ΘΕΜΑ: Μικρασία Ὀρθόδοξη καί Ἑλληνική
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 31 Ὀκτωβρίου – 6 Νοεμβρίου 2022
ΑΡΘΡΟ: «Ἄν δέν θέλεις νά πεινάσεις», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2268/1/7/2022/ σελ.303-304.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ:
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:1. † Ἀρχιμ. Θεοδώρου Κ. Μπεράτη, «ΑΝΘΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ»: Ἅγιος Φιλάρετος ὁ ἐλεήμων, σελ. 233-236, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθήνα 20082. 2. † Ἀθανασίου Ἰ. Σκαρμόγιαννη «Η ΑΓΙΑ ΦΙΛΟΘΕΗ»: Διακόνισσα τῆς ἀγάπης σελ. 72-78, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ» Ἀθήνα 20214.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Τόν τελευταῖο καιρό, ἰδίως μετά τόν πόλεμο στήν Οὐκρανία, ὅλο καί πιό πολύ πληθαίνουν οἱ φωνές πού λένε ὅτι θά πεινάσουμε. Καί ὡς λύση στό φάσμα τῆς ἐπισιτιστικῆς κρίσεως προτείνουν νά καλλιεργοῦμε δικό μας κῆπο, μέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά ἀποδίδει τά ἀπαραίτητα γιά τήν οἰκογένεια ὀπορωκηπευτικά προϊόντα, νά κάνουμε οἰκονομία στήν κατανάλωση τοῦ ρεύματος καί τά ὅμοια. Ἀλλά ὑπάρχει καί ἄλλος τρόπος ἀντιμετωπίσεως τοῦ φάσματος τῆς πείνας: Ἀπό αὐτά πού μᾶς δίνει ὁ Θεός, νά δίνουμε ἐλεημοσύνη καί στούς ἄλλους. Δηλαδή, νά δίνουμε, γιά νά μᾶς δίνει κι ἐμᾶς ὁ Θεός. Δέν εἶναι ἴδια ἡ ἀριθμητική τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἀριθμητική τῶν ἀνθρώπων. Μέ τήν ἀριθμητική τῶν ἀνθρώπων, ὅταν δίνουμε στούς ἄλλους, λιγοστεύουν τά ἀγαθά μας. Μέ τήν ἀριθμητική τοῦ Θεοῦ, ὅταν δίνουμε ἐλεημοσύνη σ᾿ αὐτούς πού ἔχουν ἀνάγκη, τά ἀγαθά μας δέν λιγοστεύουν, ἀλλά γίνονται περισσότερα, ὅπως θά δοῦμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Θαῦμα στήν περίοδο τῆς Κατοχῆς μέ τό ἀλεύρι πού δέν τελείωνε
1. Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Ἄν δέν θέλεις νά πεινάσεις», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2268/1/7/2022/ σελ. 303-304, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Ὅσο ἔδινε μέ πίστη σ᾿ αὐτούς πού τῆς ζητοῦσαν, ὁ Θεός φρόντιζε νά μήν τελειώνει τό ἀλεύρι», σελ. 304, α΄ στήλη, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Εἶναι πραγματικό τό περιστατικό πού περιγράφεται στό ἄρθρο. Συνέβη στά χρόνια τῆς Κατοχῆς. Ποιά περίοδος τῆς ἱστορίας τοῦ νεότερου ἑλληνικοῦ Κράτους ὀνομάζεται «Κατοχή». (Σκέψεις Μελῶν…) Ὀνομάζεται ἡ περίοδος ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1941 ἕως τό φθινόπωρο τοῦ 1944, πού εἴχαμε στήν Ἑλλάδα τριπλή Κατοχή: τήν κατοχή τῶν Γερμανῶν, τῶν Ἰταλῶν καί τῶν Βουλγάρων.
