Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 21 Ἰουλίου 2024, Δ΄ Ματθαίου (Ρωμ. ς΄ 18-23)
Ἀδελφοί, ἐλευθερωθέντες ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθητε τῇ δικαιοσύνῃ. ἀνθρώπινον λέγω διὰ τὴν ἀσθένειαν τῆς σαρκὸς ὑμῶν. ὥσπερ γὰρ παρεστήσατε τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ ἀκαθαρσίᾳ καὶ τῇ ἀνομίᾳ εἰς τὴν ἀνομίαν, οὕτω νῦν παραστήσατε τὰ μέλη ὑμῶν δοῦλα τῇ δικαιοσύνῃ εἰς ἁγιασμόν. ὅτε γὰρ δοῦλοι ἦτε τῆς ἁμαρτίας, ἐλεύθεροι ἦτε τῇ δικαιοσύνῃ. τίνα οὖν καρπὸν εἴχετε τότε ἐφ᾿ οἷς νῦν ἐπαισχύνεσθε; τὸ γὰρ τέλος ἐκείνων θάνατος. νυνὶ δὲ ἐλευθερωθέντες ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας δουλωθέντες δὲ τῷ Θεῷ ἔχετε τὸν καρπὸν ὑμῶν εἰς ἁγιασμόν, τὸ δὲ τέλος ζωὴν αἰώνιον. τὰ γὰρ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος, τὸ δὲ χάρισμα τοῦ Θεοῦ ζωὴ αἰώνιος ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΑΤΗ
«Τὰ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος»
Ἡ μεγαλύτερη συμφορὰ ποὺ συνέβη στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία καὶ συνεχίζει νὰ συμβαίνει, εἶναι ἡ ἁμαρτία. Αὐτὴ ἐξέτρεψε καὶ ἐκτρέπει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν τροχιὰ στὴν ὁποία τὸν ἔθεσε ὁ Θεός. Αὐτὴ τὸν ἀπομάκρυνε καὶ τὸν ἀπομακρύνει ἀπὸ τὸν προορισμό του, τὸν Δημιουργό του. Κι ὅμως αἰῶνες τώρα ὁ ἄνθρωπος τυφλά, θὰ λέγαμε, παραδίδεται σ᾿ αὐτὴν καὶ τὴν ἀκολουθεῖ σὰν ὑπνωτισμένος. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λοιπόν, γιὰ νὰ μᾶς ἀφυπνίσει ἀπὸ τὸν λήθαργο αὐτό, μᾶς φωνάζει ὅτι ἡ ἀμοιβή, μὲ τὴν ὁποία πληρώνει ἡ ἁμαρτία ἐκείνους ποὺ τὴ διαπράττουν, εἶναι ὁ θάνατος. Μὲ ἀφορμὴ τὸν λόγο αὐτὸ τοῦ Ἀποστόλου ἂς δοῦμε στὴ συνέχεια πῶς παρουσιάζεται στὸν ἄνθρωπο ἡ ἁμαρτία καὶ ποιές εἶναι οἱ συνέπειές της.
1. Ἡ ἁμαρτία δελεάζει
Ἡ ἁμαρτία ἐξαπατᾶ τὸν ἄνθρωπο. Ἀλλιῶς τοῦ παρουσιάζεται, ἐνῶ τελείως διαφορετικὴ εἶναι στὴν πραγματικότητα. Ἄλλη ἡ ἐμφάνισή της, ἄλλο τὸ περιεχόμενό της. Ἐμφανίζεται στὸν ἄνθρωπο ἑλκυστική, ἐντυπωσιακή. Τὸν δελεάζει, τὸν πείθει ὅτι συμφέρει νὰ τὴν ἀκολουθήσει. Ὁ διάβολος ποὺ τὴν προβάλλει, γνωρίζει τὰ ἀδύνατα σημεῖα τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐκεῖ τὸν πολιορκεῖ, ἐξαπατώντας τον. Στὸν Παράδεισο τῆς Ἐδέμ, γιὰ παράδειγμα, πλησίασε τὴν Εὔα καὶ τῆς εἶπε τὸ ψέμα, ὅτι, ἂν φάει ἡ ἴδια καὶ ὁ Ἀδὰμ ἀπὸ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό, θὰ γίνουν θεοί. Ἦταν ἑλκυστικό, δελεαστικὸ τὸ ἐπιχείρημα. Ἡ Εὔα τότε κοίταξε τὸ δένδρο καὶ τῆς φάνηκε «ὅτι ἀρεστὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἰδεῖν καὶ ὡραῖόν ἐστι τοῦ κατανοῆσαι» (Γεν. γ΄ 6). Τὴν εἵλκυσε μὲ τὴν ἐμφάνισή του ὁ ἀπαγορευμένος καρπὸς καὶ ἔπεσε στὴν ἁμαρτία.
