύρωσον αὐτόν».
Ἡ χαρὰ ὅμως, γιὰ τὴν ὁποία κάνει λόγο ὁ θεῖος Ἀπόστολος, εἶναι διαφορετική. Δὲν εἶναι παροδική, ἀλλὰ διαρκής. Δὲν πρόκειται γιὰ ἐπιφανειακὸ συναίσθημα, ἀλλὰ γιὰ βαθύτερο βίωμα τοῦ Χριστιανοῦ. Γι᾿ αὐτὸ προσθέτει τὸ ἐπίρρημα «πάντοτε». Δηλαδή, ἀκόμη κι ὅταν τὰ πράγματα δὲν ἔρχονται ὅπως τὰ περιμένουμε, ἀκόμη κι ὅταν δοκιμαζόμαστε στὸ καμίνι τῆς θλίψεως καὶ τοῦ πειρασμοῦ ἢ ὅταν ὀρθώνονται μπροστά μας ἀδιαπέραστα ἀδιέξοδα, ἀκόμη καὶ τότε μποροῦμε οἱ Χριστιανοὶ νὰ εἴμαστε χαρούμενοι. Διότι ἡ χαρά μας δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἐξωτερικὲς συνθῆκες· πρωτίστως ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν κοινωνία καὶ τὴν ἕνωσή μας μὲ τὸν Χριστό.
Ὅταν λοιπὸν ζοῦμε «ἐν Κυρίῳ», ὅταν εἴμαστε ἑνωμένοι μὲ τὸν Χριστό, ὅταν ἔχουμε καθημερινὴ ἐπικοινωνία μαζί Του μὲ τὴν προσευχή, τότε θὰ ἔχουμε ἀναφαίρετη χαρά. Ἀκόμη καὶ τὸ πένθος μας θὰ τὸ ἁπαλύνει ἡ χαρά, τὴν ὁποία θὰ ἀπολαύσουμε στὴν πληρότητά της, ὅταν θὰ ἔχουμε πλήρη ἕνωση μὲ τὸν Κύριο στὴν οὐράνια Βασιλεία του.
2. Καθαροὶ λογισμοί, ἅγια ἔργα
Στὴ συνέχεια τῆς περικοπῆς ὁ ἀπόστολος Παῦλος νουθετεῖ τοὺς πιστοὺς σὲ πιὸ πρακτικὰ θέματα. Μὴν κυριεύεσθε ἀπὸ ἀγωνιώδη φροντίδα, τοὺς γράφει, ἀλλὰ κάθε τι ποὺ σᾶς ἀπασχολεῖ, νὰ τὸ ἐμπιστεύεσθε στὸν Θεὸ μὲ τὴ θερμὴ προσευχὴ καὶ τὴν ἱκεσία σας, τὶς ὁποῖες νὰ συνοδεύετε μὲ εὐχαριστία γιὰ ὅσα Ἐκεῖνος σᾶς χάρισε. Τότε ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἀσύλληπτη γιὰ κάθε ἀνθρώπινο καὶ ἀγγελικὸ νοῦ, θὰ φρουρήσει τὶς καρδιές σας καὶ τὶς σκέψεις σας, ἐφόσον μένετε ἑνωμένοι μὲ τὸν Ἰησοῦ Χριστό.
Καταλήγει δὲ τὶς σκέψεις του ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος μὲ τὶς ἑξῆς συμβουλές: Ὅσα εἶναι ἀληθινά, σεμνά, δίκαια, ἁγνά, προσφιλὴ στὸν Θεὸ καὶ στοὺς καλοὺς ἀνθρώπους, ὅσα ἔχουν καλὴ φήμη, κάθε ἀρετὴ καὶ ἀγαθὸ ἔργο ποὺ εἶναι ἄξιο ἐπαίνου, αὐτὰ νὰ συλλογίζεσθε καὶ νὰ ἐφαρμόζετε στὴ ζωή σας. Αὐτὰ ποὺ ἀκούσατε ἀπὸ τὴ διδασκαλία μου, αὐτὰ ποὺ εἴδατε στὴ συμπεριφορά μου, αὐτὰ νὰ πράττετε. Καὶ τότε ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ὁ χορηγὸς τῆς εἰρήνης, θὰ εἶναι μαζί σας.
«Ταῦτα λογίζεσθε», «ταῦτα πράσσετε»: Μὲ τὶς προτάσεις αὐτὲς ὁ Ἀπόστολος στρέφει τὴν προσοχή μας στοὺς λογισμοὺς καὶ στὶς πράξεις μας. Ἴσως κάποτε τὸ ὁρμητικὸ ρεῦμα τοῦ κόσμου καὶ τῆς ἀνηθικότητας, ποὺ ἐπικρατεῖ στὴν ἐποχή μας, νὰ συμπαρασύρει κι ἐμᾶς. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅμως μᾶς τονίζει ὅτι εἶναι ἀναγκαῖο νὰ διατηροῦμε καθαρές, ἁγνὲς τὶς σκέψεις καὶ ἅγια τὰ ἔργα μας.
Ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν Ἁγία καὶ Μεγάλη Ἑβδομάδα, ποὺ ξεκινᾶ ἀπόψε μὲ τὴν ἱερὴ Ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου, ἂς ἐντείνουμε τὴν προσοχή μας. «Δεῦτε οὖν καὶ ἡμεῖς κεκαθαρμέναις διανοίαις συμπορευθῶμεν αὐτῷ», μᾶς προτρέπει ἡ Ἐκκλησία μας. Δηλαδή, μὲ καθαρὸ τὸν νοῦ μας ἂς πορευθοῦμε μαζὶ μὲ τὸν ἐρχόμενο Νυμφίο Χριστὸ τὶς ἱερὲς αὐτὲς ἡμέρες, ὥστε νὰ προσκυνήσουμε μὲ καθαρὴ ψυχὴ τὰ Ἄχραντα Πάθη καὶ τὴ λαμπροφόρα Ἀνάστασή του.