ΘΕΜΑ: Μᾶς διδάσκουν μέ τήν ἐργατικότητά τους
ΕΒΔΟΜΑΔΑ:
ΑΡΘΡΟ: «Μᾶς διδάσκουν μέ τήν ἐργατικότητά τους», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2277/15.12.22/σελ. 521-522.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Παρ. ς΄ 6-11α
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: 1. «Ἡ Παλαιά Διαθήκη μέ σύντομη ἑρμηνεία», τόμος Β΄, «Παροιμίαι», σελ. 426, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθήνα 2023. 2. «Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕΤΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ», τόμος 12ος (Παροιμίαι – Ἐκκλησιαστής), σελ. 84-87 & 94-95, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθήνα 1994.
Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Άρθρο
|
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ἄν μπορέσουμε τό καλοκαίρι νά βρεθοῦμε γιά λίγες ἡμέρες στήν ὕπαιθρο, εἴτε στό πατρικό μας σπίτι στό χωριό εἴτε σέ κάποιο ἐξοχικό, πάρα πολύ ἐντυπωσιαζόμαστε ἀπό τήν κινητικότητα πού παρουσιάζουν τά μυρμήγκια καί οἱ μέλισσες. Τά μυρμήγκια ἀπό τήν ὥρα πού θά φέξει μέχρι νά σκοτεινιάσει ἐργάζονται ἀσταμάτητα, γιά νά ἀποθηκεύσουν τήν τροφή τοῦ χειμώνα. Οἱ δέ μέλισσες πετοῦν ἀπό ἄνθος σέ ἄνθος, γιά νά συλλέξουν τό νέκταρ τῶν ἀνθέων, νά τό ἐπεξεργασθοῦν καί νά γεμίσουν τίς κηρῆθρες μέ γλυκύτατο μέλι. Θαυμάζουμε τήν κινητικότητά τους καί διδασκόμαστε ἀπό τήν ἐργατικότητά τους, ὅπως θά δοῦμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Μᾶς διδάσκουν μέ τήν ἐργατικότητά τους
1. Θά διαβάσουμε τό Α΄ Μέρος τοῦ ἄρθρου «Μᾶς διδάσκουν μέ τήν ἐργατικότητά τους», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2277/15.12.22/σελ. 521-522, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Μᾶς διδάσκουν νά ἀγαποῦμε τόν κόπο καί τούς ἱδρῶτες καί νά ἔχουμε «ἐργασίας ἐπιθυμίαν ἀδιάπτωτον»!, σελ. 522, α΄ στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι ποιά εἰκόνα δίνουμε ὡς πρός τήν ἐργατικότητα; Δίνουμε τήν εἰκόνα ὅτι εἴμαστε ἐργατικοί ἄνθρωποι ἤ ὅτι εἴμαστε ὀκνηροί καί ράθυμοι; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὑπάρχουν ὁπωσδήποτε πολλοί ἐργατικοί ἄνθρωποι γύρω μας, ἀλλά λυπόμαστε πού βλέπουμε καί πάρα πολλούς ἄλλους ἀνθρώπους νά βρίσκονται στά καφενεῖα καί νά πίνουν τόν καφέ τους, ὥρα 10.00, 11.00 τό πρωί, ὥρα 12.00 τό μεσημέρι. Κι ἀναρωτιόμαστε: Ἀφοῦ ἔχασαν ὅλο τό πρωινό τους, πότε θά πᾶνε γιά δουλειά;
2. Ὅσους ἀπό ὀκνηρία καί ραθυμία δέν ἐργάζονται, ἀλλά κάθονται ἀργόσχολοι ἤ κοιμοῦνται μέχρι τό μεσημέρι, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ στό βιβλίο τῶν «Παροιμιῶν» τούς παρακινεῖ νά διδαχθοῦν ἀπό τήν ἐργατικότητα δύο μικρῶν ἐντόμων: τοῦ μυρμηγκιοῦ καί τῆς μέλισσας. Πήγαινε, μᾶς λέει, νά παρακολουθήσεις προσεκτικά τί κάνει τό μυρμήγκι καί τί κάνει ἡ μέλισσα! Θά θαυμάσεις μέ πόση σπουδή, προσοχή, ἐπιμέλεια καί τάξη ἐκτελοῦν τήν ἐργασία τους. Τά μυρμήγκια ἐργάζονται ἀσταμάτητα ἀπό τήν ὥρα πού θά φέξει μέχρι νά σκοτεινιάσει. Οἱ δέ μέλισσες ἐργάζονται ὄχι μόνο τήν ἡμέρα, ἀλλά καί τή νύχτα γιά νά ἑτοιμάσουν τίς κηρῆθρες, στίς ὁποῖες ἀποθηκεύουν τό μέλι τῆς ἡμέρας. Οἱ εἰδικοί λένε ὅτι ἐργάζονται τόσο ἐξαντλητικά, πού δέν ἀντέχουν νά ζήσουν πολύ καιρό καί πεθαίνουν ἀπό ὑπερκόπωση. Ἑπομένως τό γλυκύτατο μέλι πού ἑτοιμάζουν, οὐσιαστικά δέν τό ἑτοιμάζουν γιά τόν ἑαυτό τους, ἀλλά καταλήγει σέ μᾶς. Γι᾿ αὐτό εἶναι τόσο ἀξιαγάπητες καί δοξασμένες!
