ΘΕΜΑ: «Ἡσυχάσαμεν εἰπόντες· τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω»
ΕΒΔΟΜΑΔΑ: 27 Ἰανουαρίου- 2 Φεβρουαρίου 2025
ΑΡΘΡΟ: «Ἡσυχάσαμεν…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2316/1.10.24/σελ. 391-392.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ: Πράξ. κα΄ 8-14
ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ: † Π. Ν. Τρεμπέλα, Ὑπόμνημα εἰς τάς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, σελ. 565-568, ἐκδ. «Ὁ Σωτήρ», Ἀθῆναι 20115.
Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Άρθρο |
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
Ὁ φτερωτός ἀπόστολος Παῦλος ξεκίνησε τήν Γ΄ ἀποστολική περιοδεία του ἀπό τήν Ἀντιόχεια τῆς Συρίας τό 54 μ.Χ. Ἀρχικά περιόδευσε γιά τρίτη φορά τή Μικρασία, κάνοντας σταθμούς στίς πόλεις τῆς Γαλατικῆς χώρας καί τῆς Φρυγίας, ὅπου εἶχε ἱδρύσει τοπικές Ἐκκλησίες κατά τήν Α΄ ἀποστολική περιοδεία του. Κατόπιν συνέχισε τήν περιοδεία του στήν Ἔφεσο, τό Ἀδραμύττιο καί τήν Τρωάδα, καί ἀπό ᾿κεῖ ταξίδεψε μέ πλοῖο πρός τή Νεάπολη τῆς Μακεδονίας, τή σημερινή Καβάλα. Περιόδευσε γιά δεύτερη φορά τίς πόλεις τῆς Ἑλλάδος μέχρι τήν Κόρινθο, στίς ὁποῖες εἶχε ἱδρύσει τοπικές Ἐκκλησίες στή Β΄ ἀποστολική περιοδεία του. Ἀπό τήν Κόρινθο προγραμμάτιζε νά ἐπιστρέψει μέ πλοῖο στήν Παλαιστίνη, γιά νά φθάσει σέ τακτή ἡμερομηνία στά Ἱεροσόλυμα. Ἀλλά οἱ φανατικοί Ἰουδαῖοι τῆς Κορίνθου πλήρωσαν κάποιους, γιά νά ἁρπάξουν τόν ἀπόστολο Παῦλο καί νά τόν ρίξουν στή θάλασσα νά πνιγεῖ, μόλις ἀνοιχθεῖ τό πλοῖο στό πέλαγος. Ὅμως τήν τελευταία στιγμή, πρίν σηκώσει ἄγκυρα τό πλοῖο, πληροφορήθηκε ὁ ἀπόστολος Παῦλος τήν παγίδα πού τοῦ εἶχαν στημένη, καί πρόλαβε νά κατεβεῖ ἀπό τό καράβι. Ἔτσι, ἀντί νά ταξιδέψει μέ πλοῖο, περπάτησε πεζός ἀπό τήν Κόρινθο μέχρι τήν Καβάλα, κάνοντας πάλι στάσεις στίς πόλεις ὅπου εἶχε ἱδρύσει τοπικές Ἐκκλησίες. Κατόπιν ταξίδεψε μέ καράβι ἐμπορικό ἀπό τήν Καβάλα πρός τήν Τύρο τοῦ σημερινοῦ Λιβάνου. Κι ἀπό τήν Τύρο ἔφθασε πεζός στά Ἱεροσόλυμα, κάνοντας ἐνδιάμεσους σταθμούς στήν Πτολεμαΐδα, τή Φοινίκη καί τήν Καισάρεια. Στήν Καισάρεια, τελευταῖο σταθμό του πρίν ἀπό τά Ἱεροσόλυμα, φιλοξενήθηκε μαζί μέ τούς συνεργούς του στό σπίτι τοῦ διακόνου Φιλίππου. Ἐκεῖ συνέβη ἕνα πολύ διδακτικό συμβάν. Θά τό μελετήσουμε στό θέμα τοῦ Κύκλου πού θά κάνουμε σήμερα καί θά βγάλουμε τά ἀνάλογα διδάγματα.
ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Θά διαβάσουμε τό κείμενο καί τήν ἑρμηνεία τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος: Πράξ. κα΄ 8-14, χωρίς νά προσθέσουμε ἑρμηνευτικά σχόλια.
