ΘΕΜΑ: Δῶσε μας ἄλλη μία εὐκαιρία!
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 13-19 Ἰανουαρίου 2025
ΑΡΘΡΟ: «Δῶσε μας ἄλλη μία εὐκαιρία!», «Ο ΣΩΤΗΡ» τεῦχ. 2322/1.1.25/σελ. 1-2.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Λουκ. ιγ΄ 6-9
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: † Π. Ν. Τρεμπέλα, Ὑπόμνημα εἰς τό κατά Λουκᾶν Εὐαγγέλιον, σελ. 403-408, ἐκδ. «ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20115.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὁ ἅγιος Θεός μᾶς χάρισε μία ἀκόμη καινούργια χρονιά καί μᾶς προσφέρει πλῆθος πνευματικῶν εὐκαιριῶν, γιά νά τίς ἐκμεταλλευθοῦμε καί νά ἐπιτύχουμε τόν ὑψηλό προορισμό μας, πού εἶναι τό «καθ᾿ ὁμοίωσιν». Νά δοξάσουμε τόν Δωρεοδότη γιά τόν «νέον ἐνιαυτόν τῆς χρηστότητός» Του! Νά Τόν εὐχαριστήσουμε γιά τό πλῆθος τῶν δωρεῶν πού μᾶς προσφέρει μέ ἀφθονία καί ἁπλοχεριά! Καί νά Τόν παρακαλέσουμε νά εἶναι ἡ καινούργια χρονιά καλή καί εὐλογημένη, ἔτος μετάνοιας καί ψυχικῆς ἀναγέννησης, ἔτος εὐτυχισμένο καί σωτήριο! Στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα, τό πρῶτο τοῦ 2025, θά μελετήσουμε τήν παραβολή τῆς ἄκαρπης συκιᾶς καί θά βγάλουμε τά ἀνάλογα διδάγματα γιά τή σωστή πορεία μας στήν καινούργια χρονιά καί τήν ἐπίτευξη τοῦ ὑψηλοῦ προορισμοῦ μας.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Πρῶτα θά διαβάσουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ Ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: Λουκ. ιγ΄ 6-9. Κείμενο: 6 Ἔλεγε δέ ταύτην τήν παραβολήν· συκήν εἶχέ τις ἐν τῷ ἀμπελῶνι αὐτοῦ πεφυτευμένην, καί ἦλθε ζητῶν καρπόν ἐν αὐτῇ, καί οὐχ εὗρεν. 7 εἶπε δέ πρός τόν ἀμπελουργόν· ἰδού τρία ἔτη ἔρχομαι ζητῶν καρπόν ἐν τῇ συκῇ ταύτῃ, καί οὐχ εὑρίσκω· ἔκκοψον αὐτήν· ἵνα καί τήν γῆν καταργεῖ; 8 ὁ δέ ἀποκριθείς εἶπεν αὐτῷ· κύριε, ἄφες αὐτήν καί τοῦτο τό ἔτος, ἕως ὅτου σκάψω περί αὐτήν καί βάλω κόπρια. 9 κἄν μέν ποιήσῃ καρπόν· εἰδέ μήγε, εἰς τό μέλλον ἐκκόψεις αὐτήν. Ἑρμηνεία: 6 Ἔλεγε μάλιστα κι αὐτή τήν Παραβολή: Εἶχε κάποιος μία συκιά φυτευμένη μέσα στό ἀμπέλι του, σέ ἔδαφος δηλαδή πού καλλιεργοῦνταν συνεχῶς, κάθε χρονιά. Ὅταν ὅμως πῆγε νά βρεῖ σ᾿ αὐτήν καρπό, δέν βρῆκε τίποτε. 7 Εἶπε τότε στόν ἀμπελουργό: Γιά κοίταξε, τρία χρόνια τώρα ἔρχομαι καί ζητῶ καρπό στή συκιά αὐτή καί δέν βρίσκω. Κόψ᾿ την ἀπ᾿ τή ρίζα. Γιατί νά πιάνει ἄδικα τόν τόπο καί νά ἀχρηστεύει τό μέρος αὐτό τῆς γῆς, στό ὁποῖο θά μποροῦσε νά φυτευθεῖ ἄλλο καρποφόρο δέντρο; 8 Ἐκεῖνος ὅμως τοῦ ἀποκρίθηκε: Κύριε, ἄφησέ την κι αὐτή τή χρονιά, γιά νά σκάψω γύρω της καί νά τῆς ρίξω λιπάσματα. 