Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 13 Νοεμβρίου 2022, H΄ Λουκᾶ (Λουκ. ι΄ 25-37)
25 Καὶ ἰδοὺ νομικός τις ἀνέστη ἐκπειράζων αὐτὸν καὶ λέγων· διδάσκαλε, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; 26 ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν· ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις;
27 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν· ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν. 28 εἶπε δὲ αὐτῷ· ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ. 29 ὁ δὲ θέλων δικαιοῦν ἑαυτὸν εἶπε πρὸς τὸν Ἰησοῦν· καὶ τίς ἐστί μου πλησίον; 30 ὑπολαβὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· ἄνθρωπός τις κατέβαινεν ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ εἰς Ἱεριχώ, καὶ λῃσταῖς περιέπεσεν· οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον ἀφέντες ἡμιθανῆ τυγχάνοντα. 31 κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν. 32 ὁμοίως δὲ καὶ Λευΐτης γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, ἐλθὼν καὶ ἰδὼν ἀντιπαρῆλθε. 33 Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων ἦλθε κατ᾿ αὐτόν, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη, 34 καὶ προσελθὼν κατέδησε τὰ τραύματα αὐτοῦ ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον, ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος ἤγαγεν αὐτὸν εἰς πανδοχεῖον καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ· 35 καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον ἐξελθών, ἐκβαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκε τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ,τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι. 36 τίς οὖν τούτων τῶν τριῶν πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς; 37 ὁ δὲ εἶπεν· ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ᾿ αὐτοῦ. εἶπεν οὖν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
25 Ἐκεῖ πού κάθονταν, ἰδού, σηκώθηκε κάποιος νομοδιδάσκαλος γιά νά δοκιμάσει τόν Χριστό καί νά ἀποδείξει ὅτι δέν γνώριζε τό νόμο, καί τοῦ εἶπε: Διδάσκαλε, ποιό ἔργο ἀρετῆς ἤ ποιά θυσία πρέπει νά κάνω γιά νά κληρονομήσω τή μακάρια καί αἰώνια ζωή; 26 Καί ὁ Κύριος τοῦ εἶπε: Στό νόμο τί ἔχει γραφεῖ; Ἐσύ πού σπουδάζεις καί ἐρευνᾶς τό νόμο, τί διαβάζεις ἐκεῖ γιά τό ζήτημα αὐτό; Καί πῶς τό ἀντιλαμβάνεσαι; 27 Ὁ νομικός τότε τοῦ ἀποκρίθηκε: Στό νόμο εἶναι γραμμένο τό ἑξῆς: Νά ἀγαπᾶς τόν Κύριο καί Θεό σου μέ ὅλη σου τήν καρδιά, ὥστε σ’ αὐτόν νά εἶσαι ὁλοκληρωτικά παραδομένος, μέ ὅλα τά βάθη τῆς ἐσωτερικῆς καί πνευματικῆς ὑπάρξεώς σου· καί μέ ὅλη σου τήν ψυχή, ὥστε αὐτόν νά ποθεῖς μέ ὅλο τό συναίσθημά σου· καί μέ ὅλη τή θέληση καί τή δύναμή σου, ὥστε κάθε τι πού θά κάνεις νά εἶναι σύμφωνο μέ τό θέλημά του. Καί μέ ὅλη σου τή δύναμη καί μέ δραστηριότητα ἀκούραστη νά ἐργάζεσαι γιά τήν ἐφαρμογή τοῦ θελήματός του. Νά τόν ἀγαπᾶς καί μέ τό νοῦ σου ὁλόκληρο, ὥστε αὐτόν