ΘΕΜΑ: Ἔσωσε ὁλόκληρο λαό!
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 7-13 Νοεμβρίου 2022
ΑΡΘΡΟ: «Ἔσωσε ὁλόκληρο λαό!», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2269/15/7/2022/ σελ.319-320.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ἐξ. λβ΄ 1-35 & Ψαλ. ρε΄ [105] 19-23.
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ:Ἡ Παλαιά Διαθήκη μετά συντόμου ἑρμηνείας, τόμος Β΄ (Ἔξοδος – Λευϊτικόν), σελ. 171-177.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Τό τριακοστό δεύτερο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου τῆς Ἐξόδου (στίχοι 1-35) καί ὁ 105ος Ψαλμός (στίχοι 19-23) περιγράφουν ἕνα θλιβερό περιστατικό ἐκτροπῆς τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ στήν εἰδωλολατρία. Διηγοῦνται ὅτι, ὅταν ὁ Μωυσῆς ἀνέβηκε στό ὄρος Σινά, γιά νά λάβει τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί καθυστεροῦσε νά ἐπιστρέψει σαράντα ἡμερόνυχτα, οἱ Ἰσραηλίτες ἀντί νά προετοιμάζονται μέ προσευχή καί νηστεία νά δεχθοῦν τόν θεόγραφο Νόμο, ζητοῦσαν ἐπίμονα ἀπό τόν Ἀαρών νά τούς κατασκευάσει ἕνα χρυσό μοσχάρι, γιά νά τό προσκυνοῦν ὡς θεό: «Ἀνάστηθι καί ποίησον ἡμῖν θεούς» (Ἐξ. λβ΄ 1). Σήκω γρήγορα καί φτιάξε μας θεούς.Τό περιστατικό αὐτό, τό ὁποῖο ἔχει καί συνέχεια, θά τό διαβάσουμε πρῶτα ὡς ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα, ἔπειτα ὡς ἄρθρο ἀπό τό περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ» καί κατόπιν θά ἐμβαθύνουμε στήν περικοπή, γιά νά βγάλουμε τά ἀνάλογα διδάγματα.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Θά διαβάσουμε τό ἁγιογραφικό Ἀνάγνωσμα: Ἐξ. λβ΄ 1-35. Τήν ἑρμηνεία του, κατά προτίμηση, νά τή διαβάσουμε στή δημοτική γλώσσα ἀπό τόν πρῶτο τόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἄν ἔχει κυκλοφορήσει μέχρι τίς 7 Νοεμβρίου. Ἀμέσως κατόπιν θά διαβάσουμε καί τό ἄρθρο: «Ἔσωσε ὁλόκληρο λαό!», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2269/15/7/2022/ σελ.319-320.
Σκέψεις – Διδάγματα
1. Τί σᾶς ἔκανε ἐντύπωση ἀπό τή συγκλονιστική αὐτή διήγηση τοῦ βιβλίου τῆς Ἐξόδου; (Σκέψεις Μελῶν). Μᾶς ἔκανε ἐντύπωση ὅτι, ἐνῶ ὁ ἅγιος Θεός μέ πολύ μεγάλη ἐπισημότητα παρέδωσε τόν θεῖο Νόμο Του στόν Μωυσῆ στό ὄρος Σινά, ἀφοῦ προηγουμένως ζήτησε ἀπό τόν Ἰσραηλιτικό λαό νά προετοιμασθεῖ μέ τριήμερους ἁγνισμούς καί ἐγκράτεια, αὐτοί, ἐπειδή καθυστεροῦσε ὁ Μωυσῆς νά κατεβεῖ ἀπό τό ὄρος Σινά, ἀντί νά ἐνεργήσουν ὅπως τούς εἶπε ὁ Θεός, ἔφτιαξαν χρυσό μοσχάρι, διοργάνωσαν γιορτή, πρόσφεραν θυσία στό γλυπτό εἴδωλο καί κατόπιν κάθισαν στό γρασίδι καί ἔτρωγαν, ἔπιναν, τραγουδοῦσαν καί χόρευαν. Τέτοιοι εἴμαστε δυστυχῶς οἱ ἄνθρωποι. Καί στίς ἱερότερες στιγμές δέν στεκόμαστε στό ὕψος τῶν τελουμένων, ἀλλά μετεωριζόμαστε καί ἐκτρεπόμαστε. Πόσο ὡραῖα ἐκφράζει αὐτή τήν ἀλήθεια ἡ Θ΄ Εὐχή τῆς Ἀκολουθίας τῆς θείας Μεταλήψεως: «Πρό τῶν θυρῶν τοῦ Ναοῦ σου παρέστηκα, καί τῶν δεινῶν λογισμῶν οὐκ ἀφίσταμαι»!