3. Τό ἄρθρο ἔχει δύο ἁγιογραφικές παραπομπές ἀπό τό βιβλίο τῶν «Παροιμιῶν» κι ἕνα ἐξαίρετο σχόλιο ἀπό τόν ἱερό Χρυσόστομο. Μποροῦμε νά ἐμβαθύνουμε καί στά δυό;
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Ἀξίζει νά μελετήσουμε ὄχι μόνο τίς δύο παραπομπές, ἀλλά ὁλόκληρο τό ἁγιογραφικό μας Ἀνάγνωσμα. Θά διαβάσουμε ἀπό τήν καινούργια ἔκδοση τῆς «Παλαιᾶς Διαθήκης μέ σύντομη ἑρμηνεία» τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: Παρ. ς΄ 6-11α.
Ἑρμηνευτικά Σχόλια: α) Μᾶς κάνει ἐντύπωση ἡ εὐκρίνεια πού ἔχει τώρα ἡ Παλαιά Διαθήκη, ὅπως ἔχει ἐκδοθεῖ δίστηλη μέ τό κείμενο καί τή σύντομη ἑρμηνεία στή Νεοελληνική. Μποροῦν νά τή διαβάζουν εὐχάριστα καί νά τήν καταλαβαίνουν ἀκόμη καί τά μικρά παιδιά. Πόσο μεγάλη εὐλογία εἶναι νά ἔχουμε στό σπίτι μας ὁλόκληρη τήν Ἁγία Γραφή, Παλαιά καί Καινή Διαθήκη, δίστηλη μέ κείμενο καί ἑρμηνεία, καί νά τή μελετοῦμε ἡμέρα καί νύχτα, ὅπως μᾶς προτρέπει ὁ ἱερός Ψαλμωδός: «ἀλλ᾿ ἤ ἐν τῷ νόμῳ Κυρίου τό θέλημα αὐτοῦ καί ἐν τῷ νόμῳ αὐτοῦ μελετήσει ἡμέρας καί νυκτός» (Ψαλ. α΄ 2)!
β) Μποροῦμε μέ δικά μας λόγια νά διηγηθοῦμε τά ὑπέροχα νοήματα τῆς περικοπῆς; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς παρακινεῖ νά ζηλέψουμε τήν ἐργατικότητα πού ἔχει τό μυρμήγκι καί νά γίνουμε πιό μυαλωμένοι καί πιό ἐργατικοί ἀπό αὐτό. Τό μυρμήγκι ἐνῶ δέν ἔχει χωράφια νά καλλιεργεῖ, οὔτε ἔχει κανέναν πού νά τό ἀναγκάζει νά ἐργασθεῖ, οὔτε ἔχει στό κεφάλι του κάποιο ἀφεντικό νά τό ἐπιβλέπει, ἐργάζεται ἀσταμάτητα τό καλοκαίρι καί ἀποθηκεύει τήν τροφή ὅλου τοῦ ἔτους. Τό ἴδιο καί ἡ μέλισσα εἶναι ἀξιοθαύμαστη γιά τή σπουδή, τήν ἐπιμέλεια καί τήν τάξη πού ἔχει στήν ἐργασία της. Φτιάχνει μέ ὑπέροχη ἀρχιτεκτονική τίς κηρῆθρες καί τίς γεμίζει μέ τό γλυκύτατο μέλι, πού εἶναι ὑπέροχη τροφή, γιά νά τρῶνε βασιλεῖς καί ἰδιῶτες. Τόσο τά μυρμήγκια ὅσο καί οἱ μέλισσες ἀξίζουν τόν ἔπαινο γιά τήν ἐργατικότητά τους. Ἐπιπλέον οἱ μέλισσες εἶναι καί ἀξιαγάπητες καί δοξασμένες, διότι μᾶς προσφέρουν τό μέλι καί τό κερί τους. Ἐνῶ, ἀντίθετα, ὁ ὀκνηρός καί ράθυμος ἄνθρωπος δέν εἶναι παράδειγμα πρός μίμηση, ἀλλά πρός ἀποφυγή. Διότι βρίσκεται συνεχῶς ξαπλωμένος στό κρεβάτι του, λίγη ὥρα κοιμᾶται, λίγο κάθεται, λίγο νυστάζει, λίγο κάθεται μέ σταυρωμένα τά χέρια. Ἀλλά ἐφόσον ζεῖ τόσο τεμπέλικη ζωή, δέν θά δεῖ ποτέ προκοπή. Θά ἔλθει ξαφνικά ἡ φτώχεια καί θά τόν ρίξει στή δυστυχία. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐργατικός, συμβαίνει τό ἀκριβῶς ἀντίθετο. Ὡς καρπός τῶν κόπων του ἔρχεται ἡ πλούσια συγκομιδή τῶν καρπῶν, ἐνῶ ἡ φτώχεια καί ἡ δυστυχία σάν ἀπαράδεκτοι ἐπισκέπτες σηκώνονται καί φεύγουν μακριά του.
