ΘΕΜΑ: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης…»
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 13-19 Νοεμβρίου 2023
ΑΡΘΡΟ: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2289/15/6/2023/σελ. 287-288.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Ματθ. ε΄ 10
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: † Π. Ν. Τρεμπέλα, «Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Ματθαῖον Εὐαγγέλιον», σελ. 85, ἐκδ. «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀθῆναι 20086.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Πρίν ἀπό δύο ἑβδομάδες ἀναλύσαμε τόν δεύτερο Μακαρισμό: «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοί παρακληθήσονται» (Ματθ. ε΄ 4). Σήμερα θά ἀναλύσουμε τόν ὄγδοο Μακαρισμό: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 10), ὁλοκληρώνοντας μέ τό θέμα αὐτό τήν ἀνάλυση καί τῶν ἐννέα Μακαρισμῶν τοῦ Κυρίου μας. Τούς ὑπόλοιπους ἑπτά Μακαρισμούς τούς ἀναλύσαμε σέ θέματα τῶν Κύκλων παλαιοτέρων ἐτῶν.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Διαβάζουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: Ματθ. ε΄ 10: Κείμενο: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Ἑρμηνευτική ἀπόδοση: Μακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι πού διώχθηκαν ἐξαιτίας τῆς ἀρετῆς καί τῆς χριστιανικῆς τους τελειότητας, διότι εἶναι δική τους ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης»
1. Ἀμέσως κατόπιν θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2289/15/6/2023/σελ. 287-288, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Γι᾿ αὐτό ρίχνουν λάσπη στούς ἐνάρετους Χριστιανούς. Γιά νά σπιλώσουν τή λευκότητά τους, γιά νά προσβάλουν τό κύρος τους, γιά νά διασύρουν τό ὄνομά τους!», σελ. 288 α΄ στήλη, καί θά ποῦμε στά Μέλη: Ἡ λέξη «δικαιοσύνη» στόν ὄγδοο Μακαρισμό ἑρμηνεύεται ὡς ἀρετή καί τελειότητα. Ἔχετε ἀκούσει νά διώχθηκε κάποιος ἐξαιτίας τῆς ἀρετῆς καί τῆς τελειότητάς του; (Σκέψεις Μελῶν…)
α) Στήν ἀρχαία Ἀθήνα ὑπῆρχε ἕνας ἐξαίρετος πολιτικός καί στρατηγός, ὁ Ἀριστείδης, ὁ ἐπονομαζόμενος «δίκαιος», (540-468 π.Χ.), ὁ ὁποῖος πολεμήθηκε καί ἐξοστρακίσθηκε ἀπό τόν πολιτικό του ἀντίπαλο, τόν Θεμιστοκλῆ, ἐξαιτίας τῆς ἀρετῆς του, χωρίς νά φταίει ὁ ἴδιος σέ τίποτε.
β) Τό ἴδιο καί ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ὁ πρῶτος Κυβερνήτης τῆς ἐλεύθερης Ἑλλάδος μετά τήν ἐπανάσταση τοῦ 1821, δολοφονήθηκε κι αὐτός ὄχι γιατί ἔφταιγε σέ κάτι, ἀλλά ἐξαιτίας τῆς ἀρετῆς καί τῆς τελειότητάς του.
γ) Τό ἄρθρο πού διαβάσαμε ἀναφέρει τόν πάγκαλο Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος συκοφαντήθηκε, φυλακίσθηκε καί ὑπέμεινε τά πάνδεινα, ἐπειδή ἦταν πάγκαλος καί δέν ὑπεχώρησε στίς ἁμαρτωλές ἀπαιτήσεις τῆς Αἰγυπτίας.
δ) Ἐπίσης ἀναφέρει τό παράδειγμα τοῦ προφήτη Ἠλία, ὁ ὁποῖος διώχθηκε ἀπό τόν Ἀχαάβ καί τήν Ἰεζάβελ, διότι ἦταν ἀκέραιος καί ὀρθοτομοῦσε «τόν λόγον τῆς ἀληθείας»!
ε) Τό ἄρθρο ἀναφέρει καί τό παράδειγμα τῆς ἁγνῆς Σωσάννας, ἡ ὁποία καταδικάσθηκε σέ θάνατο, χωρίς νά φταίει ἡ ἴδια σέ τίποτε. Εὐτυχῶς ἐπενέβη τήν τελευταία στιγμή καί τήν ἔσωσε ὁ προφήτης Δανιήλ!
ς) Ἀναφέρει καί τό παράδειγμα τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ὁ ὁποῖος ἀποκεφαλίσθηκε, διότι ζήτησε τήν τιμία κεφαλή του ἡ κόρη τοῦ Ἡρώδη δασκαλεμένη ἀπό τή μητέρα της Ἡρωδιάδα.
