Ἀποστολικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 19 Ἰουνίου 2022, Α΄ Ματθαίου – τῶν Ἁγίων Πάντων (Ἑβρ. ια΄ 33 – ιβ΄ 2)
Ἀδελφοί, οἱ ἅγιοι πάντες διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐν ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι. Τοιγαροῦν καὶ ἡμεῖς, τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων, ὄγκον ἀποθέμενοι πάντα καὶ τὴν εὐπερίστατον ἁμαρτίαν, δι᾿ ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα, ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν.
Οἱ νικητές τοῦ ἀγώνα
«Κυριακὴ τῶν Ἁγίων Πάντων» ὀνομάζεται ἡ σημερινὴ Κυριακή, καθὼς ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ ὅλους τοὺς Ἁγίους ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὸν κόσμο, ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς δημιουργίας του μέχρι καὶ σήμερα, εὐαρέστησαν μὲ τὴ ζωὴ καὶ τοὺς ἀγῶνες τους στὸν Θεό, γιὰ νὰ ἀπολαμβάνουν αἰώνια τὴν κοινωνία τοῦ προσώπου του στὴν οὐράνια Βασιλεία του.
1. Ὁ ἀγώνας
Πρὸς τιμὴ τῶν ἁγίων Πάντων εἶναι ἐπιλεγμένη ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους ἐπιστολή. Ὁ θεῖος Ἀπόστολος σὲ τόνο πανηγυρικὸ μᾶς περιγράφει τὰ μεγάλα κατορθώματα ποὺ ἐπιτέλεσαν οἱ Δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μὲ τὴ θερμὴ πίστη τους στὸν Θεό: Καταπολέμησαν καὶ ὑπέταξαν βασίλεια, κυβέρνησαν μὲ δικαιοσύνη τὸν λαό, εἶδαν ἐκπληρωμένες τὶς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ, ἔφραξαν στόματα λιονταριῶν, ὅπως ὁ Δανιήλ, ἔσβησαν φωτιές, διέφυγαν τὴ σφαγή, θεραπεύθηκαν ἀπὸ ἀσθένειες, ἀναδείχθηκαν ἀνίκητοι πολεμιστές, ἔτρεψαν σὲ φυγὴ τὶς ἐχθρικὲς παρατάξεις, εἶδαν ἀναστάσεις νεκρῶν.
Ἀγωνίσθηκαν, διώχθηκαν, κακοπάθησαν, ὅπως μᾶς περιγράφει στὴ συνέχεια ἡ περικοπή. Ὑπέμειναν φρικτὰ μαρτύρια: Τοὺς ἔδεσαν σὲ βασανιστικὰ ὄργανα καὶ τοὺς ἔδειραν σκληρὰ μέχρι θανάτου. Προτίμησαν τὸ σκληρὸ αὐτὸ μαρτύριο, γιὰ νὰ ἀναστηθοῦν σὲ μιὰ ἀνώτερη ζωή, παρὰ τὴν πρόσκαιρη ἀπελευθέρωσή τους. Δέχθηκαν ἐμπαιγμούς, μαστιγώσεις, δεσμὰ καὶ φυλακίσεις. Λιθοβολήθηκαν, πριονίσθηκαν, δοκίμασαν πολλοὺς πειρασμούς, σφαγιάσθηκαν. «Περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος». Πόσο κακοπάθησαν! Περιφέρονταν σὰν πλανόδιοι ἐδῶ κι ἐκεῖ, φορώντας ἀντὶ γιὰ ἐνδύματα προβιὲς καὶ γιδοδέρματα καὶ ζώντας μέσα σὲ στερήσεις, θλίψεις καὶ κακοπάθειες. Περιπλανιόντουσαν σὲ ἐρημιὲς καὶ σὲ βουνά, σὲ σπηλιὲς καὶ σὲ τρύπες τῆς γῆς αὐτοί, ποὺ δὲν τοὺς ἔφθανε σὲ ἀξία ὁλόκληρος ὁ κόσμος!
Καὶ ὄχι μόνο οἱ Δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀλλὰ καὶ ὅσοι ἔζησαν μετὰ τὸν Χριστό, ὅλοι οἱ Ἅγιοι κάθε ἐποχῆς ὑπέστησαν ἀντίστοιχες κακοπάθειες. Μήπως δὲν ἀντιμετώπισαν διωγμοὺς καὶ δυσκολίες οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ οἱ ἅγιοι Ἱεράρχες; Μήπως ἔζησαν μὲ ἀνέσεις οἱ Μάρτυρες τῆς πίστεως τῶν πρώτων αἰώνων ἢ τῆς Τουρκοκρατίας; Μήπως ἐπιδίωξαν ἐπίγειες ἀπολαύσεις οἱ ὅσιοι ἀσκητές; Ὄχι, διότι ὁ πόνος, ὁ διωγμὸς καὶ ἡ κακοπάθεια σφραγίζουν συνήθως τὴ ζωὴ τοῦ πιστοῦ.
