ΘΕΜΑ: «Μακάριοί ἐστέ ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς…»
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 20-26 Φεβρουαρίου 2023
ΑΡΘΡΟ: «Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2274/1.11.22/σελ. 449-450
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ματθ. ε΄ 11-12
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: † Π. Ν. Τρεμπέλα, «Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον», σελ. 85-86, ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20086.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὁ ἔνατος καί τελευταῖος Μακαρισμός συμπληρώνει τή χρυσή ἁλυσίδα τῶν Μακαρισμῶν μέ ἕναν ἀκόμη χρυσό κρίκο. Μακαρίζει τούς πιστούς Χριστιανούς πού ἀξιώνονται γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ νά ὀνειδισθοῦν, νά διωχθοῦν, νά δυσφημισθοῦν καί νά συκοφαντηθοῦν μέ κάθε εἴδους ψεύτικες κατηγορίες. Ἀντί δέ νά λυποῦνται οἱ συνειδητοί Χριστιανοί γιά τούς διωγμούς πού ὑφίστανται, νά χαίρονται καί νά ἀγάλλονται, διότι θά εἶναι μεγάλη ἡ ἀνταμοιβή τους στούς οὐρανούς, ὅπως θά δοῦμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Θά διαβάσουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: «Μακάριοί ἐστε, ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ. χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γάρ ἐδίωξαν τούς προφήτας τούς πρό ὑμῶν» (Ματθ. ε΄ 11-12). Μακάριοι εἶστε σεῖς οἱ μαθητές μου, ὅταν σᾶς χλευάσουν οἱ ἄνθρωποι καί σᾶς καταδιώξουν καί ἐξαιτίας μου ποῦν κάθε εἴδους ψεύτικες κακολογίες καί κατηγορίες ἐναντίον σας. Νά χαίρεστε καί νά ἐκδηλώνετε ζωηρά τή χαρά σας, διότι θά εἶναι μεγάλη ἡ ἀνταμοιβή σας στούς οὐρανούς. Ἔτσι ἐξάλλου καταδίωξαν καί τούς προφῆτες πού ἔστειλε ὁ Θεός πρίν ἀπό σᾶς.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: «Μακάριοί ἐστε, ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ»
1. Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2274/1.11.22/σελ. 449-450, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «πάντων ἐσόμεθα ζηλωτότεροι (=οἱ πιό ἀξιοζήλευτοι!)» (ΕΠΕ 9, 502), καί θά ποῦμε στά Μέλη: Λέει καί στόν προηγούμενο, τόν 8ο Μακαρισμό: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 10). Μοιάζουν ὁ 8ος Μακαρισμός μέ τόν 9ο, ἀλλά ἔχουν καί μιά διαφορά. Ποιά εἶναι αὐτή; (Σκέψεις Μελῶν…). Ὁ ὄγδοος Μακαρισμός κάνει λόγο γιά τούς Χριστιανούς πού ὑποφέρουν διωγμούς χάριν τοῦ δικαίου, χάριν τῆς ἀρετῆς. Ἐνῶ ὁ ἔνατος Μακαρισμός κάνει λόγο γιά τούς Χριστιανούς πού ὑποφέρουν διωγμούς χάριν τῆς πίστεως καί τῆς ὁμολογίας τοῦ ἁγίου ὀνόματος τοῦ Κυρίου μας. Ὁ αὐθεντικός ἑρμηνευτής τῶν Γραφῶν ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος φρονεῖ ὅτι τόν ὄγδοο Μακαρισμό τόν ἀπευθύνει ὁ Κύριος σέ ὅλους τούς Χριστιανούς, ἐνῶ τόν ἔνατο Μακαρισμό τόν ἀπευθύνει σ᾿ αὐτούς πού συνεχίζουν τό ἔργο τῶν Προφητῶν, σ᾿ αὐτούς πού ἐπιτελοῦν ἔργο ἀποστολικό, χωρίς αὐτό νά σημαίνει ὅτι δέν καλεῖται κάθε Χριστιανός νά ἐπιτελεῖ ἔργο ἀποστολικό. Ὅλοι καλούμαστε νά γινόμαστε μικροί ἱεραπόστολοι καί ὡς ἀπεσταλμένοι Χριστοῦ νά ὀνειδιζόμαστε, νά διωκόμαστε, ἀκόμη καί μαρτύριο νά ὑπομένουμε γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.