ζ) Τέλος ἀναφέρει ὡς ἁγιογραφικό παράδειγμα τόν πρωτομάρτυρα Στέφανο, ὁ ὁποῖος λιθοβολήθηκε, διότι τόν φθονοῦσαν οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων, ἐπειδή ἦταν «πλήρης Πνεύματος Ἁγίου»!
η) Ἐπίσης ἀναφέρει ἀπό τήν ἐκκλησιαστική Ἱστορία τά παραδείγματα τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου καί τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, οἱ ὁποῖοι δώχθηκαν καί ἐξορίσθηκαν ἀπό φθόνο ἀπό τούς πολιτικούς καί τούς ἐκκλησιαστικούς ἄρχοντες, ἐνῶ ἦταν καί οἱ δύο στύλοι τῆς Ὀρθοδοξίας!
θ) Ἀλλά καί οἱ Νεομάρτυρες καί σύγχρονοι Μάρτυρες πόσα μαρτύρια ὑπέμειναν ἀπό τούς Ἀγαρηνούς καί λοιπούς διῶκτες τοῦ Χριστιανισμοῦ! Ὁ ἅγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός τῆς Κριμαίας καί ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς πόσο πολύ διώχθηκαν ἀπό τά ἀθεϊστικά καθεστώτα!
ι) Ἀλλά τό ἀντιπροσωπευτικότερο ἀπό ὅλα τά παραδείγματα εἶναι τό παράδειγμα τοῦ Κυρίου μας, στό θεανδρικό Πρόσωπο τοῦ Ὁποίου ἐπαληθεύθηκε ἡ προφητεία «ἐπολέμησάν με δωρεάν», μέ πολέμησαν χωρίς νά φταίω σέ τίποτε! Ἐνῶ εὐεργετοῦσε ὅλο τόν κόσμο, Τόν συκοφάντησαν, Τόν πῆγαν «ἕως τῆς ὀφρύος τοῦ ὄρους» γιά νά Τόν σμπρώξουν στόν γκρεμό, καί ἄλλες προσπάθειες ἔκαναν γιά νά Τόν φονεύσουν, ὥσπου στό τέλος Τόν σταύρωσαν ἀνάμεσα σέ δύο ληστές!
Ἀκούγεται βέβαια ὡς παράδοξο ἄκουσμα τό νά διώκεται κάποιος ἐξαιτίας τῆς ἀρετῆς καί τῆς τελειότητάς του. Τό ὀρθό θά ἦταν νά ἐπαινεῖται. Ἀλλά δυστυχῶς σέ κάθε ἐποχή συμβαίνουν κι αὐτά τά παράδοξα! Ἰδίως στίς ἡμέρες μας φθάσαμε σέ τέτοιο σημεῖο διαφθορᾶς, ὥστε νά ἐπικροτοῦν οἱ ἄνθρωποι ὄχι τό ἀγαθό καί τήν ἀρετή, ἀλλά τή διαστροφή καί τήν ἀνεντιμότητα. Καί νά μισοῦν ὄχι τήν ἀδικία καί τή ρυπαρότητα, ἀλλά τή δικαιοσύνη καί τήν τελειότητα.
2. Μέ ποιά εἴδη διωγμῶν διώκονται οἱ ἐνάρετοι ἄνθρωποι; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἀπό τά παραδείγματα πού ἀναφέρθηκαν, φαίνεται ὅτι δέν διώχθηκαν ὅλοι μέ τόν ἴδιο τρόπο. Ἄλλος ἐξοστρακίσθηκε (=ἐξορίσθηκε δι᾿ ὀστρακισμοῦ) καί πέθανε πάμφτωχος, ἄλλος δολοφονήθηκε, ἄλλος φυλακίσθηκε, ἄλλος κυνηγήθηκε, ἄλλος ἀποκεφαλίσθηκε, ἄλλος λιθοβολήθηκε, ἄλλος πριονίσθηκε, ἄλλος ἐξορίσθηκε, καί ὁ Κύριός μας σταυρώθηκε ἐπάνω σέ ξύλο ὀδύνης! Ἄρα διώκονται οἱ ἐνάρετοι μέ ποικιλία διωγμῶν. Ἄλλοι διώκονται μέ τίς εἰρωνίες, ἄλλοι μέ τούς χλευασμούς, ἄλλοι μέ τίς συκοφαντίες, ἄλλοι μέ τίς ψεύτικες κατηγορίες! Ἄλλοι διώκονται μέ δυσμενεῖς μεταθέσεις, ἄλλοι μέ βραχυκύκλωση τῆς προαγωγῆς τους κι ἄλλοι μέ παύση ἀπό τήν ἐργασία τους.