9 Κι ἄν βέβαια κάνει καρπό, ἔχει καλῶς. Τήν ἀφήνουμε τότε καί δέν τήν κόβουμε. Ἐάν ὅμως δέν κάνει καρπό, τότε θά τήν κόψεις σέ μιά μελλοντική εὐκαιρία. Ἔτσι θά συμβεῖ καί μέ κάθε ράθυμο καί ἀμετανόητο. Ἀναβάλλει βέβαια ὁ Θεός νά τόν τιμωρήσει περιμένοντας τή μετάνοιά του. Ἀλλ᾿ ἐάν τελικά ὁ ἁμαρτωλός δέν παραγάγει πνευματικούς καρπούς μετάνοιας, ἡ δίκαιη ὀργή τοῦ Θεοῦ θά τόν ἐγκαταλείψει καί θά χτυπηθεῖ σκληρά. Αὐτό ἔγινε ἐμφανέστερα καί στήν ἰουδαϊκή συναγωγή, ἡ ὁποία, ἐπειδή φάνηκε μέχρι τέλους ἀμετανόητη καί ἄκαρπη, παραδόθηκε στήν καταστροφή.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Τό βαθύτερο νόημα τῆς Παραβολῆς
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Δῶσε μας ἄλλη μία εὐκαιρία!», «Ο ΣΩΤΗΡ» τεῦχ. 2322/1.1.25/σελ. 1-2, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Εἶναι κρίμα νὰ χαθεῖ ἕνα τέτοιο ἔθνος!…», σελ. 2, β΄ στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Μήπως γνωρίζετε μέ ποιά ἀφορμή διηγήθηκε ὁ Κύριος τήν Παραβολή τῆς ἄκαρπης συκιᾶς; (Σκέψεις Μελῶν…) Ἡ προηγούμενη ἑνότητα τοῦ κατά Λουκᾶν ἱεροῦ Εὐαγγελίου λέει ὅτι, τήν ὥρα πού δίδασκε ὁ Κύριος στά πλήθη τῶν ἀνθρώπων, παρουσιάστηκαν μερικοί καί Τοῦ ἀφηγήθηκαν γιά τούς Γαλιλαίους πού ἔσφαξε ὁ Πιλάτος στό ἱερό, τήν ὥρα πού αὐτοί πρόσφεραν θυσίες, κι ἔτσι ἀνέμειξε τό αἷμα τους μέ τό αἷμα τῶν ζώων πού θυσίαζαν. Ὁ Κύριος τούς ἀποκρίθηκε: Νομίζετε ὅτι οἱ Γαλιλαῖοι αὐτοί ἦταν πιό ἁμαρτωλοί ἀπ᾿ ὅλους τούς Γαλιλαίους καί γι᾿ αὐτό τά ἔπαθαν αὐτά; Ὄχι, δέν ἦταν οἱ χειρότεροι, ἀλλά ὁ θάνατός τους συνέβη γιά νά λάβετε ὅλοι σας μήνυμα μετάνοιας. Διότι, ἐάν δέν μετανοήσετε, «πάντες ὁμοίως ἀπολεῖσθε» (Λουκ. ιγ΄ 3). Οὔτε οἱ δεκαοκτώ πού ἔπεσε πάνω τους ὁ πύργος στό Σιλωάμ καί τούς σκότωσε ἦταν οἱ χειρότεροι, ἀλλά τό ἔπαθαν ἐκεῖνοι γιά νά σωφρονισθεῖτε ἐσεῖς. Διότι ἐάν δέν μετανοήσετε, θά χαθεῖτε ὅλοι μέ τόν ἴδιο τρόπο (Λουκ. ιγ΄ 4-5).
2. Ποιό εἶναι εἶναι τό βαθύτερο νόημα τῆς Παραβολῆς τῆς ἄκαρπης συκιᾶς; (Σκέψεις Μελῶν…) Τό βαθύτερο νόημα τῆς Παραβολῆς εἶναι παραπλήσιο μέ τό μήνυμα τῆς σφαγῆς τῶν Γαλιλαίων ἀπό τόν Πιλάτο, μήνυμα ἄμεσης ἀνάγκης γιά μετάνοια ἀπό ὅλους μας. Ἀναλυτικότερα: Ὁ ἰδιοκτήτης πού φύτευσε τή συκιά στόν ἀμπελώνα εἶναι ὁ ἅγιος Θεός. Ὁ ἀμπελώνας εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Ἡ συκιά εἶναι ὁ κάθε ἄνθρωπος. Ὁ ἀμπελουργός πού περιποιεῖται τόν ἀμπελώνα εἶναι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός.
