Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 20 Νοεμβρίου 2022, ΚΓ΄ Κυριακῆς (Ἐφεσ. β΄ 4-10)
Ἀδελφοί, ὁ Θεὸς πλούσιος ὢν ἐν ἐλέει, διὰ τὴν πολλὴν ἀγάπην αὐτοῦ ἣν ἠγάπησεν ἡμᾶς, καὶ ὄντας ἡμᾶς νεκροὺς τοῖς παραπτώμασι συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ· χάριτί ἐστε σεσωσμένοι· καὶ συνήγειρε καὶ συνεκάθισεν ἐν τοῖς ἐπουρανίοις ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, ἵνα ἐνδείξηται ἐν τοῖς αἰῶσι τοῖς ἐπερχομένοις τὸν ὑπερβάλλοντα πλοῦτον τῆς χάριτος αὐτοῦ ἐν χρηστότητι ἐφ᾿ ἡμᾶς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ. τῇ γὰρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διὰ τῆς πίστεως· καὶ τοῦτο οὐκ ἐξ ὑμῶν, Θεοῦ τὸ δῶρον, οὐκ ἐξ ἔργων, ἵνα μή τις καυχήσηται. αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ ἐπὶ ἔργοις ἀγαθοῖς, οἷς προητοίμασεν ὁ Θεὸς ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν.
ΤΑ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΑ ΔΩΡΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ τῆς σημερινῆς Κυριακῆς, ἀπὸ τὴ θεολογικότατη πρὸς Ἐφεσίους ἐπιστολὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, μᾶς παρουσιάζει τὶς ἀνεκτίμητες εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ· τὰ πολύτιμα δῶρα του, ποὺ μᾶς πρόσφερε χάρη στὴν ἄρρητη ἀγάπη του πρὸς ἐμᾶς.
1. Ὁ Θεὸς τῆς ἀγάπης
Ὁ Θεός μας, ὁ Ὁποῖος εἶναι πλούσιος σὲ ἔλεος, «διὰ τὴν πολλὴν ἀγάπην αὐτοῦ ἣν ἠγάπησεν ἡμᾶς», ἐξαιτίας δηλαδὴ τῆς πολλῆς του ἀγάπης, μᾶς χάρισε πνευματικὴ ζωή, μαζὶ μὲ τὸν Χριστό, ἐνῶ ἤμασταν νεκροὶ πνευματικὰ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, σημειώνει ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Συνεπῶς κι ἐσεῖς ἔχετε σωθεῖ, ὄχι ἐξαιτίας τῶν κατορθωμάτων σας, ἀλλὰ μὲ τὴ Χάρι τοῦ Θεοῦ.
Ὅχι δὲ μόνο πνευματικά, ἀλλὰ καὶ σωματικὰ οὐσιαστικῶς μᾶς ἀνέστησε καὶ μᾶς ἀνύψωσε στὰ ἐπουράνια, μαζὶ μὲ τὸν ἀναληφθέντα Κύριο, ἐφόσον εἴμαστε ἑνωμένοι μὲ Αὐτὸν καὶ ἀποτελοῦμε ἕνα σῶμα μαζί Του. Μᾶς εὐεργέτησε τόσο πολὺ ὁ Θεός, ὥστε νὰ φανερώσει στοὺς ἀτελεύτητους αἰῶνες τὸν ἀσύλληπτο πλοῦτο τῆς Χάριτός του, ποὺ μὲ πολλὴ ἀγάπη μᾶς χάρισε μέσῳ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Οἱ λέξεις εἶναι πολὺ φτωχὲς γιὰ νὰ περιγράψουν τὸν πλοῦτο τῆς θείας ἀγάπης, χάρη στὴν ὁποία ὁ Θεὸς πρόσφερε ὅλα αὐτὰ τὰ ἀνεκτίμητα δῶρα στὸν ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο· σὲ ὅλους ἐμᾶς. Μᾶς ἀνέστησε ἀπὸ τὸν πνευματικὸ θάνατο, μᾶς χάρισε ζωή, μᾶς ἀνύψωσε σὲ ἀσυγκρίτως ἀνώτερη θέση ἀπὸ αὐτὴν ποὺ εἴχαμε, καὶ ἤδη μᾶς ἔβαλε νὰ καθήσουμε καὶ σωματικῶς μαζί Του στὸν δικό του βασιλικὸ θρόνο. Διότι εἶναι τόσο βέβαιο ὅτι θὰ ἀναστηθοῦμε κι ἐμεῖς σωματικά, ὥστε θεωρούμαστε πιὰ ἀναστημένοι καὶ καθισμένοι μαζὶ μὲ τὸν Χριστὸ στὸν θρόνο του. Εἶναι γεγονότα τετελεσμένα καὶ ἀπολύτως βέβαια ὅλα αὐτά, διότι οἱ πιστοὶ εἴμαστε ἕνα σῶμα μὲ τὸν Χριστό, ἀπόλυτα ἑνωμένοι μαζί Του. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τὰ διατυπώνει σὲ χρόνο ἀόριστο ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος. Ἔχουν ἤδη γίνει. Κι ὅλα αὐτὰ μόνο ἀπὸ ἀγάπη· ἀπὸ ἄπειρη ἀγάπη.
