Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 31 Μαρτίου 2024, Β΄ Νηστειῶν (Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ) (Ἑβρ. α΄ 10 – β΄ 3)
Κατ᾿ ἀρχὰς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις· καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτούς, καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι. πρὸς τίνα δὲ τῶν ἀγγέλων εἴρηκέ ποτε· κάθου ἐκ δεξιῶν μου ἕως ἂν θῶ τοὺς ἐχθρούς σου ὑποπόδιον τῶν ποδῶν σου; οὐχὶ πάντες εἰσὶ λειτουργικὰ πνεύματα εἰς διακονίαν ἀποστελλόμενα διὰ τοὺς μέλλοντας κληρονομεῖν σωτηρίαν; Διὰ τοῦτο δεῖ περισσοτέρως ἡμᾶς προσέχειν τοῖς ἀκουσθεῖσι, μή ποτε παραρρυῶμεν. εἰ γὰρ ὁ δι᾿ ἀγγέλων λαληθεὶς λόγος ἐγένετο βέβαιος, καὶ πᾶσα παράβασις καὶ παρακοὴ ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν, πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας; ἥτις ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ Κυρίου, ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη.
ΤΟ ΑΣΑΛΕΥΤΟ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
«Σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι»
Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς σημερινῆς Β΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν λαμβάνεται ἀπὸ τὸ θεόπνευστο κείμενο τῆς πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς· τὸ θεολογικότατο αὐτὸ κείμενο, τὸ ὁποῖο μᾶς τονίζει ὅτι στὸ Πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ βρίσκει τὸ πλήρωμά της ὅλη ἡ Παλαιὰ Διαθήκη. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Ἀρχιερέας τῆς Καινῆς Διαθήκης· Ἀρχιερέας αἰώνιος, ὅπως ἀκούσαμε σήμερα. Τὰ ἔτη του δὲν θὰ τελειώσουν ποτέ. Ἐκεῖνος εἶναι τὸ σταθερὸ Θεμέλιο τοῦ παρόντος κόσμου.
Ἂς δοῦμε ὅμως, πῶς ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς εἶναι τὸ μόνο ἀσάλευτο Θεμέλιο τοῦ κόσμου μας καὶ τί προεκτάσεις ἔχει αὐτὸ στὴ ζωή μας.
1. Θεὸς ἀναλλοίωτος
Ὁ Κύριός μας εἶναι ὁ Δημιουργὸς τοῦ ὑλικοῦ κόσμου ποὺ μᾶς περιβάλλει. Ὅλα τὰ δημιούργησε Ἐκεῖνος μὲ τὸν λόγο του, μὲ τὸ θεῖο πρόσταγμά του. Ὅλα ἀποτελοῦν δική του παναρμόνια σύνθεση καὶ δημιουργία.
Αὐτὸς ὁ μεγαλειώδης κόσμος, ὡστόσο, μεταβάλλεται καὶ ὁδηγεῖται σταδιακὰ στὴ φθορά. Θὰ ἔρθει ἡ στιγμὴ ποὺ θὰ καταστραφεῖ, ὅπως ἀκούσαμε στὴν ἀποστολικὴ περικοπή. Ὄχι δὲ μόνο ἡ ὑλικὴ δημιουργία, ἀλλὰ καὶ οἱ ἄνθρωποι φθειρόμαστε. Γεννιόμαστε συνήθως ἔχοντας ὑγεία καὶ σωματικὲς δυνάμεις. Καθὼς ὅμως περνοῦν τὰ χρόνια, τὸ σῶμα χάνει τὸ σφρίγος του καὶ στὸ τέλος νεκρώνεται. Πόσοι ρωμαλέοι στρατηλάτες, πόσοι μεγιστάνες τοῦ πλούτου, ποὺ περπάτησαν τὴ γῆ αὐτή, ὑποτάχθηκαν τελικὰ στὸν παγκόσμιο νόμο τῆς φθορᾶς καὶ τῆς λήθης; Ὁ κόσμος φθείρεται. Ἐπιπλέον δὲ τὰ ἀγαθὰ ποὺ ὑπόσχεται, δὲν μποροῦν νὰ γεμίσουν τὴν ἀνθρώπινη ψυχή, ἡ ὁποία εἶναι πλασμένη γιὰ τὴν ἀφθαρσία. Ἀφήνουν στὸ βάθος της ἀπλήρωτο κενό. «Ὁ κόσμος παράγεται καὶ ἡ ἐπιθυμία αὐτοῦ» (Α΄ Ἰω. β΄ 17). Φεύγει καὶ χάνεται. Χάνεται μαζί του καὶ ἡ ἐπιθυμία ποὺ προκαλοῦν τὰ ἀγαθὰ καὶ οἱ ἀπολαύσεις του.