2. Ποιό ἦταν τό ὑπ᾿ ἀριθμόν ἕνα πρόβλημα πού ἀντιμετώπισαν οἱ γονεῖς καί οἱ παπποῦδες μας στά χρόνια τῆς Κατοχῆς; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἦταν ἡ πείνα. Πέθαιναν οἱ ἄνθρωποι ἀπό τήν πείνα. Ἰδίως στίς μεγάλες πόλεις πέθαιναν πάρα πολλοί, γιατί δέν εἶχαν οἱ ἄνθρωποι νά φᾶνε.
3. Τότε πού δέν εἶχαν οἱ ἄνθρωποι νά φᾶνε, τί ἔκανε ἡ πιστή κυρία τοῦ περιστατικοῦ πού διαβάσαμε; (Σκέψεις Μελῶν…) Πῆρε τό δοχεῖο μέ τό λιγοστό ἀλεύρι πού ἀπόμεινε στό σπίτι της καί τό ἔβαλε ψηλά στό ράφι. Κάθε φορά πού ἤθελε νά ζυμώσει λίγο ψωμάκι, ἅπλωνε τό χέρι της καί ἔπαιρνε μέ τή σέσουλα λίγο ἀλεύρι, ὅσο χρειαζόταν γιά νά ζυμώσει. Τό ἴδιο ἔκανε καί ὅταν ἔρχονταν γειτόνισσες καί τῆς χτυποῦσαν τήν πόρτα. Ἅπλωνε τό χέρι της καί ἔδινε καί σ᾿ αὐτές λίγο ἀλεύρι. Ὅσο ἔδινε μέ πίστη σ᾿ αὐτούς πού τῆς ζητοῦσαν, ὁ Θεός φρόντιζε νά μήν τελειώνει τό ἀλεύρι.
4. Πότε ἄρχισε νά τελειώνει τό ἀλεύρι; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἄρχισε νά τελειώνει, ὅταν παραπονέθηκε ὁ σύζυγός της ὅτι θά μείνουν χωρίς ψωμί. Τότε ἡ κυρία ὀλιγοπίστησε καί ἀνέβηκε μέ τή σκάλα νά δεῖ πόσο ἀλεύρι ὑπῆρχε ἀκόμη στό δοχεῖο. Εἶδε ὅτι τό δοχεῖο ἦταν ξέχειλο. Δέν χωροῦσε ἄλλη ποσότητα ἀλευριοῦ μέσα. Ἀπό τήν ὥρα ἐκείνη ὅμως καί μετά ἡ στάθμη ἄρχισε νά κατεβαίνει. Τό θαῦμα ἔπαυσε νά τελεῖται, ἐπειδή ὀλιγοπίστησε!
5. Τί διδάγματα βγάζουμε ἀπό τό συγκινητικό αὐτό περιστατικό; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Πρωτίστως βγάζουμε τό δίδαγμα ὅτι δέν μᾶς ἀφήνει ὁ Θεός χωρίς προστασία. Ἀκόμη καί στά χρόνια τῆς Κατοχῆς, πού δέν ὑπῆρχαν τρόφιμα, οἱ πιστοί ἐν πολλοῖς δέν στερήθηκαν τά ἀπαραίτητα γιά νά ζήσουν. Τούς προστάτευε ὁ Θεός.
β) Ἐπίσης βγάζουμε τό δίδαγμα ὅτι τελικά πεινοῦν αὐτοί πού κλέβουν, αὐτοί πού ἁρπάζουν ἀπ᾿ τούς ἄλλους, αὐτοί πού πουλοῦν ἀκριβά, οἱ «μαυραγορίτες». Ἐνῶ αὐτοί πού δίνουν ἐλεημοσύνη στούς ἄλλους, δέν θά πεινάσουν ποτέ. Τό διαπιστώνουν ἐμπειρικά οἱ πιστοί Χριστιανοί ὅτι ὅσο πιό πολλά δίνουν καί σέ ἄλλους ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀνάγκη, τόσο πιό πολλά τούς δίνει ὁ Θεός.
