Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 14 Μαΐου 2023, Τῆς Σαμαρείτιδος (Ἰωάν. ε΄ 1-15)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἔρχεται ὁ Ἰησοῦς εἰς πόλιν τῆς Σαμαρείας λεγομένην Συχάρ, πλησίον τοῦ χωρίου ὃ ἔδωκεν Ἰακὼβ Ἰωσὴφ τῷ υἱῷ αὐτοῦ· ἦν δὲ ἐκεῖ πηγὴ τοῦ Ἰακώβ. ὁ οὖν Ἰησοῦς κεκοπιακὼς ἐκ τῆς ὁδοιπορίας ἐκαθέζετο οὕτως ἐπὶ τῇ πηγῇ· ὥρα ἦν ὡσεὶ ἕκτη. ἔρχεται γυνὴ ἐκ τῆς Σαμαρείας ἀντλῆσαι ὕδωρ. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· δός μοι πιεῖν. οἱ γὰρ μαθηταὶ αὐτοῦ ἀπεληλύθεισαν εἰς τὴν πόλιν ἵνα τροφὰς ἀγοράσωσι. λέγει οὖν αὐτῷ ἡ γυνὴ ἡ Σαμαρεῖτις· πῶς σὺ Ἰουδαῖος ὢν παρ᾿ ἐμοῦ πιεῖν αἰτεῖς, οὔσης γυναικὸς Σαμαρείτιδος; οὐ γὰρ συγχρῶνται Ἰουδαῖοι Σαμαρείταις. ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῇ· εἰ ᾔδεις τὴν δωρεὰν τοῦ Θεοῦ, καὶ τίς ἐστιν ὁ λέγων σοι, δός μοι πιεῖν, σὺ ἂν ᾔτησας αὐτόν, καὶ ἔδωκεν ἄν σοι ὕδωρ ζῶν. λέγει αὐτῷ ἡ γυνή· Κύριε, οὔτε ἄντλημα ἔχεις, καὶ τὸ φρέαρ ἐστὶ βαθύ· πόθεν οὖν ἔχεις τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν; μὴ σὺ μείζων εἶ τοῦ πατρὸς ἡμῶν Ἰακώβ, ὃς ἔδωκεν ἡμῖν τὸ φρέαρ, καὶ αὐτὸς ἐξ αὐτοῦ ἔπιε καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ καὶ τὰ θρέμματα αὐτοῦ; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῇ· πᾶς ὁ πίνων ἐκ τοῦ ὕδατος τούτου διψήσει πάλιν· ὃς δ᾿ ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα, ἀλλὰ τὸ ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον. λέγει πρὸς αὐτὸν ἡ γυνή· Κύριε, δός μοι τοῦτο τὸ ὕδωρ, ἵνα μὴ διψῶ μηδὲ ἔρχωμαι ἐνθάδε ἀντλεῖν. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· ὕπαγε φώνησον τὸν ἄνδρα σου καὶ ἐλθὲ ἐνθάδε. ἀπεκρίθη ἡ γυνὴ καὶ εἶπεν· οὐκ ἔχω ἄνδρα. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· καλῶς εἶπας ὅτι ἄνδρα οὐκ ἔχω· πέντε γὰρ ἄνδρας ἔσχες, καὶ νῦν ὃν ἔχεις οὐκ ἔστι σου ἀνήρ· τοῦτο ἀληθὲς εἴρηκας. λέγει αὐτῷ ἡ γυνή· Κύριε, θεωρῶ ὅτι προφήτης εἶ σύ. οἱ πατέρες ἡμῶν ἐν τῷ ὄρει τούτῳ προσεκύνησαν· καὶ ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἐν Ἱεροσολύμοις ἐστὶν ὁ τόπος ὅπου δεῖ προσκυνεῖν. