Ἦταν 19 Ἀπριλίου τοῦ ἔτους 1824, ὅταν στὴ μαρτυρικὴ πόλη τοῦ Μεσολογγίου ἄφηνε τὴν τελευταία του πνοὴ ὁ μεγάλος Ἄγγλος φιλέλληνας Λόρδος Βύρων (Μπάιρον) σὲ ἡλικία μόλις 36 ἐτῶν. Ὁ θάνατός του συγκλόνισε τὸν κόσμο. Στὴν ἐπαναστατημένη Ἑλλάδα δημιούργησε μεγάλη συγκίνηση καὶ ἄφατη θλίψη. Στὸ ἐξωτερικὸ ὅμως ἔδρασε σὰν θρυαλλίδα ποὺ πυροδότησε ἐκρηκτικὸ κύμα φιλελληνισμοῦ, κύμα ποὺ ἔλαβε τεράστιες διαστάσεις δύο χρόνια ἀργότερα μὲ τὴν αἱματοβαμμένη Ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου.
Ὁ Λόρδος Βύρων ἔμεινε μόλις τρεῖς μῆνες στὸ Μεσολόγγι. Δὲν πρόλαβε κὰν νὰ πολεμήσει, τουλάχιστον ὄχι ἔτσι ὅπως τὸ ἐπιθυμοῦσε. Ἀσθένησε μᾶλλον ἀπὸ ἑλονοσία καὶ πέθανε. Ὅμως ὁ θάνατός του πρόσφερε ἀσυγκρίτως περισσότερα ἀπ᾿ ὅ,τι θὰ μποροῦσε νὰ φέρει ὁποιαδήποτε συμμετοχή του σὲ μάχη.
Τὰ τελευταῖα του λόγια ἦταν γιὰ τὴν Ἑλλάδα: «Τῆς ἔδωσα τὸν χρόνο μου, τὴν ὑγεία μου, τὴν περιουσία μου, καὶ τώρα τῆς δίνω τὴ ζωή μου. Τί περισσότερο θὰ μποροῦσα νὰ τῆς δώσω;»
Τότε ὁ μέγας Σολωμός, ὁ ἐθνικός μας ποιητής, ἔγραψε τὸ δεύτερο μεγάλο ποίημά του «ᾨδὴ εἰς τὸν θάνατον τοῦ Λόρδου Μπάϊρον», 166 στροφῶν, στὸ ὁποῖο τόλμησε νὰ σταθεῖ μπροστὰ στὴν ἀγέρωχη καὶ ἀδάμαστη ἐλευθερία, νὰ τὴν προστάξει νὰ σταματήσει τὸν πόλεμο, νὰ κατεβάσει τὸ σπαθί της:
«Λευτεριά, γιὰ λίγο πάψε
νὰ χτυπᾶς μὲ τὸ σπαθί,
τώρα σίμωσε καὶ κλάψε
εἰς τοῦ Μπάιρον τὸ κορμί».
Πέρασαν 200 χρόνια ἀπὸ τότε καὶ μὲ τὴν εὐκαιρία αὐτὴ γίνονται ἀρκετὲς καὶ ἀξιόλογες ἐκδηλώσεις ὄχι μόνο στὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ καὶ στὸ ἐξωτερικό.
Ἀπὸ τὸ Μεσολόγγι ἡ ὑπουργὸς Πολιτισμοῦ κ. Λίνα Μενδώνη, ἡ ὁποία παρέστη στὶς ἐπετειακὲς ἐκδηλώσεις γιὰ τὴ συμπλήρωση 200 ἐτῶν ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ Λόρδου Βύρωνα, κήρυξε τὸ 2024 ὡς «Ἀφιερωματικὸ Ἔτος στὸν Λόρδο Βύρωνα», ἐγκαινίασε τὴν ἔκθεση «Ὁ Μπάιρον καὶ ἡ Ἑλλάδα» καὶ μίλησε γιὰ τὴν παρουσία τοῦ Λόρδου Βύρωνα στὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν θάνατό του ὡς καταλύτη τῆς ἐξάρσεως τοῦ φιλελληνικοῦ κινήματος στὴν Εὐρώπη. Ταυτόχρονα σὲ ἐκδηλώσεις ἀφιερωμένες στὴ μνήμη τοῦ Λόρδου Βύρωνα στὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Cambridge πῆγε καὶ συμμετεῖχε καὶ ὁ ὑφυπουργὸς Πολιτισμοῦ κ. Χρίστος Δήμας.
Ἐντυπωσιακὸ ὑπῆρξε τὸ ἐκτενὲς δημοσίευμα τοῦ «Guardian» (Γκάρντιαν), τῆς πολὺ γνωστῆς Βρετανικῆς ἐφημερίδας, μὲ τὸν τίτλο: «Δύο αἰῶνες μετά, ἡ Ἑλλάδα ἀγαπᾶ τὸν Λόρδο Βύρωνα περισσότερο ἀπὸ ποτέ» («LIFO» 21-4-2024).
Ἡ Ἑλλάδα θυμᾶται, τιμᾶ, ἀγαπᾶ τὸν ἄνδρα ποὺ μὲ τὸ βάπτισμά του στὸν ἱερὸ ἀγώνα τῆς Ἑλλάδος γιὰ τὴν ἐλευθερία ἐξαγνίσθηκε ἀπὸ τὴ μέχρι τότε ἄτακτη ζωή του, χάρισε στὴν ἀγαπημένη του Ἑλλάδα τὰ πάντα καὶ μὲ τὸ ὄνομά του, τὴ θέση του καὶ τὴν ποίησή του τὴν ἀνέσυρε ἀπὸ τὴν ἀφάνεια καὶ τὴν περιφρόνηση στὸν δρόμο πρὸς τὴν ἐλευθερία.
Ἡ Ἑλλάδα γονατίζει μπροστά του. «Ἡ μνήμη καίει» 200 χρόνια τώρα! Καὶ θὰ καίει…