γ) Ζοῦμε σέ ἐποχή πού οἱ πιό πολλοί κοιτάζουν μόνο τόν ἑαυτό τους. Τούς ἀκοῦμε νά λένε: «Ἐμεῖς νά ζήσουμε. Οἱ ἄλλοι ἄς πεθάνουν». Οἱ πιστοί Χριστιανοί νά μήν ἐπηρεαζόμαστε ἀπό τήν κοσμική θεώρηση τῆς ζωῆς, ἀλλά νά λέμε ὅπως ἡ πιστή κυρία τοῦ περιστατικοῦ πού διαβάσαμε: «Ἤ ὅλοι θά ζήσουμε ἤ μαζί θά πεθάνουμε». Παραπλήσια λόγια μέ τήν πιστή αὐτή κυρία εἶπε καί ἡ χήρα τῶν Σαρεπτῶν, ὅπως θά δοῦμε στό δεύτερο Μέρος τοῦ θέματος. Καί εἶδε χειροπιαστή τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ στή ζωή της.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Θαῦμα μέ τό ἀλεύρι καί τό λάδι τῆς χήρας τῶν Σαρεπτῶν
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί μᾶς λέει τό δεύτερο περιστατικό τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀπό τό βιβλίο τῆς Γ΄ Βασιλειῶν; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς λέει ὅτι ἐπί τοῦ προφήτη Ἠλία ὄχι μόνο τρόφιμα δέν ὑπῆρχαν, ὅπως στά χρόνια τῆς Κατοχῆς, ἀλλά οὔτε καί νερό. Διότι μέ τήν προσευχή τοῦ προφήτη Ἠλία ἔκλεισε ὁ οὐρανός καί εἶχε νά βρέξει τρία χρόνια. Ὁ Προφήτης κυνηγημένος ἀπό τόν βασιλιά Ἀχαάβ βρέθηκε στά Σαρεπτά τῆς Σιδωνίας. Στήν πύλη τῆς πόλεως συναντήθηκε μέ μία χήρα γυναίκα. Τῆς ζήτησε λίγο νερό νά πιεῖ καί τοῦ ἔδωσε, παρόλο πού ὑπῆρχε ἔλλειψη νεροῦ. Τῆς ζήτησε καί κάτι γιά νά φάει καί τοῦ ἀπάντησε: Θά σοῦ φτιάξω μία λαγάνα, κι ἄς μήν ὑπάρχει ἄλλο γιά τόν ἑαυτό μου καί τά παιδιά μου. Ἐπίσης τόν φιλοξένησε καί στό ἀνώγαιο τοῦ σπιτιοῦ της, χωρίς νά ζητήσει ἀμοιβή. Ὁ προφήτης Ἠλίας βλέποντας τή θυσιαστική προσφορά της, τῆς ἀνήγγειλε τή βουλή τοῦ Θεοῦ: Οὔτε τό ἀλεύρι σου θά ἐξαντληθεῖ ἀπό τό πιθάρι, οὔτε τό λάδι σου θά λιγοστεύσει στό δοχεῖο, μέχρις ὅτου ὁ Κύριος στείλει βροχή στή γῆ.
Πράγματι· ἀπό τό ἐλάχιστο ἐκεῖνο ἀλεύρι καί τό λάδι, μπόρεσαν νά ζήσουν κι αὐτή καί τό παιδί της καί ὁ προφήτης Ἠλίας γιά μεγάλο χρονικό διάστημα! Ἐπίσης ὅταν πέθανε τό παιδί τῆς χήρας, ὁ προφήτης Ἠλίας προσευχήθηκε στόν Θεό καί τό ἀνέστησε. Βλέπουμε πόσες εὐλογίες ἀπήλαυσε ἡ χήρα γιά τήν ἐλεημοσύνη πού ἔδωσε στόν προφήτη Ἠλία! Ὁ Θεός εὐλογεῖ τά ἀγαθά μας καί δέν τελειώνουν.