Α΄ ΜΕΡΟΣ: Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν Καισάρεια τῆς Παλαιστίνης
1. Ἀμέσως κατόπιν θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἄρθρου «Ἡσυχάσαμεν…», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2316/1.10.24/σελ. 391-392, ἕως ἐκεῖ πού λέει: «Τί γλυκιά, πραγματικά, ἔκφραση», σελ. 391, β΄ στήλη, καί θά ρωτήσουμε τά Μέλη: Μποροῦμε μέ δικά μας λόγια νά διηγηθοῦμε τό συμβάν; (Σκέψεις Μελῶν…) Μᾶς λέει ὅτι στό διάστημα πού ἐφιλοξενεῖτο ὁ ἀπόστολος Παῦλος στό σπίτι τοῦ διακόνου Φιλίππου, μαζεύτηκαν πολλοί Χριστιανοί, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ὁ προφήτης Ἄγαβος, ὁ ὁποῖος πῆρε τή ζώνη τοῦ ἀποστόλου Παύλου καί δέθηκε χειροπόδαρα λέγοντας: Τόν ἄνδρα στόν ὁποῖο ἀνήκει ἡ ζώνη αὐτή, ἔτσι θά τόν δέσουν οἱ Ἰουδαῖοι στά Ἱεροσόλυμα καί θά τόν παραδώσουν στούς Ρωμαίους. Τά ἄκουσαν αὐτά οἱ παριστάμενοι Χριστιανοί τῆς Καισάρειας καί παρακαλοῦσαν μέ δάκρυα τόν ἀπόστολο Παῦλο νά μή συνεχίσει τό ταξίδι του στά Ἱεροσόλυμα, γιά νά μή χάσουν τόν πνευματικό τους Πατέρα. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος τούς ἀποκρίθηκε: Γιατί κλαῖτε καί μέ τά δάκρυά σας μοῦ συντρίβετε τήν καρδιά; Ἐγώ εἶμαι ἀποφασισμένος ὄχι μόνο νά δεθῶ, ἀλλά καί νά πεθάνω στά Ἱεροσόλυμα γιά τό ὄνομα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Οἱ Χριστιανοί τῆς Καισάρειας ἐννόησαν ὅτι ὁ ἀπόστολος Παῦλος εἶχε πληροφορία ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα νά πάει στά Ἱεροσόλυμα, γι᾿ αὐτό καί δέν ἐπέμειναν περισσότερο, ἀλλά ἡσύχασαν λέγοντας: Ἄς γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ!
2. Ἔχουμε μήπως νά κάνουμε κάποια σχόλια πάνω στή διήγηση; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Στήν περικοπή πού μελετοῦμε γίνεται λόγος γιά τίς ἀφιερωμένες στόν Θεό κόρες τοῦ διακόνου Φιλίππου, οἱ ὁποῖες προφήτευαν, καί γιά τόν προφήτη Ἄγαβο, ὁ ὁποῖος προφήτευσε τί θά συμβεῖ στόν ἀπόστολο Παῦλο. Ἐμεῖς συνήθως, ὅταν μιλοῦμε γιά προφῆτες καί προφητεῖες, ἀναφερόμαστε στήν πρό Χριστοῦ ἐποχή. Ἀλλά ἡ προφητεία ὡς ἁγιοπνευματικό χάρισμα ὑπάρχει διαρκῶς στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, ἀφοῦ ἡ γενεσιουργός αἰτία της, «τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ἦν μέν ἀεί καί ἔστι καί ἔσται, οὔτε ἀρξάμενον οὔτε παυσόμενον» (Γρηγορίου Θεολόγου, Εἰς τήν Πεντηκοστήν, PG 36, 441). Ἔχουμε σέ κάθε ἐποχή Ἁγίους μέ προορατικό χάρισμα, οἱ ὁποῖοι προφητεύουν τά «μέλλοντα γίνεσθαι». Ἔτσι ἐπαληθεύεται ἡ προφητεία τοῦ προφήτη Ἰωήλ, ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς θά ἐκχυθεῖ «ἐπί πᾶσαν σάρκα, καί προφητεύσουσιν οἱ υἱοί ὑμῶν καί αἱ θυγατέρες ὑμῶν, καί οἱ νεανίσκοι ὑμῶν ὁράσεις ὄψονται, καί οἱ πρεσβύτεροι ὑμῶν ἐνύπνια ἐνυπνιασθήσονται» (Ἰωήλ γ΄ 1-2 καί Πράξ. β΄ 17).
β) Μᾶς κάνει ἐντύπωση τό εἰλικρινές ἐνδιαφέρον τῶν Χριστιανῶν τῆς Καισάρειας τῆς Παλαιστίνης γιά τήν προστασία τοῦ πνευματικοῦ τους Πατέρα. Κι ἐμεῖς ὀφείλουμε νά συμπαριστάμεθα ποικιλοτρόπως στόν πνευματικό μας Πατέρα, ὅταν ἀρρωστήσει ἤ ὅταν ἀντιμετωπίζει κάποια ἄλλη δοκιμασία. Ἄν ὅμως εἶναι θέλημα Θεοῦ νά ὑποστεῖ κάποια παθήματα γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, νά μήν τόν ἐμποδίζουμε ὅταν ὁδηγεῖται στό μαρτύριο, διότι, ἄν τόν ἐμποδίζουμε, δέν θά φρονοῦμε «τά τοῦ Θεοῦ», ἀλλά «τά τῶν ἀνθρώπων» (Μάρκ. η΄ 33).