Ὁπωσδήποτε κάποτε θὰ ἐπισκεφθεῖ κι ἐμᾶς ἡ δοκιμασία, θὰ ξεπροβάλει στὴν πορεία μας κάποια δυσκολία, ἕνα ἐμπόδιο, ἕνας πειρασμός. Διότι εἶναι ἕνας διαρκὴς ἀγώνας ἡ ζωή μας· ἕνας μαραθώνιος πολλῶν χιλιομέτρων σὲ δύσκολο δρόμο. Ἂς μὴ νομίζουμε, λοιπόν, ὅτι ἤλθαμε στὸν κόσμο αὐτὸ γιὰ νὰ καλοπεράσουμε. Ἂς ἀγαπήσουμε τὸν κόπο καὶ τὴν κακοπάθεια, ποὺ μᾶς ἐξασφαλίζουν τὴν αἰώνια ἄνεση καὶ τὴν ἄληκτη εὐφροσύνη στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, χωρὶς νὰ ἐπηρεαζόμαστε ἀπὸ τὸ πνεῦμα τοῦ κόσμου, ποὺ ἐπιδιώκει τὶς ἐφήμερες ἀπολαύσεις καὶ τὶς ἐπίγειες ἀνέσεις.
2. Τὸ μυστικὸ τῆς νίκης
Στὴ συνέχεια τῆς περικοπῆς ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ὅλοι αὐτοὶ οἱ γίγαντες τῆς πίστεως, οἱ θριαμβευτὲς τῆς Ἐκκλησίας δὲν ἔλαβαν ἀκόμη πλήρως τὴν ἐκπλήρωση τῆς ὑποσχέσεως τοῦ Θεοῦ, διότι ὁ Θεὸς προέβλεψε κάτι καλύτερο γιὰ ἐμᾶς· νὰ μὴν ἀπολαύσουν δηλαδὴ τὴν πλήρη δόξα τους χωρὶς ἐμᾶς, ἀλλὰ νὰ τὴ λάβουμε κι ἐμεῖς μαζί τους σὲ τέλειο βαθμό.
Ἀφοῦ, λοιπόν, μᾶς περιβάλλει ἕνα τόσο μεγάλο σύννεφο Ἁγίων, ποὺ μαρτύρησαν γιὰ τὴν ἀλήθεια τῆς πίστεως, ἂς πετάξουμε κι ἐμεῖς ἀπὸ πάνω μας κάθε περιττὸ φορτίο βιοτικῶν φροντίδων καὶ κάθε ἁμαρτία, στὴν ὁποία εὔκολα παρασύρεται κανείς· κι ἂς τρέχουμε μὲ ὑπομονὴ τὸν ἀγώνα τῆς ζωῆς μας, «ἀφορῶντες εἰς τὸν τῆς πίστεως ἀρχηγὸν καὶ τελειωτὴν Ἰησοῦν». Πουθενὰ ἀλλοῦ ἂς μὴ στρέφουμε τὰ βλέμματά μας καὶ τὴν προσοχή μας παρὰ μόνο στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ εἶναι ὁ ἀρχηγὸς καὶ θεμελιωτὴς τῆς πίστεώς μας καὶ μᾶς τελειοποιεῖ σ᾿ αὐτήν.
Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστικὸ τῶν Ἁγίων: Εἶχαν τὸ βλέμμα τους καρφωμένο στὸν Χριστό. Δὲν τοὺς ἔνοιαζαν οἱ κακοπάθειες καὶ τὰ βασανιστήρια, διότι γιὰ ἀλλοῦ χτυποῦσε ἡ καρδιά τους. Δὲν ζητοῦσαν ἀνέσεις καὶ καλοπέραση στὴ ζωὴ αὐτή, διότι τὸν Χριστὸ ποθοῦσαν, σ᾿ Ἐκεῖνον ἦταν στραμμένοι· Ἐκεῖνον προσδοκοῦσαν.
Αὐτὸ εἶναι τὸ μυστικὸ γιὰ νὰ ἐπιτελέσουμε νικηφόρα καὶ τὸν δικό μας ἀγώνα: Νὰ ἔχουμε τὸ βλέμμα μας στραμμένο στὸν Χριστό. Τὰ μάτια μας διαρκῶς νὰ εἶναι σ᾿ Ἐκεῖνον· Ἐκεῖνον νὰ καλοῦμε νὰ ἐπιστατήσει σὲ κάθε προσπάθειά μας· Ἐκεῖνος νὰ κρατήσει ἑνωμένη τὴν οἰκογένειά μας· Ἐκεῖνος νὰ διατηρήσει ἀνέπαφα τὰ παιδιά μας ἀπὸ τὴ λαίλαπα τοῦ κακοῦ· Ἐκεῖνος νὰ μᾶς χαρίσει τὴ δύναμη νὰ ξεπεράσουμε τὶς ἀδυναμίες μας· Ἐκεῖνος νὰ εἶναι ὁ προορισμός μας, τὸ τέλος τοῦ ἀγώνα μας· Ἐκεῖνος νὰ εἶναι τὰ πάντα γιὰ ἐμᾶς, ὥστε νὰ Τὸν συναντήσουμε στὸ τέρμα τοῦ δρόμου γιὰ νὰ μᾶς χαρίσει τὸ ἀμάραντο στεφάνι τῆς νίκης, τὴν ἄρρητη μακαριότητα τῆς Βασιλείας του.