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· γύναι, πίστευσόν μοι ὅτι ἔρχεται ὥρα ὅτε οὔτε ἐν τῷ ὄρει τούτῳ οὔτε ἐν Ἱεροσολύμοις προσκυνήσετε τῷ πατρί. ὑμεῖς προσκυνεῖτε ὃ οὐκ οἴδατε, ἡμεῖς προσκυνοῦμεν ὃ οἴδαμεν· ὅτι ἡ σωτηρία ἐκ τῶν Ἰουδαίων ἐστίν. ἀλλ᾿ ἔρχεται ὥρα, καὶ νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ ἀληθινοὶ προσκυνηταὶ προσκυνήσουσι τῷ πατρὶ ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ· καὶ γὰρ ὁ πατὴρ τοιούτους ζητεῖ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτόν. πνεῦμα ὁ Θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν. λέγει αὐτῷ ἡ γυνή· οἶδα ὅτι Μεσσίας ἔρχεται ὁ λεγόμενος Χριστός· ὅταν ἔλθῃ ἐκεῖνος, ἀναγγελεῖ ἡμῖν πάντα. λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμι ὁ λαλῶν σοι. καὶ ἐπὶ τούτῳ ἦλθον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ ἐθαύμασαν ὅτι μετὰ γυναικὸς ἐλάλει· οὐδεὶς μέντοι εἶπε, τί ζητεῖς ἢ τί λαλεῖς μετ᾿ αὐτῆς; Ἀφῆκεν οὖν τὴν ὑδρίαν αὐτῆς ἡ γυνὴ καὶ ἀπῆλθεν εἰς τὴν πόλιν, καὶ λέγει τοῖς ἀνθρώποις· δεῦτε ἴδετε ἄνθρωπον ὃς εἶπέ μοι πάντα ὅσα ἐποίησα· μήτι οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός; ἐξῆλθον οὖν ἐκ τῆς πόλεως καὶ ἤρχοντο πρὸς αὐτόν. Ἐν δὲ τῷ μεταξὺ ἠρώτων αὐτὸν οἱ μαθηταὶ λέγοντες· ραββί, φάγε. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐγὼ βρῶσιν ἔχω φαγεῖν, ἣν ὑμεῖς οὐκ οἴδατε. ἔλεγον οὖν οἱ μαθηταὶ πρὸς ἀλλήλους· μή τις ἤνεγκεν αὐτῷ φαγεῖν; λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· ἐμὸν βρῶμά ἐστιν ἵνα ποιῶ τὸ θέλημα τοῦ πέμψαντός με καὶ τελειώσω αὐτοῦ τὸ ἔργον. οὐχ ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἔτι τετράμηνός ἐστι καὶ ὁ θερισμὸς ἔρχεται; ἰδοὺ λέγω ὑμῖν, ἐπάρατε τοὺς ὀφθαλμοὺς ὑμῶν καὶ θεάσασθε τὰς χώρας, ὅτι λευκαί εἰσι πρὸς θερισμὸν ἤδη. καὶ ὁ θερίζων μισθὸν λαμβάνει καὶ συνάγει καρπὸν εἰς ζωὴν αἰώνιον, ἵνα καὶ ὁ σπείρων ὁμοῦ χαίρῃ καὶ ὁ θερίζων. ἐν γὰρ τούτῳ ὁ λόγος ἐστὶν ὁ ἀληθινός, ὅτι ἄλλος ἐστὶν ὁ σπείρων καὶ ἄλλος ὁ θερίζων. ἐγὼ ἀπέστειλα ὑμᾶς θερίζειν ὃ οὐχ ὑμεῖς κεκοπιάκατε· ἄλλοι κεκοπιάκασι, καὶ ὑμεῖς εἰς τὸν κόπον αὐτῶν εἰσεληλύθατε. Ἐκ δὲ τῆς πόλεως ἐκείνης πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν τῶν Σαμαρειτῶν διὰ τὸν λόγον τῆς γυναικός, μαρτυρούσης ὅτι εἶπέ μοι πάντα ὅσα ἐποίησα. ὡς οὖν ἦλθον πρὸς αὐτὸν οἱ Σαμαρεῖται, ἠρώτων αὐτὸν μεῖναι παρ᾿ αὐτοῖς· καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ δύο ἡμέρας. καὶ πολλῷ πλείους ἐπίστευσαν διὰ τὸν λόγον αὐτοῦ, τῇ τε γυναικὶ ἔλεγον ὅτι οὐκέτι διὰ τὴν σὴν λαλιὰν πιστεύομεν· αὐτοὶ γὰρ ἀκηκόαμεν, καὶ οἴδαμεν ὅτι οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ σωτὴρ τοῦ κόσμου ὁ Χριστός.
ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΔΙΨΑΣΕΙ Η ΨΥΧΗ ΜΑΣ
«Ὃς ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα»
Ὁ Κύριός μας κουρασμένος ἀπὸ τὴν ὁδοιπορία κάθισε δίπλα στὸ πηγάδι τοῦ Ἰακώβ, ὅπως μᾶς περιέγραψε ἡ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή. Ἐκεῖ βρῆκε τὴν εὐκαιρία νὰ συνομιλήσει μὲ μιὰ Σαμαρείτιδα γυναίκα, ποὺ εἶχε πάει γιὰ ν᾿ ἀντλήσει νερὸ ἀπὸ τὸ πηγάδι, καὶ νὰ τῆς ἀποκαλύψει μεγάλες πνευματικὲς ἀλήθειες. Μεταξὺ αὐτῶν καὶ ὅτι ὑπάρχει ἕνα ἄλλο εἶδος νεροῦ, ἐννοώντας τὴ θεία Χάρι· τὴ Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ μυστικὰ ἐπισκέπτεται τὸν πιστὸ καὶ ἀλλοιώνει τὴν ψυχή του. Σὲ αὐτὸ τὸ παράδοξο «ὕδωρ» τῆς θείας Χάριτος θὰ ἑστιάσουμε τὴν προσοχή μας, τὸ ὁποῖο, ὅπως θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια, πηγάζει ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ ξεδιψᾶ καὶ ζωογονεῖ τὸν κάθε ἄνθρωπο.
1. Πηγάζει ἀπὸ τὸν Χριστὸ
Τὸ πνευματικὸ αὐτὸ «ὕδωρ», ποὺ εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητο γιὰ τὸν ἄνθρωπο, πολὺ περισσότερο ἀπὸ τὸ φυσικὸ νερό, τὸ χορηγεῖ ὁ Χριστός. Μᾶς τὸ εἶπε σήμερα ὁ Κύριος: «Ὃς ἂν πίῃ ἐκ τοῦ ὕδατος οὗ ἐγὼ δώσω αὐτῷ, οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα». Ὁ Χριστὸς λοιπὸν εἶναι ἡ ἀστείρευτη πηγὴ τῆς θείας Χάριτος. Ἐκεῖνος παρέχει τὸ ἀνεξάντλητο αὐτὸ νερό. Τὸ τόνισε καὶ ἄλλοτε: «Ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω» (Ἰω. ζ΄ 37). Ὅποιος διψᾶ γιὰ τὸ πνευματικὸ αὐτὸ νερό, ἂς ἔρχεται σ᾿ Ἐμένα, ὁ Ὁποῖος εἶμαι ἡ πηγή του, κι ἂς πίνει ἐλεύθερα. Ἐκεῖνος εἶναι «ἡ πηγὴ τῆς ζωαρχίας, Ἰησοῦς ὁ Σωτὴρ ἡμῶν», ἐπιβεβαιώνει πολὺ ὄμορφα ἕνα τροπάριο τοῦ Ὄρθρου τῆς σημερινῆς ἡμέρας.
Δὲν χρειάζεται συνεπῶς νὰ ἀνεβεῖ κανεὶς σὲ ὀρεινὲς κορυφὲς γιὰ νὰ τὸ ἀντλήσει. Εἶναι τόσο κοντά μας ἡ πηγή του! Δὲν χρειάζεται οὔτε κὰν νὰ προσφέρει ὑλικὰ ἀνταλλάγματα γιὰ νὰ τὸ προμηθευθεῖ. Δωρεὰν παρέχεται ἀπὸ τὸν Κύριο σὲ ὅποιον τὸ ἐπιθυμεῖ καὶ τὸ ἐκζητεῖ. Ὁ Χριστὸς προσφέρει τὸ διαυγὲς καὶ κρυστάλλινο «ὕδωρ» τῆς θείας Χάριτος μέσα στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία, Κεφαλὴ τῆς ὁποίας εἶναι ὁ Ἴδιος. Ἐκεῖ παρέχεται ἄφθονο μέσῳ τῶν ἱερῶν Μυστηρίων καὶ ἰδιαιτέρως τοῦ Μυστηρίου τῆς θείας Εὐχαριστίας. Ἐκεῖ μεταγγίζεται στὸν κάθε πιστὸ ἀπὸ τοὺς κρουνοὺς τῆς θείας Λατρείας καὶ τῆς μελέτης τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ.