2. Μᾶς κάνει ἐντύπωση ὅτι μέ τόν τρόπο πού διατυπώνει ὁ θεῖος Διδάσκαλος τόν Μακαρισμό, βεβαιώνει ὅτι οἱ ὀνειδισμοί, οἱ διωγμοί καί οἱ κάθε εἴδους κακολογίες ἐναντίον τῶν συνειδητῶν Χριστιανῶν εἶναι ἀναμενόμενα. Νά μή μᾶς ξαφνιάζουν, ἀλλά νά τᾶ περιμένουμε. Μποροῦμε νά θυμηθοῦμε καί ἄλλα χωρία πού βεβαιώνουν αὐτή τήν ἀλήθεια; (Σκέψεις Μελῶν…) Τό Βράδυ τῆς Μεγάλης Πέμπτης, ὅταν παρέδωσε ὁ Κύριος στούς μαθητές Του τή Διαθήκη Του, τούς προμήνυσε: Ἐφόσον Ἐμένα, τόν Κύριό σας, μέ καταδίωξαν, θά καταδιώξουν κι ἐσᾶς πού εἶστε ἀκόλουθοί μου: «Εἰ ἐμέ ἐδίωξαν, καί ὑμᾶς διώξουσιν» (Ἰω. ιε΄ 20). Ἐπίσης ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν Α΄ πρός Τιμόθεον ἐπιστολή του μᾶς γνωρίζει ὅτι, ὅσοι θέλουν νά εἶναι ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, θά διωχθοῦν: «καί πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται» (Β΄ Τιμ. γ΄ 12). Ἀλλά καί ὅλοι ὅσοι θέλουν νά ζοῦν μέ εὐσέβεια, ὅπως ἁρμόζει στούς πιστούς πού εἶναι ἑνωμένοι μέ τόν Ἰησοῦ Χριστό, θά καταδιωχθοῦν. Ἀλλά καί στόν Μακαρισμό πού ἀναλύουμε μᾶς βεβαιώνει ὁ Κύριος ὅτι οἱ πολέμιοι τῆς πίστεως καταδίωξαν τούς Προφῆτες, καταδίωξαν τόν ἴδιο τό Κύριό μας, καταδίωξαν τούς ἁγίους Ἀποστόλους, ἑπομένως εἶναι ἀναμενόμενο νά καταδιώξουν κι ἐμᾶς.
3. Μέ τί εἴδους διωγμούς θά διωχθοῦμε; (Σκέψεις Μελῶν…) Στόν Μακαρισμό ἀναφέρονται τρεῖς μορφές διωγμῶν: οἱ ὀνειδισμοί, οἱ διώξεις καί οἱ ψεύτικες κατηγορίες ἐναντίον μας. α) Οἱ ὀνειδισμοί: «ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς»! Δηλαδή, θά μᾶς πολεμήσουν μέ εἰρωνεῖες, μέ περιπαικτικά λόγια, θά μᾶς μιλήσουν περιφρονητικά, θά μᾶς διασύρουν, θά μᾶς ἐξευτελίσουν. β) οἱ διώξεις: «καί διώξωσι»! Οἱ διώξεις εἶναι ἐντονότερη μορφή ἀντιδράσεως. Τούς ἁγίους Ἀποστόλους τούς ἀπαγόρευσαν νά μιλοῦν γιά τόν Χριστό: «παρήγγειλαν αὐτοῖς τό καθόλου μή φθέγγεσθαι μηδέ διδάσκειν ἐπί τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ» (Πράξ. δ΄ 18). Τούς ξυλοκόπησαν: «δείραντες παρήγγειλαν μή λαλεῖν ἐπί τῷ ὀνόματι τοῦ Ἰησοῦ» (Πράξ. ε΄ 40). Ἐπίσης τούς δίκασαν (Πράξ. κγ΄ 1), τούς φυλάκισαν (Πράξ. ις΄ 23), τούς λιθοβόλησαν (Πράξ. ιδ΄19) καί σέ ἄλλα πολλά μαρτύρια τούς ὁδήγησαν! γ) Οἱ ψεύτικες κατηγορίες: «καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ»! Δηλαδή, θά μᾶς δυσφημοῦν, θά μᾶς συκοφαντοῦν, θά μᾶς ὑβρίζουν. Ἀλλά ὅλα αὐτά θά τά κάνουν μέ ψεύτικες κακολογίες, μέ ἀνυπόστατες κατηγορίες!
