Εὐαγγελικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 4 Ἰουνίου 2023, Τῆς Πεντηκοστῆς (Ἰω. ζ΄ 37-52, η΄ 12)
Τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη. πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαντες τὸν λόγον ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός· ἄλλοι ἔλεγον· μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυῒδ καὶ ἀπὸ Βηθλεὲμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυΐδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι᾿ αὐτόν. τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ᾿ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς χεῖρας. Ἦλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι· διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται· οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. ἀπεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; ἀλλ᾿ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! λέγει Νικόδημος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτόν, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν· μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ᾿ αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται. Πάλιν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε λέγων· ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
ΟΙ ΑΣΤΕΙΡΕΥΤΟΙ ΠΟΤΑΜΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
«Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος»
Πεντηκοστή! Ἡ γενέθλιος ἡμέρα τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία τὸ Πανάγιον Πνεῦμα κατῆλθε, πλημμύρισε τοὺς ἁγίους Ἀποστόλους καὶ τὴν Ἐκκλησία μας, καὶ αἰῶνες τώρα ἐνεργεῖ τὰ πάντα σ᾿ αὐτή. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι στὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, ὁ Κύριός μας παρομοιάζει τὸ Ἅγιον Πνεῦμα μὲ ποταμούς. Ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς ἐκείνου ποὺ πιστεύει σ᾿ Ἐμένα, θὰ ἀναβλύζουν ποταμοὶ ἀπὸ νερὸ ποὺ θὰ εἶναι πάντοτε τρεχούμενο, λέει. Ἑρμηνεύει δὲ ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς ὅτι ὁ Κύριος ἐννοοῦσε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν οἱ πιστοὶ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς.
Αὐτὸ ἀκριβῶς θὰ δοῦμε στὴ συνέχεια: ὅτι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ζωογονεῖ τὴν Ἐκκλησία, ξεδιψᾶ τὶς ψυχὲς τῶν πιστῶν καὶ καθιστᾶ τὸν κάθε πιστὸ πηγὴ «ζῶντος ὕδατος» γιὰ τοὺς συνανθρώπους του.
1. Ζωογονεῖ
Ἕνα ποτάμι ποὺ διασχίζει τὴ γῆ, ποτίζει τὸ χῶμα της καὶ τὸ κάνει εὔφορο. Ἀναπτύσσεται τότε σ᾿ αὐτὸ ἡ ζωή. Βλασταίνουν κοντά του ὑψηλόκορμα δένδρα, φυτρώνουν ποικιλόχρωμα ἄνθη, πίνουν ἀπὸ τὸ νερό του ἀναρίθμητα ζῶα καὶ συντηροῦνται στὴ ζωή.
Ἀνάλογα τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ζωογονεῖ τὴν Ἐκκλησία μας. Εἶναι ἡ ψυχὴ τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτὸ ἐνεργεῖ τὰ πάντα μέσα σ᾿ αὐτήν: Τελεσιουργεῖ τὰ ἱερὰ Μυστήρια, τὸ ἅγιο Βάπτισμα, τὸ ἱερὸ Χρίσμα, μὲ τὸ ὁποῖο χορηγεῖ τὰ ποικίλα χαρίσματα στοὺς ἀνθρώπους. Χαρίζει τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν στὴν ἱερὰ Ἐξομολόγηση. Μεταβάλλει τὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο σὲ Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Χριστοῦ σὲ κάθε θεία Λειτουργία. Χειροτονεῖ τοὺς κληρικούς. Ἁγιάζει τὸ λάδι τοῦ ἱεροῦ Εὐχελαίου. Στηρίζει τὴν οἰκογένεια μὲ τὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου. Φωτίζει τοὺς κήρυκες στὴν ἑρμηνεία τῶν θείων λόγων. Ἐμπνέει τοὺς ἱεραποστόλους καὶ τοὺς ἀσκητές.
Πόσο ὄμορφα περιγράφει τὴ ζωογόνο προσφορά του ἕνα τροπάριο τῆς Ἐκκλησίας μας! «Ἁγίῳ Πνεύματι ἀναβλύζει τὰ τῆς χάριτος ρεῖθρα, ἀρδεύοντα ἅπασαν τὴν κτίσιν πρὸς ζωογονίαν» (βλ. Ἀναβαθμοὺς δ΄ ἤχου). Ἀπὸ τὸν ἀείρροο ποταμὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἀναβλύζουν τὰ πλούσια ὕδατα τῆς θείας Χάριτος, τὰ ὁποῖα ἀρδεύουν καὶ ζωογονοῦν ὅλη τὴν κτίση.