γ) Ὡς πρός τό ἐξαίρετο ἑρμηνευτικό σχόλιο τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, παρατηρεῖ ὁ χρυσορρήμων Πατήρ ὅτι, ἐάν μᾶς ἔλεγε ὁ θεῖος λόγος τῆς Γραφῆς νά μιμηθοῦμε τήν ταχύτητα μέ τήν ὁποία τρέχει τό ἄλογο, τήν ἀχθοφορία τῆς γκαμήλας, τήν ἐπίδοση τοῦ βοδιοῦ στό ὄργωμα, θά ἀπαντούσαμε: Πῶς μπορῶ νά μιμηθῶ αὐτά τά ζῶα πού εἶναι τόσο δυνατά στό σῶμα καί στήν ἀντοχή; Ἀλλά μᾶς προβάλλει ὡς παράδειγμα «τά ἀναντιρρήτως ὑποδεέστερα», τά μυρμήγκια καί τίς μέλισσες, γιά νά μιμηθοῦμε τήν κινητικότητά τους, νά ἀγαπήσουμε τόν κόπο καί τούς ἱδρῶτες καί νά ἔχουμε «ἐργασίας ἐπιθυμίαν ἀδιάπτωτον»!
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Ἡ ἐργασία εἶναι εὐλογία
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Κάνουν καλά αὐτοί πού ἀγαποῦν τή ραθυμία καί τή ραστώνη καί θεωροῦν τήν ἐργασία ὡς κατάρα; (Σκέψεις Μελῶν…) Ὄχι, δέν κάνουν καλά, διότι ἡ ραθυμία καί ἡ ραστώνη ἀχρηστεύουν τόν ἄνθρωπο. Ἐπιπλέον, ἐπειδή μένει ὁ ἄνθρωπος χωρίς δουλειά, τοῦ βρίσκει ὁ διάβολος δουλειά καί τόν κάνει ὅ,τι θέλει.
2. Ἡ ἐργασία, μᾶς λέει ἡ συνέχεια τοῦ ἄρθρου, δέν εἶναι κατάρα, ἀλλά εὐλογία. Μᾶς τή χάρισε ὁ ἅγιος Θεός σάν μιά εὐχάριστη ἀπασχόληση ἀπό τότε πού βρίσκονταν οἱ Πρωτόπλαστοι στόν Παράδεισο: «Καί ἔλαβε Κύριος ὁ Θεός τόν ἄνθρωπον, ὅν ἔπλασε, καί ἔθετο αὐτόν ἐν τῷ παραδείσῳ τῆς τρυφῆς, ἐργάζεσθαι αὐτόν καί φυλάσσειν» (Γεν. β΄ 15). Καί πῆρε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, πού δημιούργησε ἔξω ἀπό τόν Παράδεισο, καί τόν ὁδήγησε μέσα στόν Παράδεισο τῆς εὐτυχίας, γιά νά τόν καλλιεργεῖ, νά τόν φροντίζει καί νά τόν φυλάσσει ἀπό τά πουλιά, τά ζῶα καί τά θηρία. Οἱ Πρωτόπλαστοι, ἄν ἦταν συνεχῶς ξαπλωμένοι στόν Παράδεισο, χωρίς ἐργασία καί ἀπασχόληση, δέν θά ἦταν εὐχαριστημένοι. Ἡ ἐργασία τούς ἔδινε πολλή χαρά καί ἱκανοποίηση καί ἦταν γι᾿ αὐτούς εὐχάριστη ἀπασχόληση.