3. Γιατί διώκονται οἱ ἐνάρετοι, ἐφόσον δέν ἔφταιξαν σέ τίποτε; (Σκέψεις Μελῶν…) Διότι δέν ἐξομοιώνονται μέ τούς ἀνθρώπους τοῦ κόσμου, διότι δέν βάζουν νερό στό κρασί τους, διότι δέν θέλουν νά προσκρούσουν στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ κόσμου μισοῦν τούς ἐνάρετους ἀνθρώπους, διότι δέν εἶναι τοῦ χεριοῦ τους· διότι δέν ἔχουν τά φρονήματα τοῦ κόσμου· διότι διαλέγουν τό φῶς, ἐνῶ αὐτοί προτιμοῦν τό σκοτάδι· διότι θέλουν τή νομιμότητα, ἐνῶ αὐτοί προτιμοῦν τήν παρανομία.
Γιά τούς «δεδιωγμένους ἕνεκεν δικαιοσύνης» ἐπαληθεύεται καθημερινῶς ὁ θεόπνευστος λόγος τῆς Ἁγίας Γραφῆς: «ἐνεδρεύσωμεν δέ τόν δίκαιον, ὅτι δύσχρηστος ἡμῖν ἐστι καί ἐναντιοῦται τοῖς ἔργοις ἡμῶν καί ὀνειδίζει ἡμῖν ἁμαρτήματα νόμου καί ἐπιφημίζει ἡμῖν ἁμαρτήματα παιδείας ἡμῶν» (Σ. Σολ. β΄ 12). Ἄς στήσουμε παγίδες στόν δίκαιο, διότι αὐτός δέν εἶναι τοῦ χεριοῦ μας, δέν συμφωνεῖ μαζί μας, οὔτε εἶναι εὔκολο νά γίνει ὄργανό μας. Ἐναντιώνεται στά ἔργα μας καί μᾶς κατηγορεῖ ὅτι εἴμαστε παραβάτες τοῦ Νόμου· καί μᾶς δυσφημίζει ὅτι ξεστρατίσαμε ἀπό τίς ἀρχές μας καί περιφρονήσαμε αὐτά πού διδαχθήκαμε ἀπό τήν παιδική μας ἡλικία. Γιά τούς κοσμικούς ἀνθρώπους οἱ ἐνάρετοι εἶναι «βαρεῖς καί βλεπόμενοι»: «βαρύς ἐστιν ἡμῖν καί βλεπόμενος» (Σ. Σολ. β΄ 14). Μᾶς εἶναι ἀνυπόφορος καί μόνο πού τόν βλέπουμε. Γι᾿ αὐτό ρίχνουν λάσπη στούς ἐνάρετους, γιά νά σπιλώσουν τήν καθαρότητά τους!
4. Οἱ ἐνάρετοι ἄνθρωποι πῶς ἀντιμετωπίζουν τίς ἀδικίες πού γίνονται σέ βάρος τους; (Σκέψεις Μελῶν…) Τίς ἀντιμετωπίζουν μέ ἀνδρεία καί γενναιότητα. Προτιμοῦν νά ἀδικηθοῦν αὐτοί παρά νά ἀδικήσουν τούς ἄλλους· νά καταφρονηθοῦν αὐτοί παρά νά καταφρονήσουν τούς ἄλλους· νά ὑποσκελισθοῦν αὐτοί παρά νά ὑποσκελίσουν τούς ἄλλους· νά ἀπολυθοῦν αὐτοί ἀπό τήν ἐργασία τους, παρά νά ἀρνηθοῦν τίς χριστιανικές πεποιθήσεις τους· νά ὑποστοῦν αὐτοί διώξεις καί μαρτύρια παρά νά παραβοῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ! Λόγου χάριν, ὁ πάγκαλος Ἰωσήφ προτίμησε νά ἀπομακρυνθεῖ γυμνός ἀπό τό σπίτι τῆς Αἰγυπτίας, παρά νά ἀμαρτήσει ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ! Ὁ ἅγιος Εὐγένιος Ροντιόνωφ προτίμησε νά μαρτυρήσει γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ παρά νά τοῦ βγάλουν τόν σταυρό ἀπό τό στῆθος του (23-5-1996).
