Εὐαγγελικό Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 5 Μαρτίου 2023, Α΄ Νηστειῶν – Τῆς Ὀρθοδοξίας (Ἰωάν. α΄ 44-52)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν· καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι. ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει αὐτῷ Φίλιππος· ἔρχου καὶ ἴδε. εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψει. καὶ λέγει αὐτῷ· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ᾿ ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.
ΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ
«Ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ»
Περίλαμπρη εἶναι ἡ σημερινὴ ἡμέρα γιὰ κάθε Ὀρθόδοξο Χριστιανό. Ἑορτάζουν ὁ Οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ. Ἡ θριαμβεύουσα καὶ ἡ στρατευομένη Ἐκκλησία πανηγυρίζει τὴ νίκη της ἐναντίον τῶν εἰκονομάχων καὶ τὴν ἀκατάλυτη δύναμή της ἀνὰ τοὺς αἰῶνες· τὸν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως ἐναντίον κάθε κακοδοξίας καὶ πλάνης. Τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας μᾶς δείχνει ποιό εἶναι τὸ θεμέλιο, ἡ ἀσάλευτη βάση τῆς Ὀρθόδοξης Πίστεως, μέσα ἀπὸ τὰ λόγια ποὺ εἶπε ὁ Ναθαναὴλ ὅταν γνώρισε τὸν Χριστό. Διδάσκαλε, τοῦ εἶπε, Ἐσὺ εἶσαι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Ἐσὺ εἶσαι ὁ Βασιλιὰς τοῦ Ἰσραήλ, ὁ Μεσσίας ποὺ περιμέναμε.
Τί σημαίνει ὅμως τὸ ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ πῶς ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια μπορεῖ νὰ ἐπηρεάσει τὴ ζωή μας; Σ᾿ αὐτὰ τὰ δύο ἐρωτήματα θὰ ἑστιάσουμε τὴν προσοχή μας.
1. Ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεὸς
Τὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ μάλιστα ἡ ἀλήθεια ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Θεός, ἀποτελεῖ τὸ κέντρο, τὸ θεμέλιο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Αὐτὸ δηλαδὴ ποὺ ὁμολόγησε ὁ Ναθαναήλ. Αὐτὸ ποὺ μὲ ἄλλα λόγια ὁμολόγησε καὶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος: «Σὺ εἶ ὁ Χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» (Ματθ. ις΄ 16). Ἐσὺ εἶσαι ὁ Χριστός, ὁ φυσικὸς καὶ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ποὺ δὲν εἶναι νεκρὸς ὅπως τὰ εἴδωλα, ἀλλὰ ζεῖ παντοτινά.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν εἶναι ἕνας ἁπλὸς ἄνθρωπος, ἀλλὰ Θεὸς ἀληθινός, ὁμοούσιος μὲ τὸν Πατέρα. Δὲν εἶναι κτίσμα ἢ δημιούργημα, ὅπως ὑποστήριζε ὁ αἱρεσιάρχης Ἄρειος. Δὲν εἶναι ἕνας μεγάλος προφήτης, ἕνας σημαντικὸς φιλόσοφος, ἕνας σπουδαῖος διδάσκαλος τῆς ἠθικῆς, ἕνας κοινωνικὸς ἐπαναστάτης. Δὲν εἶναι ὁ μέγιστος τῶν ἀνθρώπων, ὅπως τὸν θεωροῦν οἱ αἱρετικοὶ Χιλιαστές. Δὲν εἶναι ἁπλῶς καὶ μόνο ἕνας σπουδαῖος ἄνθρωπος. Οὔτε εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πολλοὺς θεωρούμενους «θεούς». Εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός! Ταυτόχρονα εἶναι καὶ ὁ Μεσσίας ποὺ περίμενε γιὰ αἰῶνες ἡ ἀνθρωπότητα. Ὁ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἔγινε καὶ τέλειος ἄνθρωπος. Γεννήθηκε ἀπὸ τὴ Θεοτόκο σὲ συγκεκριμένη χρονικὴ στιγμὴ τῆς ἱστορίας γιὰ νὰ σώσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὸν θάνατο.
Τὴ θεμελιώδη αὐτὴ ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας μας διατρανώνουμε στὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως: «Πιστεύω εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ Πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων».
2. Τὸ πᾶν γιὰ ἐμᾶς
Ἡ ἀλήθεια αὐτή, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός, εἶναι πολὺ οὐσιαστικὴ γιὰ τὴ ζωή μας. Πρέπει νὰ καθορίζει τὴ ζωή μας, ὅπως ἔδωσε ἄλλη τροπὴ στὴ ζωὴ τοῦ Ναθαναὴλ καὶ ὅλων τῶν ἁγίων Ἀποστόλων. Ἀφοῦ ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός, ὀφείλουμε νὰ ἀκολουθοῦμε τὶς ἅγιες ἐντολές του. Νὰ μὴν ἀδιαφοροῦμε γι᾿ αὐτές, διότι αὐτὸ θὰ μᾶς ὁδηγήσει σὲ θάνατο πνευματικό. Τί φοβερὴ καὶ ἀξιολύπητη κατάσταση! Νὰ βρίσκεται κανεὶς δίπλα στὸ Φῶς καὶ νὰ παραμένει ἑκούσια στὸ σκοτάδι, γιὰ νὰ μὴν ἐλέγχονται οἱ πράξεις του ἀπὸ τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ. Διαρκὴς φροντίδα μας λοιπὸν νὰ εἶναι τὸ πῶς θὰ εὐαρεστήσουμε σ᾿ Ἐκεῖνον. Νὰ ζοῦμε ὅπως θέλει ὁ Χριστός. Τὸ θεῖο θέλημά του νὰ ρυθμίζει τὴ ζωή μας. Ἐκεῖνος νὰ καθορίζει τὰ πάντα σ᾿ αὐτήν.
Τότε κοντὰ σ᾿ Ἐκεῖνον θά βρίσκει τὸ ἀπόλυτο πλήρωμα τῆς χαρᾶς ἡ ὕπαρξή μας. Ἡ ζωή μας θά ἐξαγνίζεται. Ἡ ψυχή μας θὰ γαληνεύει. Ἡ χαρά μας δὲν θὰ περιγράφεται. Διότι Ἐκεῖνος θὰ μᾶς φωτίζει μὲ τὴ λάμψη τῆς ζωντανῆς παρουσίας του. Ἐκεῖνος, ὁ Θεάνθρωπος Χριστὸς εἶναι «τὰ πάντα ἐν πᾶσι, εἰς ὅλους τοὺς κόσμους: Αὐτὸς εἶναι ὅλη ἡ Ἀγάπη μας, ὅλη ἡ Ἀλήθειά μας, ὅλη ἡ Χαρά μας, ὅλον τὸ Ἀγαθόν μας, ὅλη ἡ Ζωή μας», ὅπως πολὺ εὔστοχα σημειώνει ὁ ἅγιος Ἰουστίνος Πόποβιτς (Ἄνθρωπος καὶ Θεάνθρωπος, σελ. 48-49).
Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας σήμερα καὶ αὐτὴ τὴ μεγάλη ἀλήθεια διατρανώνει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία: ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ μόνος ἀληθινὸς Θεός! Εἴθε Ἐκεῖνος νὰ εἶναι τὰ πάντα γιὰ ἐμᾶς. Ἐκεῖνος νὰ μᾶς χαρίσει τὴν αἰώνια λύτρωση, Ἐκεῖνος καὶ τὴν ἀτελεύτητη μακαριότητα τῆς οὐράνιας Βασιλείας του.