Ὁ Δημιουργὸς τοῦ κόσμου, ἀντίθετα, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, παραμένει ἀμετάβλητος· ἀνεπηρέαστος ἀπὸ τὴ φθορὰ τοῦ χρόνου. Εἶναι πάντοτε ὁ Ἴδιος καὶ τὰ ἔτη του εἶναι ἀτελείωτα, ὅπως τόνισε ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Ἐκεῖνος εἶναι ὁ ἄναρχος Θεός, ὁ Ὁποῖος ὑπάρχει πρὶν ἀπὸ τὴ δημιουργία τοῦ ὑλικοῦ κόσμου. Ἐκεῖνος θὰ συνεχίσει νὰ ὑπάρχει καὶ μετὰ τὸ τέλος του, στοὺς ἀτελεύτητους αἰῶνες. Εἶναι Θεὸς αἰώνιος. Δὲν ἔχει ἀρχή· δὲν θὰ γνωρίσει τέλος. Ἐκεῖνος εἶναι «τὸ Α καὶ τὸ Ω, ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος, ἀρχὴ καὶ τέλος» (Ἀποκ. κβ΄ 13).
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς, ὁ μεγάλος αὐτὸς Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, τὸν ὁποῖο ἑορτάζουμε σήμερα, ἐπισημαίνει: Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ μόνος ποὺ παραμένει ὁ Ἴδιος πάντοτε, πρὸ τῶν αἰώνων καὶ στοὺς αἰῶνες. Ὁ μόνος ποὺ μένει ἀναλλοίωτος, «οὐκ ἀρχόμενος, οὐ παυόμενος, οὐ φθειρόμενος, οὐδενὶ τρόπῳ ἢ τόπῳ μεταβαλλόμενος» (ΕΠΕ 10, 48). Δὲν ἔχει ἀρχή, οὔτε τέλος· δὲν φθείρεται, οὔτε μεταβάλλεται μὲ κανέναν τρόπο ἢ τόπο. Αὐτὸς λοιπὸν εἶναι τὸ μόνο σταθερὸ Θεμέλιο τοῦ κόσμου.
2. Τὸ μόνο στήριγμά μας
Ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια εἶναι πολὺ σημαντικὴ γιὰ ἐμᾶς. Σημαίνει κατ᾿ ἀρχὴν ὅτι καὶ ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι ἀσάλευτη καὶ ἀήττητη. Διότι Κεφαλή της ἔχει τὸν ἴδιο τὸν Χριστό. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι «ὁ Χριστὸς μεθ᾿ ἡμῶν παρατεινόμενος εἰς τοὺς αἰῶνας». Γι᾿ αὐτὸ ἡ δύναμή της εἶναι ἀκατάλυτη. «Ποῦ οἱ πολεμήσαντες; Σεσίγηνται καὶ λήθῃ παραδέδονται. Ποῦ δὲ ἡ Ἐκκλησία; Ὑπὲρ τὸν ἥλιον λάμπει» (PG 52, 429), θαυμάζει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Ποῦ εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ τὴν πολέμησαν; Ἔχουν σιγήσει καὶ παραδόθηκαν στὴ λήθη. Καὶ ποῦ εἶναι ἡ Ἐκκλησία; Λάμπει περισσότερο ἀπὸ τὸν ἥλιο. Θὰ συνεχίσει δὲ αἰώνια νὰ λάμπει ὡς θεανθρώπινο σῶμα τοῦ ἀναλλοίωτου Θεοῦ.
Ἡ μεγάλη αὐτὴ ἀλήθεια ὅτι ὁ Κύριος εἶναι τὸ ἀσάλευτο Θεμέλιο τοῦ κόσμου εἶναι πολὺ σημαντικὴ καὶ γιὰ τὸν καθένα μας προσωπικά. Ἐφόσον εἴμαστε παροδικοὶ καὶ ζοῦμε σὲ κόσμο ποὺ διαρκῶς φθείρεται, γιατί νὰ στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μας σὲ ἀνθρώπινες δυνάμεις, σὲ πρόσωπα καὶ ἰδεολογίες ποὺ ἔχουν ἡμερομηνία λήξεως; Στὸν Χριστὸ ἂς ἀποθέτουμε τὴ ζωή μας. Σ᾿ Ἐκεῖνον ἂς θεμελιώνουμε τὰ πάντα, στὸ σταθερὸ καὶ ἀσάλευτο στήριγμά μας. Σ᾿ Ἐκεῖνον, ὁ Ὁποῖος τὰ κατευθύνει ὅλα κατὰ τὴν πάνσοφη θεία βουλή του. Στὸν Κύριο, ποὺ περικλείει στὴ θεϊκὴ παλάμη του τὰ σύμπαντα, καθὼς εἶναι «ὁ τὰ σύμπαντα ἐν τῇ δρακὶ περιέχων» (Ὄρθρος Μεγάλης Δευτέρας). Σ᾿ Ἐκεῖνον ποὺ κρατεῖ στὰ παντοδύναμα χέρια του τὸ πηδάλιο τῆς ζωῆς μας καὶ μᾶς ὁδηγεῖ μὲ ἀσφάλεια στὴ σωτηρία. Ὁ Χριστὸς εἶναι τελικὰ ἡ μόνη ἐλπίδα μας!
Στὸν αἰώνιο Κύριό μας ἂς ἀκουμπᾶμε τὴ ζωὴ καὶ τὸ μέλλον μας, τοὺς πόθους καὶ τὰ ὄνειρά μας, τὰ προβλήματά μας καὶ τὶς ἀδυναμίες μας, ὥστε ἀπὸ Αὐτὸν νὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν αἰώνια ζωὴ καὶ τὴν ἄληκτη χαρὰ τῆς οὐράνιας Βασιλείας του.