2. Ὅταν τούς εἶπε ὁ Θεός νά προετοιμασθοῦν μέ ἁγνισμούς καί ἐγκράτεια, ἀσφαλῶς στήν ἀρχή θά συμμορφώθηκαν μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ὅπως καί τήν ὥρα πού ἐμφανιζόταν ὁ Θεός στό Σινά «ὡς πῦρ καταναλίσκον» καί «τό ὄρος τό Σινά ἐκαπνίζετο ὅλον» (Ἐξ. ιθ΄ 18), ἀσφαλῶς κυριεύθηκαν ἀπό φόβο καί ἔκπληξη: «καί ἐξέστη πᾶς ὁ λαός σφόδρα» (Ἐξ. ιθ΄ 18). Ἀλλά ἡ ψυχική τους ἀνάταση δέν κράτησε πολύ. Ἐπειδή κατόπιν καθυστεροῦσε ὁ Μωυσῆς νά κατεβεῖ ἀπό τό Σινά, σύντομα ἐκτράπηκαν στήν εἰδωλολατρία. Ἔφτιαξαν ἕνα χρυσό ὁμοίωμα μοσχαριοῦ καί προσκύνησαν τό γλυπτό εἴδωλο ὡς θεό. Τί ἔχει νά πεῖ αὐτό γιά ἐμᾶς; (Σκέψεις Μελῶν…) Κι ἐμεῖς, ἄν δέν προσέξουμε, τό παθαίνουμε αὐτό. Ἀπό ἐκεῖ πού βρισκόμαστε σέ ψυχικές ἀνατάσεις, ἀλλάζουμε ἀπότομα συμπεριφορά καί διολισθαίνουμε σέ ποικίλες παρεκτροπές!
3. Ἐπίσης, ὅταν ὁ Ἀαρών τούς εἶπε: «Νά βγάλετε τά χρυσά σκουλαρίκια πού εἶναι κρεμασμένα στά αὐτιά τῶν γυναικῶν καί τῶν κοριτσιῶν σας καί νά μοῦ τά φέρετε», ἀσφαλῶς εἶχε τήν ἐλπίδα ὅτι δέν θά δείξουν προθυμία νά τό κάνουν. Ἤ, ἔστω, θά καθυστεροῦσαν νά τοῦ φέρουν τά χρυσαφικά καί στό μεταξύ θά ἐπέστρεφε ὁ Μωϋσῆς, ὁ ὁποῖος θά ματαίωνε τά πονηρά σχέδιά τους. Ἀλλά ἔπεσε ἔξω στίς ἐκτιμήσεις του. Διότι οἱ Ἰσραηλίτισσες (οἱ γυναῖκες καί τά κορίτσια τους) πρόσφεραν μέ σπουδή τά σκουλαρίκια καί τά χρυσαφικά τους, γιά νά τά λιώσει στό καμίνι ὁ Ἀαρών καί νά τούς φτιάξει τό χρυσό μοσχάρι! Τί ἔχετε νά πεῖτε πάνω σ᾿ αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἄν τούς ζητοῦσε νά κάνουν τό καλό, δέν