Τὸ μέγεθος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ δὲν μποροῦμε ὁπωσδήποτε νὰ τὸ ἀντιληφθοῦμε στὴν πληρότητά του. Μέσα στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία γινόμαστε ἀποδέκτες τῆς ἀγάπης του, ἡ ὁποία πολὺ περισσότερο θὰ μᾶς ἀποκαλυφθεῖ στὴν αἰωνιότητα. Ἐκεῖ θὰ μᾶς φανερώνεται συνεχῶς ἡ θεία αὐτὴ ἀγάπη, ποὺ δὲν τὴν χωρεῖ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς· οἱ κρυφὲς καὶ φανερὲς εὐεργεσίες του στὴ ζωή μας, τὶς ὁποῖες δὲν μποροῦμε ἀπόλυτα νὰ κατανοήσουμε. Ὅλα δὲ αὐτὰ θὰ ἀποτελοῦν αἰτία δοξολογίας τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης.
2. Ἡ ἀνταπόκρισή μας
Εἶναι πράγματι ἀσύλληπτος ὁ πλοῦτος τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, σημειώνει στὴ συνέχεια τῆς περικοπῆς ὁ ἀπόστολος Παῦλος. «Τῇ γὰρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διὰ τῆς πίστεως». Μὲ αὐτὴ τὴ Χάρι ἔχετε ἀποκτήσει τὴ σωτηρία σας διὰ τῆς πίστεως. Καὶ αὐτὴ ἡ πίστη ὅμως δὲν εἶναι δική σας, ἀλλὰ δῶρο τοῦ Θεοῦ. «Καὶ τοῦτο οὐκ ἐξ ὑμῶν, Θεοῦ τὸ δῶρον, οὐκ ἐξ ἔργων, ἵνα μή τις καυχήσηται», συνεχίζει. Δὲν εἶναι προσωπικό σας κατόρθωμα, γιὰ νὰ μὴν ἔχει κάποιος τὸ δικαίωμα νὰ καυχηθεῖ ὅτι σώθηκε μόνος του, χάρη στὶς δικές του δυνάμεις.
Διότι, ὄχι μόνο ὡς ἄνθρωποι, ἀλλὰ προπάντων ὡς πιστοὶ Χριστιανοὶ καὶ μέλη τῆς Ἐκκλησίας του, «αὐτοῦ ἐσμεν ποίημα»· εἴμαστε δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ. Μᾶς ἔπλασε μάλιστα γιὰ νὰ μένουμε ἑνωμένοι μὲ τὸν Κύριο καὶ νὰ πράττουμε ἀγαθὰ ἔργα. Γι᾿ αὐτὰ μᾶς προετοίμασε ὁ Θεός, ὥστε μέσα σὲ αὐτὰ νὰ πορευθοῦμε καὶ νὰ ζήσουμε τὴ ζωή μας.
Τρεῖς φορὲς στὴν περικοπὴ αὐτὴ ὁ θεῖος Ἀπόστολος τονίζει ὅτι οἱ ἄνθρωποι δὲν ἔχουμε σωθεῖ χάρη στὶς δικές μας προσπάθειες, χάρη στὶς δυνάμεις μας καὶ τὰ δικά μας κατορθώματα, ὥστε νὰ καυχιόμαστε γι᾿ αὐτό, ἀλλὰ ὀφείλουμε τὴ σωτηρία μας στὴ Χάρι τοῦ Θεοῦ. Ὅλα τὰ ἔχει ἐπιτελέσει Ἐκεῖνος. Τὸ μόνο ποὺ ἀπομένει σ᾿ ἐμᾶς εἶναι ἡ ἀποδοχὴ τῶν δωρεῶν τοῦ Θεοῦ, ἡ προσοικείωση τῶν εὐεργεσιῶν του, ἡ ἐλεύθερη ἀποδοχὴ τῆς σωτηρίας μας. Ἡ ἀποδοχὴ δὲ αὐτὴ γίνεται «διὰ τῆς πίστεως»· μὲ τὴν πίστη μας, δηλαδή, στὸν Κύριο καὶ σὲ ὅ,τι μᾶς ἔχει χαρίσει. Καὶ πάλι ὅμως τὸ ὑπογραμμίζει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: ἡ πίστη αὐτὴ δὲν ἀποτελεῖ δικό μας κατόρθωμα, ἀλλὰ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς μᾶς τὴν ἔχει χαρίσει. Ἀποδεικνύεται δὲ ἔμπρακτα ἡ πίστη μας ἀπὸ τὰ ἀγαθὰ ἔργα.
Συνεπῶς ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ μᾶς σώζει κι ὄχι τὰ ἀγαθά μας ἔργα. Αὐτὰ ἀποτελοῦν τοὺς καρποὺς τῆς Χάριτος. Μέσῳ αὐτῶν ὁμοιάζουμε μὲ τὸν Χριστό, ἐκφράζουμε τὴν πίστη μας σ᾿ Ἐκεῖνον, ἀποδεχόμαστε τὴ σωτηρία, τὴν ὁποία Ἐκεῖνος μᾶς χαρίζει. Τὰ ἀγαθὰ ἔργα εἶναι ἡ ἔμπρακτη ἀνταπόκρισή μας στὴν ἀπερίγραπτη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ὅλα μᾶς τὰ ἔχει χαρίσει ὁ Κύριος. Τὸ μόνο ποὺ ἀπομένει εἶναι νὰ ἀποδεχθοῦμε ἐλεύθερα τὰ ἀνεκτίμητα δῶρα του, ἐπιβεβαιώνοντας τὴν πίστη μας σ᾿ Ἐκεῖνον μὲ τὰ ἀγαθὰ ἔργα. Ἔτσι θὰ μένουμε ἑνωμένοι μαζί Του. Ἔτσι θὰ ἀπολαύσουμε τὶς θεῖες εὐεργεσίες στὴν πληρότητά τους.
