ΘΕΜΑ: Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος
ΕΒΔΟΜΑΔΑ:
ΑΡΘΡΟ:
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ματθ. ιζ΄ 1-9
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:
.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Αγιογραφικό
|
Συμπληρωματικό
|
Σύνθημα
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Τόν μήνα Αὔγουστο πανηγυρίζουμε δύο μεγάλες ἑορτές: τή δεσποτική ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος καί τήν Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα, θά ἀναφερθοῦμε στήν πρώτη ἀπ᾿ αὐτές, τή Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος. Εἶναι μία ἀπό τίς μεγαλύτερες καί λαμπρότερες ἑορτές τῆς Χριστιανοσύνης, ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα γεγονότα τῆς ἐπιγείου ζωῆς τοῦ Κυρίου μας καί μιά ἀπό τίς ὑπεροχότερες σκηνές πού μπόρεσαν ἀνθρώπινα μάτια νά ἀπολαύσουν ἐπάνω στόν πλανήτη μας.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Τό ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα εἶναι ἡ εὐαγγελική περικοπή τῆς Ἑορτῆς: Ματθ. ιζ΄ 1-9: «1 Καί μεθ᾿ ἡμέρας ἕξ παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τόν Πέτρον καί Ἰάκωβον καί Ἰωάννην τόν ἀδελφόν αὐτοῦ καί ἀναφέρει αὐτούς εἰς ὄρος ὑψηλόν κατ᾿ ἰδίαν· 2 καί μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καί ἔλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τά δέ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς. 3 καί ἰδού ὤφθησαν αὐτοῖς Μωσῆς καί Ἠλίας μετ᾿ αὐτοῦ συλλαλοῦντες. 4 ἀποκριθείς δέ ὁ Πέτρος εἶπε τῷ Ἰησοῦ· Κύριε, καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι· εἰ θέλεις, ποιήσωμεν ὧδε τρεῖς σκηνάς, σοί μίαν καί Μωσεῖ μίαν καί μίαν Ἠλίᾳ. 5 ἔτι αὐτοῦ λαλοῦντος ἰδού νεφέλη φωτεινή ἐπεσκίασεν αὐτούς, καί ἰδού φωνή ἐκ τῆς νεφέλης λέγουσα· οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾧ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε. 6 καί ἀκούσαντες οἱ μαθηταί ἔπεσον ἐπί πρόσωπον αὐτῶν καί ἐφοβήθησαν σφόδρα. 7 καί προσελθών ὁ Ἰησοῦς ἥψατο αὐτῶν καί εἶπεν· ἐγέρθητε καί μή φοβεῖσθε. 8 ἐπάραντες δέ τούς ὀφθαλμούς αὐτῶν οὐδένα εἶδον εἰ μή τόν Ἰησοῦν μόνον. 9 καί καταβαινόντων αὐτῶν ἀπό τοῦ ὄρους ἐνετείλατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς λέγων· μηδενί εἴπητε τό ὅραμα ἕως οὗ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ».