θά ἀνταποκρίνονταν μέ τόση προθυμία. Θά προέβαλλαν ἕνα σωρό δυσκολίες. Θά ἔκαναν καί σχόλια. Γιά τό κακό ὅμως συγκέντρωσαν χωρίς χρονοτριβή τό ἀπαραίτητο χρυσάφι καί τό χρυσό μοσχάρι κατασκευάσθηκε. Δυστυχῶς τά ἴδια κάνουμε κι ἐμεῖς μέχρι σήμερα. Ἄν μᾶς ζητήσουν νά προσφέρουμε τόν ὀβολό μας γιά τήν ἐπίτευξη ἱερῶν σκοπῶν, ἐπικαλούμαστε τήν κρίση, τόν πληθωρισμό, τόν πόλεμο, καί δέν βάζουμε τό χέρι στήν τσέπη νά βοηθήσουμε. Ἄν ὅμως μᾶς ζητήσουν νά ἐπιδοτήσουμε τόν καρνάβαλο ἤ ἄλλες κοσμικές ἐκδηλώσεις, σπεύδουμε νά προσφέρουμε «τό ἱκανόν», γιά νά γιορτάσουμε.
4. Ὡς πρός τήν ἐκτροπή τῶν Ἰσραηλιτῶν στήν εἰδωλολατρία, τί σχόλια ἔχετε νά κάνετε; (Σκέψεις Μελῶν…) Τότε πού ἀνθοῦσε ἡ εἰδωλολατρία στούς γύρω λαούς, ἐπηρεάζονταν καί οἱ Ἰσραηλίτες ἀρνητικά καί ἐξετράπησαν στήν εἰδωλολατρία ὄχι μία μόνο φορά, ἀλλά πολλές φορές. Κι ἐδῶ στήν Ἑλλάδα ἀνθοῦσε πρό Χριστοῦ ἡ εἰδωλολατρία. Περπατοῦσε κανείς στούς δρόμους καί στά σοκάκια τῆς παλαιᾶς Ἀθήνας καί συναντοῦσε παντοῦ ἕνα δάσος ἀπό ναούς, βωμούς, ἀγάλματα, στοές, γλυπτά, θεούς, θεές, μισοθεούς, μισοθεές, πλῆθος θεῶν! Ἄρα εἶχε δίκαιο ὁ Πετρώνιος πού εἶπε μέ νόημα: «Στήν Ἀθήνα τῆς ἐποχῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου συναντοῦσες εὐκολότερα ἕναν θεό, παρά ἕναν ἄνθρωπο». 2022 χρόνια μετά Χριστόν τά ξεπεράσαμε ὅλα αὐτά ἤ μήπως καί σήμερα ἡ πατρίδα μας γενικότερα καί ἡ Ἀθήνα εἰδικότερα εἶναι κατείδωλη κι ἀντί νά λατρεύεται ὁ ἀληθινός Θεός λατρεύονται νεοείδωλα; Δυστυχῶς καί σήμερα λατρεύονται νεοείδωλα. Γίνονται καί χειρότερα.