Ἡ Παραβολή ἐφαρμόζεται πρωτίστως στόν ἐκλεκτό λαό τοῦ Θεοῦ, τούς Ἰουδαίους, τούς ὁποίους καλλιεργοῦσε ὁ ἅγιος Θεός γιά πολλούς αἰῶνες πρίν ἀπό τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τούς ἔδωσε τόν Νόμο Του, τούς ἔστειλε Προφῆτες, στό τέλος τούς ἔστειλε καί τόν Μονογενή Υἱό Του, ὁ Ὁποῖος ἐπί τρία χρόνια δίδασκε στά πλήθη τῶν ἀνθρώπων, ἐπιτελοῦσε θαύματα καί τούς εὐεργετοῦσε. Ἀλλά οἱ περισσότεροι Ἰουδαῖοι, ἐκτός ἀπό λίγους πού μετανόησαν καί ἔγιναν ἐξ Ἰουδαίων Χριστιανοί, σάν τήν ἄκαρπη συκιά παρουσίασαν μόνο φύλλα, ὄχι καρπούς μετάνοιας.
Ἐπίσης ἐφαρμόζεται στούς πιστούς Χριστιανούς, οἱ ὁποῖοι γεννηθήκαμε ἀπό Χριστιανούς γονεῖς καί χρισθήκαμε μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα, γνωρίσαμε τήν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου καί ἀπολαμβάνουμε άδιάκοπα τή Χάρι τῶν ἁγίων Μυστηρίων. Μετά ἀπό τόσες δωρεές τοῦ Θεοῦ, μετά ἀπό τόση πνευματική καλλιέργεια πού ἔγινε στόν καθένα μας, θά ἔπρεπε τώρα νά εἴμαστε συκιές γεμάτες καρπό. Ἄν δέν εἴμαστε συκιές γεμάτες καρπό, ἀλλά ἔχουμε μόνο φύλλα, εἴμαστε τελείως ἀδικαιολόγητοι!
Ἐπίσης ἐφαρμόζεται καί στήν πατρίδα μας, τήν Ἑλλάδα, πού ἔχει δεχθεῖ ἰδιαίτερη εὔνοια ἀπό τόν Θεό. Εἶναι χιλιοευεργετημένη! Ἀλλά μετά ἀπό 2.000 καί πλέον ἔτη Χριστιανισμοῦ τί εἰκόνα παρουσιάζουμε σήμερα; Ἔχουμε καρπούς μετάνοιας ἤ βρισκόμαστε σέ ἀποστασία ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ;
3. Ἡ συνέχεια τῆς Παραβολῆς λέει ὅτι ὁ ἀμπελουργός, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ὡς μεσίτης μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων, παρακαλεῖ τόν ἰδιοκτήτη, τόν ἅγιο Θεό, λέγοντας: «κύριε, ἄφες αὐτήν καί τοῦτο τό ἔτος»! Ἄφησέ την κι αὐτή τή χρονιά, γιά νά σκάψω γύρω της καί νά τῆς ρίξω λιπάσματα. Δῶσε μας ἄλλη μία εὐκαιρία, γιά νά μετανοήσουν οἱ ἄνθρωποι καί νά διορθωθοῦν! Ἡ φράση «καί τοῦτο τό ἔτος» σέ ποιό ἔτος ἀναφέρεται; (Σκέψεις Μελῶν…). Δέν ἀναφέρεται σέ ἡμερολογιακό ἔτος, ἀλλά σέ χρονική περίοδο. Ἄς ὑποθέσουμε ὅτι δέν μετανοήσαμε στή νεανική ἡλικία μας. Παρακαλοῦμε τόν ἅγιο Θεό νά μᾶς δοθεῖ ἄλλη μία εὐκαιρία, γιά νά μετανοήσουμε στήν ἀνδρική ἡλικία. Ἤ, ἄν εἴμαστε στήν ἀνδρική ἡλικία, παρακαλοῦμε τόν ἅγιο Θεό νά μᾶς δοθεῖ ἄλλη μία εὐκαιρία, γιά νά μετανοήσουμε στή γεροντική. Ὁ Χριστός, ὡς μεσίτης μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων μεσιτεύει στόν Θεό Πατέρα καί ἐπιτυγχάνει νά μᾶς δοθεῖ παράταση ζωῆς, γιά νά μετανοήσουμε. Καί, γιά τό ἰουδαϊκό ἔθνος πέτυχε νά δοθεῖ αὐτή ἡ παράταση. Τούς δόθηκαν ἄλλα σαράντα χρόνια, γιά νά μετανοήσουν. Ἀλλά οὔτε καί στήν παράταση πού τούς δόθηκε μετανόησαν καί τελικά τιμωρήθηκαν. Ἦλθαν τά Ρωμαϊκά στρατεύματα τό 70 μ.Χ. μέ τόν Τίτο, πολιόρκησαν τήν Ἱερουσαλήμ καί τήν κατέστρεψαν ὁλοσχερῶς. Ἡ συκιά κόπηκε ἀπό τή ρίζα της καί ρίχθηκε στή φωτιά. Τραγική ἡ καταστροφή! Τό ἴδιο κινδυνεύουμε νά πάθουμε κι ἐμεῖς, ὡς πρόσωπα καί ὡς λαός, ἄν δέν μετανοήσουμε, ὅπως θά δοῦμε στό δεύτερο Μέρος τοῦ θέματος.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: Τί ὀφείλουμε νά κάνουμε στήν καινούργια χρονιά;
1. Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Τί μᾶς προτρέπει τό ἄρθρο νά κάνουμε στήν καινούργια χρονιά; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς προτρέπει νά μετανοήσουμε. Διότι ἔτσι ὅπως προχωροῦμε, ὡς πρόσωπα καί ὡς λαός, μοιάζουμε σάν τήν ἄκαρπη συκιά. Βρισκόμαστε σέ μεγάλη ἀποστασία ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄρχοντες καί λαός καταπατοῦν τόν Νόμο τοῦ Θεοῦ, ἀσεβοῦν καί βλασφημοῦν τό ἅγιο Ὄνομά Του. Ἀλλά ὄχι, Κύριε! Δεῖξε ἔλεος καί δῶσε μας ἀκόμη μία εὐκαιρία. «Ἅφες καί τοῦτο τό ἔτος»! Γιά νά ἔλθει ἡ ὥρα τῆς μετάνοιας. Δέν θά ἀναβάλλουμε συνεχῶς τή μετάνοιά μας, ἀλλά τό σήμερα πού μᾶς χαρίζει ὁ Θεός εἶναι ὁ καλύτερος καιρός νά μετανοήσουμε. «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας» (Β΄ Κορ. ς΄ 2).
2. Πολλοί τήν παράταση τῆς ζωῆς πού μᾶς χαρίζει ὁ Θεός δέν τήν ἑρμηνεύουν ὡς καιρό μετάνοιας, ἀλλά ὡς εὐκαιρία γιά νά συνεχίσουν νά ἁμαρτάνουν ἀσύστολα. Τί θά ἰσχύσει, ἄν παραμείνουν ἀμετανόητοι; (Σκέψεις Μελῶν…) Θά ἰσχύσει ὁ θεῖος λόγος τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὅτι «ἡ ἀξίνη πρός τήν ρίζαν τῶν δένδρων κεῖται· πᾶν οὖν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς πῦρ βάλλεται» (Ματθ. γ΄ 10). Τό τσεκούρι τῆς θείας κρίσεως βρίσκεται κοντά στή ρίζα τῶν δένδρων, ἕτοιμο νά κόψει σύρριζα κάθε ἄκαρπο δένδρο. Κάθε δένδρο πού δέν κάνει καρπό, κόβεται ἀπό τή ρίζα καί ρίχνεται στή φωτιά. Αὐτό θά πάθει καί κάθε ἄνθρωπος πού δέν ἔχει καρπό ἀρετῆς. Ἡ Παραβολή μᾶς δίνει σαφέστατο μήνυμα ὅτι ἡ ἀκαρπία τῆς συκιᾶς δέν θά παρατείνεται ἐπ᾿ ἄπειρον. Ὅταν ἐξαντληθοῦν ὅλα τά περιθώρια, θά κοπεῖ σύρριζα, γιά νά μήν καταργεῖ καί τόν τόπο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ἔτος 2025. Ἡ δική μας εὐκαιρία γιά βαθύτερη μετάνοια. Ἡ Παραβολή τῆς ἄκαρπης συκιᾶς ἀποτελεῖ γιά ὅλους μας μιά διαρκή ὑπόμνηση πού μᾶς παρακινεῖ σέ μετάνοια καί ἐπιστροφή στόν Θεό καί σέ καρποφορία πνευματική σέ ἔργα ἀρετῆς καί ἁγιότητας. Ἀποτελεῖ καί διαρκή ἀπειλή ὅτι, ἄν παραμείνουμε ἀμετανόητοι καί ἀδιόρθωτοι, ἡ τιμωρία καί ἡ καταστροφή μας θά εἶναι τραγική! Ἂς προσευχηθοῦμε θερμά γιά μᾶς, γιά τήν Ἑλλάδα μας καί γιά ὅλο τόν κόσμο, ὥστε τό ἔτος αὐτό νά σημάνει συναγερμό μετάνοιας, νά ἀλλάξουμε τρόπο ζωῆς καί νά ἐπιστρέψουμε ὅλοι κοντά στόν Θεό. Τότε τό ἔτος αὐτό θά εἶναι πραγματικά εἰρηνικό καί σωτήριο!
ΣΥΝΘΗΜΑ
«κύριε, ἄφες αὐτήν καί τοῦτο τό ἔτος» (Λουκ. ιγ΄ 8)
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Ζῇ ἐν ἐμοί Χριστός», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2321/15.12.24/σελ. 514-515.