4. Ποιός εἶναι ὁ λόγος πού τούς κινεῖ νά τά κάνουν ὅλα αὐτά; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὁ κυριότερος λόγος πού τούς κινεῖ νά τά κάνουν ὅλα αὐτά εἶναι ὅτι δέν ἀντέχουν νά βλέπουν τούς Χριστιανούς νά ζοῦν διαφορετικά ἀπό αὐτούς. Ἐπειδή αὐτοί ὑποκρίνονται, θέλουν νά ὑποκρίνονται καί οἱ Χριστιανοί. Ἐπειδή αὐτοί εἶναι ἀνειλικρινεῖς, θέλουν ἀνειλικρινεῖς νά εἶναι καί οἱ Χριστιανοί. Ἐπειδή αὐτοί ἐνεργοῦν ἀσυνείδητα, θέλουν ἀσυνείδητα νά ἐνεργοῦν καί ὅλοι οἱ ἄλλοι. Ἐπειδή αὐτοί εἶναι ἐγωιστές, θέλουν ἐγωιστικά νά συμπεριφέρονται καί ὅλοι οἱ ἄλλοι. Ἐπειδή αὐτοί δέν μποροῦν νά συγκρατήσουν τίς ὁρμές τους, θέλουν ἀκρατεῖς νά εἶναι καί ὅλοι οἱ ἄλλοι. Ἐπειδή αὐτοί διολισθαίνουν σέ ἀνηθικότητες, θέλουν τά ἴδια νά κάνουν καί ὅλοι οἱ ἄλλοι. Θέλουν ὅλοι νά γίνουμε σάν κολοβές ἀλεποῦδες. Μέ δυό λόγια, ἡ ζωή τῶν εὐσεβῶν Χριστιανῶν τούς ἐλέγχει, δέν τήν ἀντέχουν, γι᾿ αὐτό τούς πολεμοῦν, τούς κακολογοῦν καί τούς διώκουν.
5. Ἐμεῖς τί πρέπει νά προσέχουμε ἀπ᾿ ὅλα πιό πολύ; (Σκέψεις Μελῶν…) Θά προσέχουμε νά μή δίνουμε λαβές, νά μήν ἔχει βάση καμιά ἀπό τίς κατηγορίες πού ἐκτοξεύουν ἐναντίον μας. Τά ἴδια δέν ἔκαναν καί στόν Κύριό μας; Τόν κατηγοροῦσαν ὅτι εἶναι Σαμαρείτης, ὅτι εἶναι φάγος, ὅτι εἶναι οἰνοπότης, ὅτι εἶναι πλάνος, ὅτι ἔχει δαιμόνιο. Ἦταν ἀληθινή κάποια ἀπό αὐτές τίς κατηγορίες; Ὄχι, δέν ἦταν καμιά κατηγορία ἀληθινή. Ὅλες ἦταν ψευδεῖς. Τό ἴδιο κι ἐμᾶς, βεβαιώνει ὁ Κύριος, θά μᾶς πολεμοῦν χωρίς νά ἔχουμε φταίξει σέ τίποτε, ὅλως ἀδίκως, ὅλως ἀναιτίως. Θά μᾶς κατηγοροῦν «ψευδόμενοι».
6. Ὅταν ὅμως μᾶς πολεμοῦν ψευδόμενοι, ποιοί τελικά ρεζιλεύονται, αὐτοί πού πολεμοῦνται ἤ αὐτοί πού μᾶς πολεμοῦν; (Σκέψεις Μελῶν…) Ρεζιλεύονται αὐτοί πού μᾶς πολεμοῦν. Εἶναι ὡραιότατο τό σχόλιο τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, πού λέει ὅτι, ἄν φταίγαμε καί μᾶς πολεμοῦσαν, θά εἴμασταν οἱ πιό ἀξιολύπητοι ἀπό ὅλους. Ἄν ὅμως δέν φταῖμε σέ τίποτε καί μᾶς πολεμοῦν, εἴμαστε οἱ πιό ἀξιοζήλευτοι ἀπό ὅλους.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: «Χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς· οὕτω γάρ ἐδίωξαν τούς προφήτας τούς πρό ὑμῶν»
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Ὅταν μᾶς κατηγοροῦν, μᾶς εἰρωνεύονται καί μᾶς δυσφημοῦν, τί μᾶς προτρέπει ὁ Κύριος μέ τόν ἔνατο Μακαρισμό νά κάνουμε; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς προτρέπει νά χαιρόμαστε καί νά ἀγαλλόμαστε, διότι ὁ μισθός μας θά εἶναι πολύς στούς οὐρανούς. Θά μᾶς χαρίσει τά ἄρρητα καί ἀθέατα κάλλη τοῦ Παραδείσου, τή μακαριότητα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
2. Μποροῦμε νά ἀναφέρουμε μερικά παραδείγματα πού δείχνουν ὅτι, ὅταν οἱ Χριστιανοί ὀνειδίζονταν, διώκονταν καί κατηγοροῦνταν, αὐτοί χαίρονταν καί ἀγάλλονταν; (Σκέψεις Μελῶν…) Στό ἄρθρο πού μελετοῦμε ἀναφέρεται τό παράδειγμα τῶν ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Ἰωάννου, οἱ ὁποῖοι ξυλοκοπήθηκαν, δικάστηκαν, φυλακίστηκαν, ἀπειλήθηκαν ὅτι θά τιμωρηθοῦν καί μέ αὐστηρότερες τιμωρίες κι αὐτοί, ἀντί νά λυποῦνται, «ἐπορεύοντο χαίροντες ἀπό προσώπου τοῦ συνεδρίου, ὅτι ὑπέρ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ κατηξιώθησαν ἀτιμασθῆναι» (Πράξ. ε΄ 41). Νά ἀναφέρουμε καί τό παράδειγμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί τῶν συνεργῶν του, οἱ ὁποῖοι στούς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας μαστιγώθηκαν, ἁλυσοδέθηκαν, φυλακίσθηκαν «εἰς τήν ἐσωτέραν φυλακήν», τούς ἔδεσαν σφιχτά τά πόδια τους στό τιμωρητικό ὄργανο πού λεγόταν ξύλο, γιά νά μήν μποροῦν οὔτε στό ἐλάχιστο νά μετακινηθοῦν, κι αὐτοί μέσα στή νύχτα «προσευχόμενοι ὕμνουν τόν Θεόν» (Πράξ. ις΄ 25).