5. Τί ἔκανε ὁ Μωυσῆς, ὅταν εἰδοποιήθηκε γιά τήν ἐκτροπή τῶν Ἰσραηλιτῶν; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὁ ἐκλεκτός δοῦλος τοῦ Θεοῦ Μωυσῆς, ὅταν ἐνημερώθηκε γιά τήν ἐκτροπή τῶν συμπατριωτῶν του στήν εἰδωλολατρία, ἔπεσε στά γόνατα, ὕψωσε «ὁσίους χεῖρας» καί παρακαλοῦσε τόν ἅγιο Θεό νά τούς λυπηθεῖ καί νά μήν τούς τιμωρήσει. «Ἐδεήθη Μωϋσῆς ἔναντι Κυρίου τοῦ Θεοῦ…» (Ἐξ. λβ΄ 11). Αὐτό δέν τό ἔκανε μόνο μία φορά, ἀλλά καί δεύτερη φορά ἀναφέρει τό ἱερό κείμενο ὅτι προσευχήθηκε γιά τή σωτηρία τοῦ λαοῦ του. Τήν πρώτη φορά εἶπε στήν προσευχή του ὁ Μωυσῆς: «Μή συνεχίσεις νά εἶσαι θυμωμένος μαζί τους, ἀλλά γίνε ἵλεως καί συμπαθής στήν κακία τοῦ λαοῦ Σου». Τή δεύτερη φορά εἶπε στήν προσευχή του ὁ Μωυσῆς: «Σέ παρακαλῶ, Κύριε, αὐτός ὁ λαός διέπραξε ἁμαρτία μεγάλη. Ἔφτιαξαν χρυσό μοσχάρι καί τό προσκύνησαν ὡς θεό. Εἶναι ἔνοχοι, ἀλλά μήν τούς τιμωρήσεις, συγχώρησέ τους. Ἄν θέλεις νά τούς συγχωρήσεις τήν ἁμαρτία πού ἔκαναν, συγχώρησέ την. Εἰδάλλως σβῆσε κι ἐμένα ἀπό τό βιβλίο τῆς ζωῆς, ὅπου μέ ἔγραψες». Κατά τούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὁ προσευχόμενος Μωυσῆς εἶναι τύπος Χριστοῦ, ὁ Ὁποῖος (Χριστός) μέ τήν ἀρχιερατική μεσιτεία Του σώζει τόν λαό Του.
6. Τί πέτυχε ὁ Μωυσῆς μέ τήν προσευχή του ὑπέρ τοῦ λαοῦ του; (Σκέψεις Μελῶν…). Πέτυχε νά τούς σπλαχνισθεῖ ὁ Θεός καί νά μήν τούς τιμωρήσει. Τό ἀποτέλεσμα τῆς προσευχῆς του ὑπῆρξε ἐκπληκτικό. Ἔσωσε ὁλόκληρο λαό! Τούς λυπήθηκε ὁ Θεός καί δέν τούς τιμώρησε παραδειγματικά, ὅπως θά ἦταν δίκαιο νά τό κάνει. Τούς πρωταίτιους μόνο πού ἁμάρτησαν, τούς τιμώρησε (Ἐξ. λβ΄ 33). Ἀλλά τόν λαό Του τόν ἔσωσε.
7. Ἀριθμητικά πόσοι ἦταν αὐτοί πού σώθηκαν; (Σκέψεις Μελῶν…) Δέν ἦταν ἕνας καί δυό, οὔτε ἑβδομήντα πέντε μόνο ψυχές, ὅσοι εἶχαν πάει μέ τόν πατριάρχη Ἰακώβ στήν Αἴγυπτο (βλ. Γεν. μς΄ 27), ἀλλά ἑνάμισι ἑκαταμμύριο! Ἀπό τίς προσευχές ἑνός δικαίου σώθηκαν ὅλοι αὐτοί!