Ἀλλά ἄν οἱ κοσμικοί ἄνθρωποι περιφρονοῦν τούς ἐνάρετους καί τούς διώκουν, ὁ Χριστός τούς μακαρίζει, τούς ἀμείβει καί τούς στεφανώνει, ὅπως θά δοῦμε στό δεύτερο Μέρος τοῦ θέματος.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: «ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»
Θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Ποιά ἀμοιβή ἐπιφυλάσσει ὁ Κύριος στούς «δεδιωγμένους ἕνεκεν δικαιοσύνης»; (Σκέψεις Μελῶν…) Τούς χαρίζει τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν: «ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»! Οἱ κοσμικοί ἄνθρωποι μισοῦν τούς ἐνάρετους, τούς πολεμοῦν καί τούς διώκουν, ἀλλά ὁ ἅγιος Θεός τούς εὐλογεῖ, τούς ἀμείβει καί τούς στεφανώνει. Τίς ὕβρεις πού ἐκτοξεύουν ἐναντίον τους οἱ πολέμιοι, τίς μεταβάλλει σέ ἐγκώμια. Καί τίς πληγές πού τούς προξενοῦν οἱ δήμιοι, τίς μεταβάλλει σέ τιμητικά παράσημα!
α) Οἱ Χριστιανοί πού βαδίζουν μέ συνέπεια τήν ὁδό τοῦ ἁγιασμοῦ, προγεύονται ἀπό τήν παρούσα ζωή τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Νά θυμηθοῦμε τόν θεῖο λόγο τῆς Γραφῆς: «Ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντός ὑμῶν ἐστιν» (Λουκ. Ιζ΄ 21). Ἀπολαμβάνουν οἱ ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ τόσο πολλές καί τόσο μεγάλες εὐλογίες, πού ἄν τούς ρωτήσετε ἄν αἰσθάνονται ἀδικημένοι, ἀπαντοῦν: Δέν αἰσθανόμαστε ἀδικημένοι, ἀλλά χιλιοευεργετημένοι καί ἐπαναλαμβάνουν ὡς προσωπικό βίωμά τους τούς λόγους πού εἶπε ὁ πάγκαλος Ἰωσήφ στούς ἀδελφούς του: «Ὑμεῖς ἐβουλεύσασθε κατ᾿ ἐμοῦ εἰς πονηρά, ὁ δέ Θεός ἐβουλεύσατο περί ἐμοῦ εἰς ἀγαθά» (Γεν. ν΄ 20). Σεῖς θελήσατε νά μοῦ κάνετε κακό, ἀλλά ὁ Θεός τό ἔβγαλε σέ καλό.
β) Ἀλλά καί στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ θά δοξάζονται «οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης» στούς αἰῶνες τῶν αἰώνων: «Τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ βασιλείᾳ τοῦ πατρός αὐτῶν» (Ματθ. ιγ΄ 43). Τότε οἱ δίκαιοι θά δοξασθοῦν καί θά λάμψουν σάν τόν ἥλιο στή Βασιλεία τοῦ οὐράνιου Πατέρα τους. Ὑπάρχει μεγαλύτερη χαρά καί μακαριότητα ἀπό αὐτή τή χαρά καί μακαριότητα;
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Εἶναι τιμητικό τό νά εἴμαστε «δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης». Οἱ στέφανοι οἱ χρυσοί, τά ἔπαθλα καί τά παράσημα εἶναι ὄχι γιά τούς δειλούς καί ἄνανδρους πού εἶναι ἕτοιμοι στό πρῶτο ἐμπόδιο νά ἐγκαταλείψουν τήν ἀρετή καί νά προδώσουν τό καθῆκον· ὄχι γιά τούς ἀνθρωπάρεσκους πού ζητοῦν τήν εὔνοια καί τόν ἔπαινο τοῦ κόσμου καί ἐπιδεικνύονται ὡς «προοδευτικοί» καί «συγχρονισμένοι»· ὄχι γιά τούς ὑλόφρονες πού ζητοῦν τήν ἄνεση καί τήν καλοπέραση τους, ἀλλά γιά τούς ἀνδρείους καί τούς γενναίους· γι᾿ αὐτούς πού βαδίζουν μέ συνέπεια τήν ὁδό τοῦ ἁγιασμοῦ· γι᾿ αὐτούς πού θυσιάζονται στῆς ἀγάπης τόν βωμό· γι᾿ αὐτούς πού γίνονται μέτοχοι στά παθήματα τοῦ Χριστοῦ, καί γι᾿ αὐτό γίνονται συμμέτοχοι καί στήν Ἀνάστασή Του.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης,
ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ε΄ 10)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Ὅ,τι ἄν λέγῃ ὑμῖν, ποιήσατε», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2292/1 καί 15 Αὐγούστου 2023/σελ. 359-360.