Ἀποστολικὸ Ἀνάγνωσμα Κυριακῆς 22 Σεπτεμβρίου 2024, ΙΓ΄Κυριακῆς (Α΄ Κορ. ις΄ 13-24)
Ἀδελφοί, γρηγορεῖτε, στήκετε ἐν τῇ πίστει, ἀνδρίζεσθε, κραταιοῦσθε. πάντα ὑμῶν ἐν ἀγάπῃ γινέσθω. Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί· οἴδατε τὴν οἰκίαν Στεφανᾶ, ὅτι ἐστὶν ἀπαρχὴ τῆς Ἀχαΐας καὶ εἰς διακονίαν τοῖς ἁγίοις ἔταξαν ἑαυτούς· ἵνα καὶ ὑμεῖς ὑποτάσσησθε τοῖς τοιούτοις καὶ παντὶ τῷ συνεργοῦντι καὶ κοπιῶντι. χαίρω δὲ ἐπὶ τῇ παρουσίᾳ Στεφανᾶ καὶ Φουρτουνάτου καὶ Ἀχαϊκοῦ, ὅτι τὸ ὑμῶν ὑστέρημα οὗτοι ἀνεπλήρωσαν· ἀνέπαυσαν γὰρ τὸ ἐμὸν πνεῦμα καὶ τὸ ὑμῶν. ἐπιγινώσκετε οὖν τοὺς τοιούτους. Ἀσπάζονται ὑμᾶς αἱ ἐκκλησίαι τῆς Ἀσίας. ἀσπάζονται ὑμᾶς ἐν Κυρίῳ πολλὰ Ἀκύλας καὶ Πρίσκιλλα σὺν τῇ κατ᾿ οἶκον αὐτῶν ἐκκλησίᾳ. ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ ἀδελφοὶ πάντες. ἀσπάσασθε ἀλλήλους ἐν φιλήματι ἁγίῳ. Ὁ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρὶ Παύλου. εἴ τις οὐ φιλεῖ τὸν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, ἤτω ἀνάθεμα. μαρὰν ἀθᾶ. Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μεθ᾿ ὑμῶν. ἡ ἀγάπη μου μετὰ πάντων ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· ἀμήν.
ΑΓΡΥΠΝΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΑΣ
«Γρηγορεῖτε».
Ἡ ἀποστολικὴ περικοπὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα εἶναι τὸ τέλος τῆς Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου. Ὁ Ἀπόστολος, μεταξὺ τῶν ἄλλων πολὺ σημαντικῶν λόγων του, γράφει καὶ μία λέξη, μὲ τὴν ὁποία καλεῖ τοὺς Κορινθίους σὲ ἐγρήγορση· σὲ διαρκὴ ἐπαγρύπνηση. «Γρηγορεῖτε», τοὺς τονίζει.
Τὴν ἴδια προτροπὴ ἀπευθύνει καὶ σ᾿ ἐμᾶς, τοὺς Χριστιανοὺς κάθε ἐποχῆς, ποὺ βρισκόμαστε σὲ πόλεμο· σὲ ἀόρατο πόλεμο καὶ μάλιστα μὲ ἐχθροὺς ἀθέατους, ποὺ ἐπιβουλεύονται τὴν αἰώνια σωτηρία τῆς ψυχῆς μας. Ποιοί εἶναι, ἀλήθεια, οἱ ἐχθροί, ἀπέναντι στοὺς ὁποίους πρέπει νὰ εἴμαστε ἄγρυπνοι;
1. Ὁ κόσμος
Ὁ πρῶτος ἐχθρὸς τῆς σωτηρίας μας εἶναι ὁ ἁμαρτωλὸς κόσμος· ὁ κόσμος ποὺ βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἄλλοτε ἀγνοεῖ, ἄλλοτε ἑκούσια περιφρονεῖ τὴν ὕπαρξή του. Εἶναι τὸ κοσμικὸ φρόνημα· οἱ ἀντιλήψεις, οἱ ἰδεολογίες καὶ οἱ συνήθειες τῶν ἀνθρώπων ποὺ ζοῦν σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει Θεός. «Πᾶν τὸ ἐν τῷ κόσμῳ, ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκὸς καὶ ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου, οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ πατρός» (Α΄ Ἰω. β΄ 16), γράφει ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης. Κάθε τὶ ποὺ ὑπάρχει στὸν κόσμο, ὁ ὁποῖος βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό – ἡ ἐπιθυμία τῆς διεφθαρμένης φύσεώς του, ἡ ἐπιθυμία τῶν πραγμάτων ποὺ αἰχμαλωτίζουν τὰ μάτια του καὶ ἡ ἀλαζονικὴ συμπεριφορά – δὲν προέρχονται ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ Πατέρα.
Ὅταν λοιπὸν ὁ Χριστιανὸς εἶναι ἀπρόσεκτος καὶ χαλαρός, τότε εὔκολα παρασύρεται ἀπὸ τὰ θέλγητρα ἢ ὑποκύπτει στὰ φόβητρα τοῦ κόσμου. Συσχηματίζεται τότε μὲ τὸν κόσμο, ἐπηρεάζεται ἀπὸ τὴ μόδα, τοὺς τρόπους διασκεδάσεως καὶ τὶς ἐγωιστικὲς ἐπιδιώξεις τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνει, ἀφομοιώνεται ἀπὸ τὸ περιβάλλον του. Πολλοὶ ἄνθρωποι μέσα στὴν Ἱστορία λησμόνησαν τοὺς ἀγαθοὺς πόθους τους καὶ ἄφησαν τελικὰ τὸν Χριστό, ἐπηρεασμένοι ἀπὸ κάποιο πρόσωπο τοῦ περιβάλλοντός τους. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀσθένεια μεταδοτική.