Ἑρμηνεία: 1 Ὕστερα ἀπό ἕξι ἡμέρες ὁ Ἰησοῦς πῆρε μαζί του τόν Πέτρο, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη τόν ἀδελφό του καί τούς ἀνέβασε σ’ ἕνα ψηλό βουνό, ἰδιαιτέρως μόνο αὐτούς. 2 Καί ἐκεῖ μεταμορφώθηκε μπροστά τους· κι ἔγινε τό πρόσωπό Του λαμπρό σάν τόν ἥλιο, καί τά ἐνδύματά Του λευκά σάν τό φῶς. 3 Καί τότε ἐμφανίσθηκαν σ’ αὐτούς ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἠλίας, οἱ ὁποῖοι συνομιλοῦσαν μαζί Του. 4 Ὁ Πέτρος τότε εἶπε στόν Ἰησοῦ: Κύριε, εἶναι ὡραῖα νά μείνουμε ἐδῶ. Ἄν θέλεις, ἄς κάνουμε ἐδῶ τρεῖς σκηνές· μία γιά Ἐσένα καί μία γιά τόν Μωυσῆ καί μία γιά τόν Ἠλία. 5 Κι ἐνῶ αὐτός μιλοῦσε ἀκόμη, ξαφνικά μιά νεφέλη γεμάτη φῶς τούς σκέπασε. Καί ξαφνικά ἀκούστηκε φωνή ἀπό τή νεφέλη πού ἔλεγε: Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου, πού ἐξαιρετικά τόν ἀγαπῶ καί στόν ὁποῖο εὐαρεστήθηκα. Νά ὑπακούετε σ’ Αὐτόν. 6 Μόλις οἱ Μαθητές ἄκουσαν τή φωνή αὐτή, ἔπεσαν μέ τό πρόσωπο στό χῶμα καί φοβήθηκαν πάρα πολύ. 7 Τότε τούς πλησίασε ὁ Ἰησοῦς, τούς ἄγγιξε καί τούς εἶπε: Σηκωθεῖτε καί μή φοβάστε. 8 Κι ὅταν αὐτοί σήκωσαν τά μάτια τους, δέν εἶδαν κανέναν ἄλλον παρά μόνο τόν Ἰησοῦ. 9 Καί καθώς κατέβαιναν ἀπό τό βουνό, τούς παρήγγειλε ὁ Ἰησοῦς καί τούς εἶπε: Μήν πεῖτε σέ κανέναν αὐτό πού εἴδατε, μέχρι νά ἀναστηθεῖ ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τούς νεκρούς· τότε δέν θά ὑπάρχει κίνδυνος ἄκαιρων ἐνθουσιασμῶν τοῦ πλήθους, ἀλλά καί τό γεγονός αὐτό θά καταστεῖ περισσότερο κατανοητό καί πιστευτό.
ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ
1. Ποῦ καί πότε ἔγινε ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἔγινε στό ὄρος Θαβώρ, σαράντα ἡμέρες πρίν ἀπό τό Πάθος τοῦ Κυρίου μας. Ψάλλουμε στό πρῶτο τροπάριο τῶν Αἴνων τῆς Μεταμορφώσεως: «Πρό τοῦ τιμίου σταυροῦ σου καί τοῦ Πάθους, λαβών οὕς προέκρινας τῶν ἱερῶν μαθητῶν πρός τό Θαβώρειον, Δέσποτα, ἀνῆλθες ὄρος δεῖξαι θελήσας τούτοις τήν δόξαν σου…» Καί στό Κοντάκιο τῆς Ἑορτῆς ψάλλουμε: «…ἵνα ὅταν σέ ἴδωσι σταυρούμενον τό μέν πάθος νοήσωσιν ἑκούσιον, τῷ δέ κόσμῳ κηρύξωσιν ὅτι σύ ὑπάρχεις ἀληθῶς τοῦ Πατρός τό ἀπαύγασμα».
2. Σαράντα λοιπόν ἡμέρες πρίν ἀπό τό σωτήριο Πάθος Του ὁ Κύριος πῆρε μαζί Του τόν Πέτρο, τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, ἀδελφό τοῦ Ἰακώβου, καί τούς ἀνέβασε σέ ὄρος ὑψηλό. Ἐκεῖ «μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν, καί ἔλαμψε τό πρόσωπον αὐτοῦ ὡς ὁ ἥλιος, τά δέ ἱμάτια αὐτοῦ ἐγένετο λευκά ὡς τό φῶς» (Ματθ. ιζ΄ 2). Τί σημαίνει «μετεμορφώθη ἔμπροσθεν αὐτῶν»; (Σκέψεις Μελῶν…) Σημαίνει ἄλλαξε μορφή. Στή συγκεκριμμένη στιγμή ἀποκάλυψε αὐτό πού ἦταν, φανέρωσε τή δόξα τῆς θεότητάς Του. Λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός ὅτι δέν προσέλαβε κάτι πού δέν εἶχε, οὔτε μεταβλήθηκε σέ κάτι πού δέν ἦταν, ἀλλά φανέρωσε στούς Μαθητές Του αὐτό πού ἦταν. Τούς ἔδειξε τή δόξα τῆς θεότητάς Του, πού τήν κρατοῦσε μέχρι τήν ὥρα ἐκείνη ἀφανή, διότι οἱ ἄνθρωποι δέν μποροῦσαν νά τήν ἀντικρίσουν.