3. Ὡς πρός τήν ἀμοιβή αὐτοῦ τοῦ Μακαρισμοῦ τό ἄρθρο μᾶς θυμίζει καί τό ὡραιότατο παράθεμα ἀπό τήν Α΄ Καθολική ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Πέτρου (Α΄ Πέτρ. δ΄ 14), τό ὁποῖο τονίζει ὅτι εἴμαστε μακάριοι ὅταν μᾶς ὀνειδίζουν, μᾶς διώκουν καί μᾶς κακολογοῦν, διότι τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, τό Πνεῦμα τῆς δόξας καί τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ, ἀναπαύεται ἐπάνω μας, μᾶς εὐλογεῖ καί μᾶς χαριτώνει. Γι᾿ αὐτό χαιρόμαστε καί ἀγαλλόμαστε.
4. Ἐπίσης μᾶς θυμίζει τό ἄρθρο ὅτι τά παθήματα πού ὑποφέρουμε ὑπέρ Χριστοῦ στήν παρούσα ζωή, εἶναι ἕνα μηδενικό μπροστά στή δόξα τοῦ οὐρανοῦ. Νά θυμηθοῦμε τούς λόγους πού εἶπε ἡ ἁγία Εὐφημία στόν ὅσιο Παΐσιο τόν Ἁγιορείτη. Τή ρώτησε: «Πῶς ἄντεξες τόσα μαρτύρια;» Κι αὐτή ἀπήντησε: «Ἄν ἤξερα πόση δόξα ἔχουν οἱ Ἅγιοι στόν οὐρανό, θά ἤθελα νά περάσω ἀκόμη μεγαλύτερα μαρτύρια». Νά θυμηθοῦμε καί τούς λόγους τῆς Ἀποκαλύψεως: «εὐφραίνεσθε οὐρανοί καί οἱ ἐν αὐτοῖς σκηνοῦντες» (Ἀποκ. ιβ΄ 12) καί «χαίρωμεν καί ἀγαλλιώμεθα καί δῶμεν τήν δόξαν αὐτῷ» (Ἀποκ. ιθ΄ 7), πού δείχνουν ὅτι ὁ ἀγωνοθέτης Κύριος θά στεφανώσει ὅσους «ἐνίκησαν αὐτόν (τόν διάβολο) διά τό αἷμα τοῦ ἀρνίου καί διά τόν λόγον τῆς μαρτυρίας αὐτῶν, καί οὐκ ἠγάπησαν τήν ψυχήν αὐτῶν ἄχρι θανάτου» (Ἀποκ. ιβ΄11).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἑπομένως νά πετᾶμε ἀπό χαρά ὅταν ὀνειδιζόμαστε, διωκόμαστε καί κακολογούμαστε μέ κάθε εἴδους ψεύτικες κακολογίες, διότι θά εἶναι μεγάλη ἡ ἀνταμοιβή μας στούς οὐρανούς.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Μακάριοί ἐστε, ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καί διώξωσι καί εἴπωσι πᾶν πονηρόν ρῆμα καθ᾿ ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ· χαίρετε καί ἀγαλλιᾶσθε ὅτι ὁ μισθός ὑμῶν πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς» (Ματθ. ε΄ 11)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Εὐλογεῖτε καί μή καταρᾶσθε», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2275/15.11.22/σελ. 465-466.