2. Ὁ διάβολος
Ἐκτὸς ἀπὸ τὸν κόσμο, ὑπάρχει ἀκόμη ἕνας μοχθηρὸς ἐχθρὸς τῆς σωτηρίας μας, ὁ διάβολος· αὐτὸς ποὺ ἐξουσιάζει τὸν μακρὰν τοῦ Θεοῦ κόσμο. Στὸν ἀόρατο πνευματικὸ πόλεμο δὲν εἴμαστε ἀντιμέτωποι μὲ ἀνθρώπους. «Οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφ. ς΄ 12), σημειώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Παλεύουμε μὲ τὸν διάβολο, ὁ ὁποῖος ἐξουσιάζει τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εἶναι βυθισμένοι στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας. Πολεμοῦμε μὲ πνευματικὰ ὄντα, μὲ ἀσώματες ὑπάρξεις.
Ὁ διάβολος χρησιμοποιώντας τὸ φίδι παρέσυρε στὴν ἀρχὴ τῆς Ἱστορίας τοὺς Πρωτοπλάστους στὴν παρακοὴ καὶ τοὺς ἀπομάκρυνε ἀπὸ τὸν Θεό. Ἐκεῖνος αἰῶνες τώρα κρυμμένος, ἀθέατος, πασχίζει νὰ ρίξει κάθε ἄνθρωπο στὴν ἁμαρτία. Σὰν βροχὴ πέφτουν τὰ πυρωμένα βέλη του στὴ σκέψη καὶ στὶς αἰσθήσεις μας. Δὲν ἀρκεῖται μάλιστα σὲ μία πτώση. Μετὰ τὴν πτώση στὴν ἁμαρτία προσπαθεῖ νὰ μᾶς ρίξει σὲ ἀπόγνωση, σὲ ἀπελπισία. Παριστάνει μεγάλα καὶ ἀσυγχώρητα τὰ ἁμαρτήματά μας, ὥστε νὰ ὁδηγεῖ στὴν ἀναβολὴ καὶ τελικὰ νὰ ματαιώσει τὴ μετάνοιά μας. Θέλει νὰ μᾶς ἀπομακρύνει μόνιμα ἀπὸ τὸν Θεό, νὰ μᾶς ὁδηγήσει σὲ αἰώνιο θάνατο.
3. Ὁ ἑαυτός μας
Ἐκτὸς ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ τὸν διάβολο, ὑπάρχει καὶ ἕνας τρίτος ἐχθρὸς στὸν πνευματικό μας ἀγώνα: ὁ ἑαυτός μας. Εἶναι ὕπουλος ὁ ἐχθρὸς αὐτός, διότι βρίσκεται ἐντὸς τῶν πυλῶν. Εἶναι ἴσως ὁ πιὸ δύσκολος ἀντίπαλος. Δὲν μᾶς προσβάλλει ἐξωτερικά. Ἡ μάχη δίνεται μέσα μας. «Ἐκ τῆς καρδίας ἐξέρχονται διαλογισμοὶ πονηροί, φόνοι, μοιχεῖαι, πορνεῖαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι» (Ματθ. ιε΄ 19), εἶχε πεῖ ὁ Κύριος. Ἀπὸ τὴν καρδιά μας βγαίνουν οἱ πονηρὲς σκέψεις, οἱ φόνοι, οἱ ἀνηθικότητες, οἱ κλοπές, τὰ ψέματα, οἱ βλασφημίες. Μέτωπο τῆς μάχης εἶναι ἡ καρδιά μας. Μᾶς ἐξουσιάζει κάποτε ἡ ροπὴ πρὸς τὸ κακὸ ποὺ ὑπάρχει μέσα μας καὶ μᾶς στρέφει στὴ γῆ. Παραλύει τὴ θέλησή μας, ἀκυρώνει τὶς πνευματικὲς ἀποφάσεις μας, μᾶς αἰχμαλωτίζει. Δὲν μποροῦμε εὔκολα νὰ ἀντισταθοῦμε στὸν ἑαυτό μας, σὲ κάποιο πάθος μας, στὶς ἀδυναμίες, στὶς κατώτερες συνήθειές μας.
Χρειάζεται ἑπομένως διαρκὴς ἐγρήγορση στὶς σκέψεις, στὶς ἐπιθυμίες, στὰ συναισθήματα. «Πάσῃ φυλακῇ τήρει σὴν καρδίαν» (Παρ. δ΄ 23), μᾶς προτρέπει ὁ Θεός. Μὲ πολλὴ προσοχὴ φύλασσε τὴν καρδιά σου. Ἐκεῖ δίνεται ἡ μεγάλη μάχη, μέσα μας.
Ὁ ἁμαρτωλὸς κόσμος, ὁ διάβολος κι ὁ ἑαυτός μας· αὐτοὶ εἶναι οἱ ὕπουλοι ἐχθροὶ τῆς ψυχῆς μας, οἱ ἐχθροὶ τῆς σωτηρίας μας. Ἂς ἀντιστεκόμαστε μὲ ἐπαγρύπνηση, μὲ πνευματικὴ ἐγρήγορση στὶς προκλήσεις τους, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίζουμε τὰ βέλη τους. Σὰν πολεμικὴ σάλπιγγα ἂς ἠχεῖ καθημερινὰ στ’ αὐτιά μας ἡ προτροπὴ τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «Γρηγορεῖτε»! Διότι ὁ νικητὴς στὸν ἀόρατο αὐτὸ πόλεμο κερδίζει τὴν αἰωνιότητα, ἑνώνεται μὲ τὸν Χριστό, ἀπολαμβάνει τὴν οὐράνια Βασιλεία του.