3. Φανέρωσε ὅλη τή δόξα τῆς θεότητάς Του; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὄχι ὅλη τή δόξα τῆς θεότητάς Του, ἀλλά τόση δόξα ὅση μποροῦσαν νά ἀντέξουν. Ἄφησε νά ἐκχυθεῖ μία ἀκτίνα τῆς θείας δόξας καί μεγαλειότητάς Του! Καί μέ τό λίγο πού τούς φανέρωσε, πάλι δέν ἄντεξαν νά ἀτενίζουν συνεχῶς τό πάμφωτο πρόσωπό Του καί ἀπό συστολή ἔσκυψαν κάτω στό ἔδαφος. «Ἐθεάσαντο» λοιπόν οἱ τρεῖς Μαθητές Του τή λαμπρότητα τῆς θείας δόξας Του σέ τέτοιο βαθμό ὅσο μποροῦσαν νά ἀντέξουν, «ὡς ἐχώρουν», «καθώς ἡδύναντο».
4. Γιατί ὁ Κύριος μεταμορφώθηκε μπροστά στούς Μαθητές Του; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Γιά νά ἐνισχύσει τήν πίστη τους στή θεότητά Του. Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες θά τόν ἔβλεπαν ἐπάνω στόν Σταυρό νά πάσχει καί νά ὀδυνᾶται Ἐσταυρωμένος, σέ ἔσχατο σημεῖο ταπεινώσεως, ὡς ὁ πλέον ἀδύναμος καί καταφρονεμένος! Τότε ἀκριβῶς ἔπρεπε νά θυμηθοῦν ὅτι ἑκουσίως θυσιάζεται «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας» καί ὅτι αὐτεξουσίως μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες θά ἀναστηθεῖ, ὅπως τονίζεται καί στό Κοντάκιο τῆς Ἑορτῆς πού προαναφέραμε.
β) Γιά νά δοῦν οἱ Μαθητές Του πόσο ἔνδοξα, πόσο λαμπρά καί μεταμορφωμένα θά εἶναι καί τῶν δικαίων τά σώματα στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ: «Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλεία τοῦ πατρός αὐτῶν» (Ματθ. ιγ΄ 43). Στήν παρούσα ζωή βλέπουμε πολλές φορές τά σώματα τῶν ἀνθρώπων νά εἶναι ἀδύναμα καί καχεκτικά, τό πρόσωπό τους ρυτιδωμένο, τό σῶμα τους κυτρωμένο, τά μαλλιά τους κάτασπρα. Βλέπουμε καί νεκρά σώματα προσφιλῶν μας προσώπων, ὅταν ἔλθει ὁ σωματικός θάνατος. Ἀλλά τά σώματα αὐτά, πού εἶναι τόσο ταπεινωμένα, ὅταν θά τά ἀναστήσει ὁ Κύριος κατά τή Δευτέρα Παρουσία Του, θά εἶναι ἔνδοξα καί λαμπρά. Τά θνητά σώματά μας θά ἐνδυθοῦν ἀθανασία· τά φθαρτά σώματά μας θά ἐγερθοῦν «ἐν ἀφθαρσίᾳ» καί ἑνωμένα μέ τήν ἀθάνατη ψυχή μας θά θεωροῦν τήν ἄκτιστη δόξα τοῦ Θεοῦ, τίς θεῖες τελειότητες καί ὡραιότητες Του, καί θά ἀπολαμβάνουν τόν χορτασμό τῆς ζωῆς τῆς μακαρίας καί αἰωνίου!
5. Ποθοῦμε ἄραγε νά δοῦμε καί τά δικά μας σώματα μεταμορφωμένα καί δοξασμένα; Ποθοῦμε νά τά ἀπολαύσουμε ὅλα αὐτά; Θέλουμε στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί στήν παρούσα ζωή νά εἶναι καί τά δικά μας πρόσωπα φωτεινά καί λαμπρά; Νά ἀνθεῖ ἡ ζωή μας μέσα στό φῶς τοῦ Χριστοῦ; Νά εἴμαστε «υἱοί φωτός καί ἡμέρας», «φωτόμορφα τέκνα τῆς Ἐκκλησίας»; Ποθοῦμε νά ἑνούμεθα διά τῆς θείας Κοινωνίας μέ τόν Κύριο, γιά νά γινόμαστε «λάμποντες, ἀστράπτοντες, ἠλλοιωμένοι»; Ἄν τά ποθοῦμε ὅλα αὐτά, κάτι πρέπει κι ἐμεῖς νά κάνουμε, ὅπως μᾶς λέει ἡ συνέχεια τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος.