2. Ξεδιψᾶ καὶ ζωογονεῖ τὸν πιστὸ
Τί μᾶς προσφέρει τὸ πνευματικὸ αὐτὸ νερό; Ὁ ἄνθρωπος ποὺ θὰ τὸ γευθεῖ, «οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα». Δὲν θὰ ξαναδιψάσει ποτέ. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ ψυχὴ τοῦ κάθε ἀνθρώπου διψᾶ γιὰ κάτι ἀνώτερο, βαθύτερο. Ποθεῖ τὴ χαρά, τὴν ἀναφαίρετη εἰρήνη, τὴν ἀθανασία. Διψᾶ γιὰ τὸν Θεό. Καὶ ἡ βαθιὰ αὐτὴ ἀναζήτηση τοῦ ἀνθρώπου ἐκπληρώνεται ἀπὸ τὴ Χάρι τοῦ Θεοῦ. Ἡ θεία Χάρις μᾶς ξεδιψᾶ, ἀναπαύει τὴν ψυχή μας, μᾶς ἀνακαινίζει, μᾶς ἁγιάζει, μᾶς σώζει. Αὐτὴ μᾶς ἀνακουφίζει ἀπὸ τὸν καύσωνα τῶν παθῶν καὶ τῆς ἁμαρτίας καὶ μᾶς δροσίζει ἀπὸ τὸν λίβα τῶν θλίψεων τοῦ παρόντος βίου. Αὐτὴ μᾶς ἐνισχύει στὸν πνευματικό μας ἀγώνα. Αὐτὴ μᾶς ἀναγεννᾶ.
Τὸ «ὕδωρ» τῆς Χάριτος ἱκανοποιεῖ κάθε πόθο μας στὴν παρούσα ζωὴ καὶ ἐπιπλέον μᾶς χαρίζει τὴν αἰώνια ζωή, ὅπως τονίζει ὁ Κύριος: «τὸ ὕδωρ ὃ δώσω αὐτῷ, γενήσεται ἐν αὐτῷ πηγὴ ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον». Τὸ κρυστάλλινο αὐτὸ νερὸ τῆς Χάριτος ἀναβλύζει μέσα στὸν ἄνθρωπο σὰν ἀπὸ πηγὴ καὶ τοῦ χαρίζει τὴν ἀθανασία. Γίνεται μέσα του «πηγὴ ζωῆς αἰωνίου».
Οἱ θαυμαστὲς ἀλλοιώσεις τῆς Χάριτος φαίνονται στὴ ζωὴ τῆς Σαμαρείτιδος. Μόλις συνάντησε τὸν Κύριο καὶ ξεδίψασε ἀπὸ τὴ μόνη ἀληθινὴ πηγή, ἄλλαξε ζωή. Τὴν ἀναγέννησε ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ. Ἡ πρώην ἁμαρτωλὴ αὐτὴ γυναίκα ἔγινε ἁγία· ἡ ἰσαπόστολος ἁγία Φωτεινή! Κάλεσε στὸν Χριστὸ τοὺς συμπολίτες της καὶ ἔφθασε μέχρι τὴ Ρώμη καὶ τὴν Ἀφρικὴ γιὰ νὰ ὁδηγήσει κι ἄλλους ἀνθρώπους στὴν ἀστείρευτη πηγὴ τῆς θείας Χάριτος. Ἐπισφράγισε δὲ τὴ ζωή της μὲ μαρτυρικὸ τέλος.
Μὲ τὶς πρεσβεῖες της αὐτὸ τὸ «ὕδωρ τὸ ζῶν» ἂς τὸ ἀναζητοῦμε στὸν Χριστὸ μέσα στὴν Ἐκκλησία του. Κοντά Του ἂς ξεδιψᾶ κάθε ἀνώτερη ἐπιθυμία μας. Ἐκεῖνος εἴθε νὰ μᾶς χαρίσει καὶ τὴν αἰώνια ζωή.