Σέ ἄλλη περίπτωση ὁ Κύριος μέ πέντε ψωμιά καί μέ δύο ψάρια χόρτασε στήν ἔρημο πέντε περίπου χιλιάδες ἄνδρες, χωρίς νά συνυπολογίζονται οἱ γυναῖκες καί τά παιδιά τους, καί τούς περίσσεψαν δώδεκα κοφίνια γεμάτα μέ τρόφιμα! Κι ὄχι μόνο τούς πεντακισχιλίους χόρτασε, ἀλλά τρέφει καθημερινῶς ἑπτά περίπου δισεκατομμύρια ἀνθρώπους πού ζοῦν ἐπάνω στόν Πλανήτη μας! Προστατεύει τίς χῆρες, τά ὀρφανά, τούς ἀσθενεῖς, τούς ἀνήμπορους γέροντες, τούς πολύτεκνους γονεῖς, τούς ἄνεργους οἰκογενειάρχες! Σ᾿ αὐτούς ἐκδηλώνει ἀκόμη πιό χειροπιαστή τήν πρόνοια καί τήν προστασία Του!
2. Μπορεῖτε νά ἀναφέρετε καί ἄλλα παραπλήσια παραδείγματα; (Σκέψεις Μελῶν…). α) Μία χήρα μέ πέντε παιδιά ἀπό τή Δράμα ἔμεινε παραμονή τοῦ Εὐαγγελισμοῦ 24 Μαρτίου 1942 μόνο μέ ἕνα δάκτυλο ἐλαιόλαδο στό λαδικό καί μέ μία χούφτα καλαμποκάλευρο στό δοχεῖο μέ τό ἀλεύρι. Μέ τό ἐλαιόλαδο ἄναψε τό καντήλι καί προσευχήθηκε λέγοντας: «Παναγία μου, ἐγώ θά σοῦ ἀνάψω τό καντήλι κι Ἐσύ ἀνάλαβε νά μοῦ θρέψεις τά παιδιά». Τήν ἄλλη ἡμέρα μετά τή θεία Λειτουργία ἄνοιξε τό ντουλάπι καί βλέπει τό λαδερό γεμάτο μέ λάδι καί δύο σακκοῦλες γεμάτες μέ ἀλεύρι. Γιά δύο χρόνια οὔτε τό λάδι ἄδειαζε ἀπό τό μπουκάλι οὔτε τό ἀλεύρι σώθηκε ἀπό τίς σακκοῦλες, παρά τήν καθημερινή τους χρήση γιά ἕξι στόματα καί τήν κρυφή ἐλεημοσύνη πού ἔδινε καί σέ ἄλλους («Ἐμπειρίες κατά τή θεία Λειτουργία», π. Στεφάνου Ἀναγνωστοπούλου, σελ. 55).
β) Ἡ ἁγία Φιλοθέη στούς χρόνους τῆς Τουρκοκρατίας ἔδινε ἐλεημοσύνες σέ ὅλους τούς φτωχούς πού πήγαιναν στό Μοναστήρι νά ζητήσουν βοήθεια καί τά ἀγαθά τους ἀντί νά λιγοστέψουν γίνονταν περισσότερα.
γ) Στήν Ἱερά Μονή Μεγίστης Λαύρας τελείωναν τό λάδι καί οἱ προμήθειές τους. Ὁ ἱδρυτής της ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Ἀθωνίτης ξεκίνησε λυπημένος νά πάει στίς Καρυές, ἀλλά ἡ Παναγία ἡ Οἰκονόμισσα τόν γύρισε πίσω στό σημεῖο ἐκεῖνο τῆς διαδρομῆς πού εἶναι τώρα τό Ἁγίασμα. Κι ὅταν ἐπέστρεψε στό Μοναστήρι, ἡ Παναγία τοῦ ἔδειξε ὅλα τά πιθάρια γεμάτα μέ λάδι καί τό Οἰκονομεῖο γεμάτο μέ τρόφιμα.