3. Γιά τόν μεταπτωτικό ἄνθρωπο, μᾶς λέει στή συνέχεια τό ἄρθρο, οἱ ὅροι καί οἱ συνθῆκες τῆς ἐργασίας μεταβλήθηκαν. Τώρα ὁ ἄνθρωπος βγάζει τό ψωμί του μέ κόπο καί μέ τόν ἱδρώτα τοῦ προσώπου του. Ἀλλά ἡ ἐργασία του ἐξακολουθεῖ νά εἶναι εὐλογημένη, καθῆκον ἐπιβεβλημένο, ἀπό τό ὁποῖο μόνο οἱ ἀσθενεῖς καί οἱ ἀνήμποροι ἀπαλλάσσονται. Τί ἔχετε νά πεῖτε πάνω σ᾿ αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…) Τό ὅτι ἡ ἐργασία ἐξακολουθεῖ νά εἶναι καθῆκον ἐπιβεβλημένο, μποροῦμε καί ἁγιογραφικά νά τό κατοχυρώσουμε. Ὁ Κύριός μας, ὅταν ἐνηνθρώπησε, μέχρι τό τριακοστό ἔτος τῆς ἡλικίας Του, πού ἄρχισε τή δημόσια δράση καί τίς ἱεραποστολικές περιοδεῖες Του, ἐργαζόταν ὡς μαραγκός πλάι στόν δίκαιο Ἰωσήφ. Ἀλλά καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος, γιά νά μήν ἐπιβαρύνει κανέναν στίς ἱεραποστολικές περιοδεῖες του, ἐργαζόταν ὡς σκηνοποιός. Καί στούς Θεσσαλονικεῖς, πού παρεξήγησαν τά πράγματα καί δέν ἐργάζονταν, περιμένοντας τή Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου, ἔγραψε: «ὅποιος δέν θέλει νά ἐργάζεται, δέν πρέπει οὔτε καί νά τρώει» (Β΄ Θεσ. γ΄ 10).
4. Μερικοί προβάλλουν τήν ἔνστασή τους, λέγοντας: Καλοκαίρι εἶναι. Ὅλο τόν χρόνο δουλεύουμε. Δέν δικαιούμαστε νά ξεκουρασθοῦμε λιγάκι; Δέν δικαιούμαστε νά κάνουμε κι ἐμεῖς διακοπές; Βεβαίως δικαιούμαστε. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος προέτρεψε τούς μαθητές Του μετά ἀπό ἐντατική ἐργασία νά ἀποσυρθοῦν λίγο σέ ἥσυχο τόπο καί νά ξεκουρασθοῦν: «Δεῦτε ὑμεῖς αὐτοί κατ᾿ ἰδίαν εἰς ἔρημον τόπον, καί ἀναπαύεσθε ὀλίγον» (Μάρκ. ς΄ 31). Λίγη ξεκούραση γιά τήν ἀνανέωση τῶν δυνάμεών μας χρειάζεται. Ἀλλά νά μή φθάσουμε ἀπό τό ἕνα ἄκρο στό ἄλλο καί κάνουμε ὅλη μας τή ζωή διακοπές!
5. Ἐπίσης νά διευκρινίσουμε ὅτι, ὅταν μιλᾶμε γιά ἐργασία, δέν ἐννοοῦμε μόνο τή χειρωνακτική ἐργασία ἤ τήν ἐργασία μπροστά στόν ὑπολογιστή ἤ τήν ἐργασία σέ μιά ὑπηρεσία, ἀλλά καί τήν πνευματική ἐργασία πού κάνουμε γιά τή δική μας πνευματική ὠφέλεια καί γιά τήν ὠφέλεια τῶν συνανθρώπων μας. Δηλαδή, ἐννοοῦμε τό νά προσευχόμαστε, νά μελετοῦμε τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί νά ἐργαζόμαστε τό ἀγαθό «πρός πάντας, μαλιστα δέ πρός τούς οἰκείους τῆς πίστεως» (Γαλ. ς΄ 10). Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος τά κάνει ὅλα αὐτά ἤ παραμελεῖ τελείως τά πνευματικά του καθήκοντα;
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἄς πάρουμε μαθήματα ἀπό τά ἀκούραστα μυρμήγκια καί ἀπό τίς ἐργατικές μέλισσες κι ἄς γίνουμε «ἐκείνων σοφώτεροι». Ὡς λογικοί ἄνθρωποι πού εἴμαστε, ἄς ἀγαπήσουμε περισσότερο τήν εὐλογημένη ἐργασία καί ἄς ἐργαζόμαστε μέ ἐπιμέλεια καί τά βιοτικά καί τά πνευματικά ἔργα μας, γιά νά μήν ἁμαρτάνουμε, ἀλλά νά ἁγιαζόμαστε καί νά προαγόμαστε στήν ἀρετή καί στήν τελειότητα!
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Ἴθι πρός τόν μύρμηγκα, ὤ ὀκνηρέ, καί ζήλωσον ἰδών τάς ὁδούς αὐτοῦ. καί γενοῦ ἐκείνου σοφώτερος» (Παρ. ς΄ 6)
Υ.Γ.: Τό θέμα αὐτό, κατά προτίμηση, νά γίνει τόν Ἰούλιο τοῦ 2023.