2. Ξεδιψᾶ
Ἐπιπλέον οἱ οὐράνιοι «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ξεδιψοῦν τὴν ψυχὴ κάθε πιστοῦ. Ὁ κόσμος στὴν ἐποχή μας διψᾶ γιὰ βαθιὰ εἰρήνη, ἀληθινὴ χαρά, ἀθανασία. Διψᾶ γιὰ κάτι ἀνώτερο, οὐράνιο, αἰώνιο. Χωρὶς ὅμως νὰ τὸ ἀντιλαμβάνεται, προσπαθεῖ νὰ χορτάσει τὴ δίψα του στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας καὶ τελικὰ ἀποκομίζει ἀσθένειες καὶ θάνατο. Ὅπως τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ μιὰ ζωγραφισμένη πηγή, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή του δὲν μπορεῖ νὰ ξεδιψάσει ἀπὸ τὶς λάσπες τῆς γῆς.
Ὁ Κύριος τὸ τόνισε ξεκάθαρα: Τὸ «νερὸ» ποὺ ξεδιψᾶ τὸν ἄνθρωπο εἶναι τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Χωρὶς Αὐτὸ ἡ ψυχὴ μοιάζει μὲ ἔρημο. Δὲν εὐδοκιμεῖ τίποτε σ᾿ αὐτήν. Ὅλα εἶναι μαραμένα, ἀσθενικὰ καὶ ἄκαρπα. Ὅταν ὅμως οἱ «ποταμοί» του ποτίσουν τὸν ἄνθρωπο, τότε νιώθει πλήρης, εἰρηνικὸς καὶ χαρούμενος. Δὲν τοῦ λείπει τίποτε. Γεμίζει ἡ ψυχή του μὲ τὰ θαυμάσια ἄνθη τῆς ἀρετῆς καὶ τοὺς καρποὺς τῆς πίστεως.
3. Ἀναβλύζει
Κάθε πιστὸς ὅμως, ποὺ φέρει μέσα του τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνεται ὁ ἴδιος πηγὴ «ζῶντος ὕδατος» γιὰ τοὺς συνανθρώπους του. Τὸ βλέπουμε στὴ ζωὴ τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Πόσοι ἄνθρωποι συνέρρεαν γιὰ νὰ ἀκούσουν τὰ φλογερὰ κηρύγματα τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου στὴν Κωνσταντινούπολη! Πόσος κόσμος ἀπὸ κάθε γωνιὰ τοῦ πλανήτη σπεύδει στὸν ἅγιο Νεκτάριο νὰ πεῖ τὸν πόνο του, νὰ δροσίσει τὴν ψυχή του! Πόσοι ἔτρεχαν νὰ συναντήσουν τὸν ἅγιο Παΐσιο γιὰ νὰ ξεδιψάσουν κοντά του ἀπὸ τὴ Χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος! Ἕνας κρυστάλλινος «ποταμὸς» πηγάζει μέσα ἀπὸ κάθε Ἅγιο. Ὄχι ποταμός· «ποταμοί»! «Ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος», εἶπε ὁ Κύριος γιὰ νὰ ἐκφράσει τὴ δύναμη, μὲ τὴν ὁποία τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἀναβλύζει μέσα ἀπὸ κάθε Ἅγιο.
Ἀλλὰ καὶ μέσα ἀπὸ κάθε πιστὸ Χριστιανό, μέσα κι ἀπὸ τὸν καθένα μας· ὅταν μὲ τὴ ζωή μας ἑλκύουμε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, γίνονται πνευματικοὶ οἱ λόγοι καὶ οἱ πράξεις μας. Οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὑπερεκχειλίζουν τότε μέσα μας, ἀρδεύουν ὅσους μᾶς περιβάλλουν, παρηγοροῦν τοὺς πονεμένους, ἐνισχύουν τοὺς καταβεβλημένους, σκορποῦν τὴν ἐλπίδα, ξεδιψοῦν τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς ὁδηγοῦν στὴ σωτηρία.
Δύο χιλιάδες χρόνια τώρα οἱ «ποταμοὶ» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος δὲν ἔχουν στερέψει. Ἐξακολουθοῦν νὰ ρέουν μέσα στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία. Πρὸς τὴν καθαρὴ αὐτὴ πηγὴ ἂς στρέψουμε τὶς ψυχές μας γιὰ νὰ ποτισθοῦμε μὲ τὰ νάματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νὰ ζωογονηθεῖ καὶ νὰ ξεδιψάσει ἡ ψυχή μας. Καὶ τότε ὁ καθένας μας θὰ γίνει πηγὴ ποὺ θὰ δροσίζει τὸ περιβάλλον του καὶ θὰ δοξάζει τὸ ἅγιο ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας.