πάντοτε νά σκέφτεσαι. Νά ἀγαπᾶς ἐπίσης καί τόν πλησίον σου, τό συνάνθρωπό σου, ὅσο καί ὅπως ἀγαπᾶς τόν ἑαυτό σου. 28 Τοῦ εἶπε τότε ὁ Κύριος: Σωστή ἀπάντηση ἔδωσες. Νά κάνεις πάντοτε αὐτό πού εἶπες, καί θά κληρονομήσεις τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί θά ζήσεις σ’ αὐτή. 29 Ὁ νομοδιδάσκαλος ὅμως θέλοντας νά δικαιολογήσει τόν ἑαυτό του, ἐπειδή, ὅπως ἀποδείχθηκε, ἔθεσε στόν Ἰησοῦ ἕνα ἐρώτημα πάνω στό ὁποῖο τοῦ ἦταν γνωστή ἡ ἀπάντηση, εἶπε στόν Ἰησοῦ: Καί ποιόν πρέπει νά θεωρῶ «πλησίον» μου σύμφωνα μέ τήν Ἁγία Γραφή; 30 Τότε ὁ Ἰησοῦς μέ τήν ἀφορμή αὐτή πῆρε τό λόγο καί εἶπε: Κάποιος ἄνθρωπος κατέβαινε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα στήν Ἱεριχώ κι ἔπεσε σέ ἐνέδρα ληστῶν. Αὐτοί δέν ἀρκέστηκαν μόνο νά τοῦ πάρουν τά χρήματά του, ἀλλά καί τόν ἔγδυσαν, τόν τραυμάτισαν, τόν γέμισαν μέ πληγές καί ἔφυγαν, ἀφοῦ τόν ἄφησαν μισοπεθαμένο. 31 Κατά σύμπτωση τότε κατέβαινε στό δρόμο ἐκεῖνο κάποιος ἱερεύς, κι ἐνῶ τόν εἶδε, τόν προσπέρασε ἀπό τό ἀπέναντι μέρος τοῦ δρόμου χωρίς νά τοῦ δώσει σημασία ἤ κάποια βοήθεια. 32 Τό ἴδιο καί κάποιος Λευΐτης πού περνοῦσε ἀπό τό μέρος ἐκεῖνο, ἐνῶ πλησίασε καί εἶδε τόν πληγωμένο, ἀπομακρύνθηκε ἀμέσως καί τόν προσπέρασε κι αὐτός ἀπό τό ἀπέναντι μέρος τοῦ δρόμου. 33 Ἕνας Σαμαρείτης ὅμως πού περνοῦσε ἀπό τό δρόμο ἐκεῖνο, ἦλθε στό μέρος ὅπου ἦταν ξαπλωμένος, καί ὅταν τόν εἶδε τόν σπλαχνίστηκε καί τόν πόνεσε. 34 Τόν πλησίασε τότε καί τοῦ ἔδεσε μέ ἐπιδέσμους τά τραύματά του, ἀφοῦ προηγουμένως τά ἔπλυνε καί τά ἄλειψε μέ λάδι καί μέ κρασί. Κι ἔπειτα τόν ἀνέβασε στό ζῶο του, τόν πῆγε σέ κάποιο πανδοχεῖο καί τόν περιποιήθηκε, διακόπτοντας ἔτσι τό ταξίδι του. 35 Τήν ἄλλη μέρα τό πρωί, φεύγοντας ἀπό τό πανδοχεῖο πού εἶχε διανυκτερεύσει, ἔβγαλε δύο δηνάρια, τά ἔδωσε στόν ξενοδόχο καί τοῦ εἶπε: Περιποιήσου τον γιά νά γίνει καλά. Καί ὅ,τι παραπάνω ξοδέψεις, ἐγώ καθώς θά ἐπιστρέφω στήν πατρίδα μου καί θά ξαναπεράσω ἀπό ἐδῶ, θά σοῦ τά πληρώσω. 36 Λοιπόν, ρώτησε συμπερασματικά ὁ Ἰησοῦς, ποιός ἀπό τούς τρεῖς αὐτούς σοῦ φαίνεται ὅτι ἔκανε τό καθῆκον του πρός τό συνάνθρωπο καί ἀποδείχθηκε στήν πράξη «πλησίον» καί ἀδελφός ἐκείνου πού ἔπεσε στά χέρια τῶν ληστῶν; 37 Κι αὐτός εἶπε: «Πλησίον» του ἀποδείχθηκε αὐτός πού τόν σπλαχνίστηκε καί τόν ἐλέησε. Τοῦ εἶπε λοιπόν ὁ Ἰησοῦς: Πήγαινε καί κάνε κι ἐσύ τό ἴδιο. Δεῖχνε δηλαδή συμπάθεια σέ κάθε ἄνθρωπο πού πάσχει, χωρίς νά ἐξετάζεις ἄν αὐτός εἶναι συγγενής σου ἤ συμπατριώτης σου, καί χωρίς νά λογαριάζεις τίς θυσίες καί τούς κόπους καί τίς δαπάνες πού θά ὑποστεῖς γιά νά βοηθήσεις καί νά συντρέξεις αὐτόν πού πάσχει, ἔστω κι ἄν αὐτός εἶναι ἐχθρός σου. Ἔτσι κι ὁ Χριστός, πού οἱ ἐχθροί του τόν ἔβριζαν «Σαμαρείτη», στήν καταπληγωμένη καί μισοπεθαμένη ἀπό τίς ἁμαρτίες ἀνθρωπότητα ἔγινε ὁ καλός καί ἀγαθός Σαμαρείτης. Καί γιά νά τήν θεραπεύσει ἀπ’ τίς πληγές της, ὄχι μόνο ὑπέστη κόπους, ἀλλά ὑποβλήθηκε καί σέ θάνατο σταυρικό.