Αὐτὸ ἐπαναλαμβάνεται σὲ κάθε προσβολή. Ἡ ἁμαρτία παρουσιάζεται στὸν ἄνθρωπο ὡραία, ἑλκυστική. Τοῦ ὑπόσχεται πολλά. Τὸν μεθᾶ. «Συσκιάζει ἑαυτῆς τὸ εἰδεχθές, τῇ μέθῃ τῆς ἡδονῆς περιστέλλουσα αὐτῆς τὸ βδελυρόν» (ΕΠΕ 6, 208), ἐπισημαίνει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Δηλαδή, καμουφλάρει τὸ ἀπαίσιο, τὸ φρικτὸ πρόσωπό της. Τὸ σκεπάζει μὲ τὴ μέθη τῆς ἡδονῆς καὶ ξεγελᾶ τὸν ἄνθρωπο. Ἡ πικρὴ πείρα τοῦ καθενός μας μπορεῖ νὰ τὸ βεβαιώσει αὐτό. Ἔτσι λοιπὸν ὁ ἄμυαλος καὶ ἀσύνετος ἄνθρωπος πέφτει στὰ δίχτυα της. Κάποτε μάλιστα φθάνει στὸ σημεῖο νὰ καυχιέται γι᾿ αὐτό, θεωρώντας το τὴ μεγαλύτερη εὐφυΐα. Δὲν γνωρίζει ὅμως τὶς πικρὲς συνέπειές της. Ποιές εἶναι αὐτές;
2. Ἡ ἁμαρτία θανατώνει
«Τὰ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος», μᾶς εἶπε σήμερα ὁ θεῖος Ἀπόστολος. Ἡ ἐπιφανειακὴ εὐχαρίστηση ποὺ ἀρχικὰ ὑπόσχεται, σύντομα σβήνει καὶ τὴ θέση της παίρνουν ὁ πόνος, ἡ ὀδύνη καὶ τελικὰ ὁ θάνατος. Ὁ Θεὸς εἶχε πεῖ στοὺς Πρωτοπλάστους νὰ μὴ φᾶνε ἀπὸ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό. «ᾟ δ᾿ ἂν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ᾿ αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε» (Γεν. β΄ 17), τοὺς εἶχε προειδοποιήσει. Δηλαδή, τὴν ἡμέρα ποὺ θὰ φᾶτε ἀπὸ αὐτόν, θὰ θανατωθεῖτε.
Πράγματι, μετὰ τὴν πτώση οἱ Πρωτόπλαστοι γνώρισαν τὸν πνευματικὸ θάνατο, ποὺ εἶναι ὁ κυρίως θάνατος. Χωρίσθηκαν ἀπὸ τὸν Θεό. Ἔχασαν τὴν κοινωνία ποὺ ἀπολάμβαναν κοντά Του. Ἐξορίσθηκαν ἀπὸ τὸν Παράδεισο. Ἀργότερα ἀκολούθησε κι ὁ σωματικὸς θάνατος, ὁ χωρισμὸς τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ σῶμα. Αὐτοὶ ποὺ εἶχαν δημιουργηθεῖ «ἐπ᾿ ἀφθαρσίᾳ» (Σ. Σολ. β΄ 23), δηλαδὴ γιὰ νὰ ζήσουν ἀθάνατοι ὡς εἰκόνες τοῦ αἰώνιου Θεοῦ, παραδόθηκαν τώρα στὴ φθορά.
Ὅλη ἡ ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι μιὰ πικρὴ ἐπανάληψη τοῦ γεγονότος αὐτοῦ. Τὰ δάκρυα ποὺ σὰν ποτάμι ρέουν αἰῶνες τώρα στὴν ἐπιφάνεια τῆς γῆς, ἐκεῖ ἔχουν τὴν πηγή τους, στὴν ἁμαρτία. Ἡ ψεύτικη ἡδονὴ γεννᾶ τελικὰ τὴν ψυχικὴ ὀδύνη. Νεκρώνει πνευματικὰ τὸν ἄνθρωπο, ἀποξενώνοντάς τον ἀπὸ τὸν Θεό, τὴν πηγὴ τοῦ ἐλέους καὶ τῆς χαρᾶς. Καθιστᾶ τὴ ζωή του μαρτυρική. Τὸν ὁδηγεῖ τελικὰ καὶ στὸν σωματικὸ θάνατο.
Πόσες οἰκογένειες βυθίζονται στὴ δυστυχία ἐξαιτίας κάποιου πάθους τῶν γονέων ἢ τῶν παιδιῶν! Πόσοι νέοι φεύγουν ἀπὸ τὴ ζωή, στὸ ἄνθος τῆς ἡλικίας τους, ἐξαρτημένοι ἀπὸ οὐσίες, ἄλλοτε θύματα κάποιου πολέμου, ἄλλοτε ὑποταγμένοι σὲ κάποια ἀσθένεια ποὺ προκαλεῖται ἀπὸ τὴν ἀνηθικότητα! Οἱ θεομηνίες καὶ οἱ φυσικὲς καταστροφὲς στὴν ἁμαρτία ἔχουν τὴν αἰτία τους. «Ἡ ἁμαρτία ἀποτελεσθεῖσα ἀποκύει θάνατον» (Ἰακ. α΄ 15), ὑπογραμμίζει ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος. Δηλαδή, ὅταν ἡ ἁμαρτία κυριεύσει τὴν ψυχή, γεννᾶ τὸν θάνατο. Κι ἂν ὁ ἄνθρωπος δέν μετανοήσει, τότε ὁ θάνατος αὐτὸς γίνεται ὁριστικός· αἰώνιος χωρισμὸς ἀπὸ τὸν πανάγαθο Θεό.
Ἂς προσέχουμε λοιπόν! Ἂς μὴ δελεαζόμαστε ἀπὸ τὸ ἑλκυστικὸ περιτύλιγμα τῆς ἁμαρτίας. Δηλητήριο εἶναι τὸ περιεχόμενό της. Ἂς μετανοοῦμε καὶ ἂς ζοῦμε κατὰ τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. Μόνο τότε ἡ ψυχὴ πλημμυρίζει ἀπὸ ἀληθινὴ χαρά. Τότε χαρίζει ὁ Κύριος καὶ τὴν ἄληκτη μακαριότητα τῆς Βασιλείας του· τὴν αἰώνια ζωὴ κοντά Του, ὅπως μᾶς βεβαιώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «Τὸ χάρισμα τοῦ Θεοῦ ζωὴ αἰώνιος» (Ρωμ. ς΄ 23)!