δ) Στήν περίοδο τῆς Κατοχῆς τελείωσε τό σιτάρι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Φιλοθέου. Οἱ πατέρες προβληματίζονταν τί νά κάνουν. Ἀλλά ὁ παπα-Σάββας, ἡγούμενος τῆς Μονῆς, τούς εἶπε: Θά συνεχίσουμε τή φιλοξενία. Δέν θά μᾶς ἀφήσει ὁ Θεός. Τό μεσημέρι παρουσιάστηκε ἕνας ναυτικός στό Μοναστήρι. Εἶχε ἀράξει τό ἱστιοφόρο του στόν ἀρσανά τῆς Ἱερᾶς Μονῆς γεμάτο μέ σιτάρι καί ἤθελε νά τό ἀνταλλάξει μέ ξυλεία καστανιᾶς. Τό ἑπόμενο πρωί τό πανέρι τῶν φτωχῶν ἦταν πάλι γεμάτο μέ μπόλικο ψωμί (Δ. Μπέλλου, «Ἁγιορείτικες ἱστορίες», σελ. 45-49).
3. Στήν τελευταία παράγραφο τοῦ ἄρθρου ὁ ἀρθρογράφος σημειώνει ὅτι τό θαῦμα τοῦ πολλαπλασιασμοῦ τῶν τροφίμων δέν συνέβη μόνο τό 850 π.Χ. μέ τή χήρα τῶν Σαρεπτῶν, οὔτε μόνο τό 1940 μ.Χ. μέ τήν πιστή κυρία τοῦ περιστατικοῦ πού διαβάσαμε. Μπορεῖ νά ἐπαναλαμβάνεται καί τό 2022 καί πάντοτε. Ἀρκεῖ ἐμεῖς νά μάθουμε νά ἐμπιστευόμαστε στόν Τροφοδότη «πάσης τῆς κτίσεως» καί συνάμα νά δίνουμε ἐλεημοσύνη σέ ὅποιον ἔχει ἀνάγκη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἑπομένως ἄς μήν ἐπηρεαζόμαστε ἀπό τούς κοσμικούς ἀνθρώπους πού λένε ὅτι θά πεινάσουμε καί θά ξεπαγιάσουμε. Ἄν δέν θέλουμε νά πεινάσουμε, νά δίνουμε ἐλεημοσύνη καί σέ ἄλλους ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀνάγκη. Νά ἐφαρμόζουμε τόν ψαλμικό στίχο: «Ἐσκόρπισεν, ἔδωκε τοῖς πένησιν» (Ψαλ. ρια΄ 9). Νά δίνουμε ἁπλόχερα καί στούς φτωχούς. Τά ἀγαθά μας δέν θά λιγοστεύουν, ἀλλά θά γίνονται περισσότερα. Θά βλέπουμε χειροπιαστή τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας. Ὅπως ὁ ἅγιος Θεός προστάτευσε τή χήρα τῶν Σαρεπτῶν στήν περίοδο τῆς ξηρασίας ἐπί τοῦ προφήτη Ἠλία· ὅπως προστάτευσε τήν πιστή οἰκογένεια τοῦ περιστατικοῦ πού διαβάσαμε στήν περίοδο τῆς Κατοχῆς, ἔτσι θά μᾶς προστατεύσει κι ἐμᾶς, ὅσο δύσκολος κι ἄν εἶναι ὁ χειμώνας πού θά περάσουμε.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Ἡ ὑδρία τοῦ ἀλεύρου οὐκ ἐκλείψει
καί ὁ καψάκης τοῦ ἐλαίου οὐκ ἐλαττονήσει» (Γ΄ Βασ. ιζ΄ 14)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Ἔσωσε ὁλόκληρο λαό!», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2269/15/7/2022/ σελ. 319-320.