6. Τί ἄλλο συνέβη στή Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἐμφανίστηκαν τότε δύο ἐξέχοντα πρόσωπα, ὁ προφήτης Μωυσῆς καί ὁ προφήτης Ἠλίας, ὡς ἐκπρόσωποι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, καί συνομιλοῦσαν μέ τόν Κύριο. Ἐπίσης ἦταν παρόντες στή Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος καί οἱ τρεῖς Μαθητές τοῦ Χριστοῦ, ὁ Πέτρος, ὁ Ἰάκωβος καί ὁ Ἰωάννης, ὡς ἐκπρόσωποι τῆς Καινῆς Διαθήκης. Τότε ὁ Πέτρος εἶπε μέ θαυμασμό: «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι»! Εἶναι καλό πράγμα νά μείνουμε γιά πάντα ἐδῶ! Νά φτιάξουμε, Κύριε, τρεῖς σκηνές μία γιά Σένα, μία γιά τόν Μωυσῆ καί μία γιά τόν Ἠλία! Τήν ὥρα ἐκείνη τούς ἐπεσκίασε φωτεινή νεφέλη καί ἀκούστηκε ἡ φωνή τοῦ οὐρανίου Πατρός πού ἔλεγε: «Οὗτός ἐστιν ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, ἐν ᾦ εὐδόκησα· αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. ιζ΄ 5). Αὐτός εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, στόν Ὁποῖο ἐκδηλώνεται καί ἐπαναπαύεται ὅλη ἡ ἀγάπη μου. Σ᾿ Αὐτόν νά ὑπακοῦτε.
7. Ἡ φωνή τοῦ οὐρανίου Πατρός τί μᾶς λέει νά κάνουμε; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς λέει νά κάνουμε ὑπακοή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἡ παρακοή μᾶς ἔβγαλε ἀπό τόν Παράδεισο. Ἡ ὑπακοή θά μᾶς βάλει στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι πνευματικός Παράδεισος ἀσυγκρίτως ἀνώτερος ἀπό τόν ἐπίγειο Παράδεισο τῆς Ἐδέμ. Ἄν κάνουμε ὑπακοή στό ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ· ἄν βαδίζουμε μέ συνέπεια τήν ὁδό τοῦ ἁγιασμοῦ· ἄν ἀφήνουμε τή Χάρι τοῦ Θεοῦ νά μᾶς ἁγιάζει, τότε «ἀνεπαισθήτως» καί θά μᾶς ἀναγεννᾶ καί θά μᾶς μεταμορφώνει «ἀπό δόξης εἰς δόξαν».
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἡ δεσποτική ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος μᾶς δείχνει ὅτι ἐκτός ἀπό τήν ψεύτικη δόξα ὑπάρχει καί ἀληθινή δόξα, «ἀεί μένουσα, ἀεί ἀκμάζουσα»! Εἶναι ἡ δόξα μέ τήν ὁποία δοξάζει ὁ Θεός τούς δικούς Του ἀνθρώπους. Ἡ ἑορτή τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος μᾶς μαθαίνει ὅτι μᾶς δοξάζουν ἀληθινά ἡ ὑπακοή μας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἀρετή καί ἡ ἁγιότητα. Εἴθε ὁ Μεταμορφωθείς Κύριος μ᾿ αὐτή τή δόξα, «τήν ἀληθῆ καί μένουσαν», νά μᾶς μεταμορφώσει καί νά μᾶς δοξάζει στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«αὐτοῦ ἀκούετε» (Ματθ. ιζ΄ 5)
Ἀπολυτίκιον, ἦχος βαρύς
«Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει, Χριστέ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τήν δόξαν σου, καθώς ἠδύναντο. Λάμψον καί ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς τό φῶς σου τό ἀΐδιον πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου· φωτοδότα, δόξα σοι».
Κοντάκιον, ἦχος βαρύς
«Ἐπί τοῦ ὄρους μετεμορφώθης, καί ὡς ἐχώρουν οἱ Μαθηταί σου τήν δόξαν σου, Χριστέ ὁ Θεός, ἐθεάσαντο, ἵνα ὅταν σε ἴδωσι σταυρούμενον, τὸ μέν πάθος νοήσωσιν ἑκούσιον, τῷ δὲ κόσμῳ κηρύξωσιν, ὅτι σύ ὑπάρχεις ἀληθῶς τοῦ Πατρός τό ἀπαύγασμα».
ΥΓ. Τό θέμα αὐτό, κατά προτίμηση, νά γίνει τόν Αὔγουστο τοῦ 2022.