8. Ὑπάρχουν κι ἄλλα παραπλήσια περιστατικά πού δείχνουν ὅτι οἱ προσευχές τῶν δικαίων σώζουν τόν κόσμο; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὑπάρχουν καί ἄλλα πολλά. Χαρακτηριστικότερα εἶναι αὐτά τοῦ δίκαιου Ἀβραάμ πού παρακαλοῦσε τόν Θεό νά μήν καταστρέψει τά Σόδομα καί τά Γόμορρα (βλ. Γεν. ιη΄ 23-33) καί τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ὁ ὁποῖος παρακαλοῦσε τόν Θεό νά σώσει κι ὅλους ὅσοι ταξίδευαν μαζί του στό πλοῖο κατά τό περιπετειῶδες ταξίδι τους πρός τή Ρώμη καί τό ναυάγιό τους στή Μάλτα. Τό γράφουν ξεκάθαρα οἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων: «ἰδού κεχάρισταί σοι ὁ Θεός πάντας τούς πλέοντας μετά σοῦ» (Πράξ. κζ΄ 24). Αὐτή τήν ἀπάντηση ἔδωσε ὁ Κύριος στήν προσευχή τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Τοῦ εἶπε: «Σοῦ χάρισε ὁ Θεός ὅλους ὅσοι ταξιδεύουν μαζί σου». Βλέπουμε λοιπόν ὅτι ἀπό τίς προσευχές ἑνός δικαίου σώθηκαν καί ὅλοι οἱ ἄλλοι. Ἐπίσης ὁ Κύριος μᾶς βεβαιώνει ὅτι χάριν τῶν ἐκλεκτῶν θά κολοβωθοῦν ἀκόμη καί οἱ ἡμέρες τῆς μεγάλης θλίψεως (βλ. Ματθ. κδ΄ 22). Σέ ἄλλες περιπτώσεις γίνονται μεγάλοι σεισμοί καί ἀποροῦμε πῶς δέν ἔχουμε πολλά θύματα! Ἡ ἀπάντηση στήν ἀπορία μας εἶναι ἁπλή: Ὑπάρχουν «οἱ πίστει οἰκοῦντες ἐν τῇ πόλει ταύτῃ», πού προσεύχονται καί ὁ Θεός εἰσακούει τίς προσευχές τους! Αὐτό σημαίνει ὅτι εἶναι εὐλογία νά ὑπάρχουν Ἅγιοι σέ κάθε τόπο. Ἄν δέν ὑπῆρχαν μεταξύ μας οἱ Ἅγιοι, τά κύματα τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ θά μᾶς εἶχαν πνίξει ἀπό καιρό. Οἱ Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ εἶναι δροσιά στήν ἔρημη γῆ μας: «Ὡς δρόσος παρά Κυρίου πίπτουσα» (Μιχ. ε΄ 6)! Εἶναι τό φῶς πού ἐμποδίζει τήν ἐγκατάσταση τῆς βασιλείας τοῦ σκότους ἐπάνω στόν πλανήτη μας. Εἶναι ἡ ἐλπίδα καί ἡ ἀνάσα τοῦ κόσμου. Οἱ Ἅγιοι ὡς ἄλλα ἀλεξικέραυνα μᾶς σώζουν ἀπό τή δίκαιη τιμωρία τοῦ Θεοῦ. Τίς προσευχές τῶν ἁγίων ἀνθρώπων ἀκούει ὁ Θεός καί παρατείνει τό ἔλεός Του. Μακάρι νά ὑπάρχουν καί στήν πατρίδα μας τέτοιες ἐκλεκτές ψυχές, πού μέ τήν ἁγία ζωή τους καί τίς θερμές προσευχές τους θά σώζουν κι ἐμᾶς τούς πολλούς πού κολαζόμαστε ἁμαρτάνοντας!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Νά εἴμαστε εὐγνώμονες στόν ἅγιο Θεό πού ὑπάρχουν ἀκόμη ἐπάνω στόν πλανήτη μας Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ πού μᾶς στηρίζουν μέ τίς προσευχές τους. Αὐτή τήν εὐεργεσία τοῦ Θεοῦ νά τήν ὁμολογοῦμε στήν προσευχή μας λέγοντας: «“Κύριε, ἡμάρτομεν, ἠνομήσαμεν, ἠδικήσαμεν ἐνώπιόν σου”, ἀλλά λυπήσου μας, ἄκουσε τίς προσευχές τῶν ἐκλεκτῶν δούλων Σου καί σῶσε τόν λαό Σου. Ἀμήν!»
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Ἐδεήθη Μωϋσῆς ἔναντι Κυρίου τοῦ Θεοῦ…» (Ἐξ. λβ΄ 11).
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Ἐπί καταστροφῇ…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2269/15/7/2022/ σελ. 335-336.