γ) Ἐπίσης θαυμάζουμε στό συγκεκριμένο συμβάν τό πνεῦμα θυσίας πού εἶχε ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀποφασισμένος ὄχι μόνο νά δεθεῖ, ἀλλά καί νά πεθάνει στά Ἱεροσόλυμα ὑπέρ τοῦ ὀνόματος τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ. Βίωνε «τό ὑπέρ Χριστοῦ πάσχειν» (Φιλιπ. α΄ 29). Βάσταζε «τά στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί του» (Γαλ. στ’ 17) καί ἀναπλήρωνε «τά ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ» (Κολασ. α΄ 24). Γιά ὅλα αὐτά εἶναι ἀξιοθαύμαστος καί ἀξιομίμητος.
Β΄ ΜΕΡΟΣ: «Ἡσυχάσαμεν εἰπόντες· τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω»
Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό ὑπόλοιπο ἄρθρο καί θά ποῦμε στά Μέλη: Ὁ συγγραφέας τοῦ ἄρθρου ἑστιάζει ὅλα τά διδάγματα στό τελικό συμπέρασμα τοῦ συμβάντος. Δηλαδή, στό «μή πειθομένου δέ αὐτοῦ ἡσυχάσαμεν εἰπόντες· τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω». Τί ἔχουμε νά ποῦμε πάνω σ᾿ αὐτό; (Σκέψεις Μελῶν…) α) Πρῶτον, ἔχουμε νά ποῦμε ὅτι δέν ἐξελίσσονται πάντοτε τά πράγματα ὅπως θά θέλαμε κι ὅπως θά περιμέναμε νά ἐξελιχθοῦν. Μπορεῖ, λόγου χάριν, νά συμβεῖ ἀκραῖο καιρικό φαινόμενο καί νά προκύψουν καταστροφές. Μπορεῖ νά συμβεῖ κάποιο ἀτύχημα, νά παρουσιασθεῖ μιά ἀσθένεια ἤ κάποια ἄλλη δοκιμασία καί νά ἀλλάξουν τελείως τά σχέδιά μας. Ἔμεῖς σέ τέτοιες περιπτώσεις νά μήν ἀνησυχοῦμε οὔτε νά ταραζόμαστε, ἀλλά νά βρίσκουμε μέ τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πού ἐπέτρεψε νά συμβοῦν αὐτά τά θλιβερά, καί νά ἡσυχάζουμε λέγοντας: «τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω». Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι πάντοτε εὐδιάκριτο. Χρειάζεται νά ἐξετάζουμε καί νά κατανοοῦμε σέ κάθε περίπτωση ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ: «Συνιέντες τί τό θέλημα τοῦ Κυρίου» (Ἐφεσ. ε΄ 17). Κι ἀφοῦ βρίσκουμε μέ τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ καί μέ ἐσωτερική πληροφορία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἄς εἴμαστε κατόπιν πρόθυμοι νά ὑπακοῦμε στό ἅγιο θέλημά Του. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἦταν «δεδεμένος τῷ Πνεύματι» (Πράξ. κ΄ 22). Ἐνεργοῦσε μέ τήν ἔμπνευση καί παρότρυνση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κι ἐμεῖς ἔτσι νά πορευόμαστε· μέ τήν καθοδήγηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διά τοῦ πνευματικοῦ Πατρός καί Ἐξομολόγου μας.
β) Δεύτερον, διδασκόμαστε ἀπό τό συμβάν νά ἀφηνόμαστε στόν Θεό, ὅπως τό μικρό παιδί στή μητρική ἀγκαλιά. Ἔχουμε δεῖ μικρό παιδάκι νά κλαίει μέ ἀναφυλλητά. Μόλις τό πάρουν ἡ μητέρα του ἤ ὁ πατέρας του στήν ἀγκαλιά τους, σταματᾶ νά κλαίει. Ἡσυχάζει! Κι ἐμεῖς ἄν ἀφεθοῦμε στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα, ἡσυχάζουμε! Εἶναι γνωστό τό περιστατικό ὅπου ἕνα ἐπιβατηγό καράβι κινδύνευε νά βυθισθεῖ ἀπό μεγάλη θαλασσοταραχή. Ὅλοι ἀνήσυχοι καί πανικόβλητοι πήγαιναν πέρα-δῶθε μέ κραυγές ἀγωνίας καί τρόμου. Μόνο ἕνα μικρό παιδάκι στό κατάστρωμα ἔπαιζε ἀμέριμνο μέ τά παιχνιδάκια του. «Ἐσύ καθόλου δέν ἀνησυχεῖς;» τό ρώτησαν. Κι αὐτό τούς ἀπάντησε: «Εἶναι ὁ πατέρας μου στό τιμόνι».
γ) Ὁ ἀρθρογράφος τονίζει στά διδάγματα ὅτι, μόλις οἱ Χριστιανοί τῆς Καισάρειας ἀφέθηκαν στό θέλημα τοῦ Θεοῦ λέγοντας: «τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω», ἀμέσως γαλήνη ἁπλώθηκε μέσα τους, καί ὅτι πάντοτε γίνεται αὐτό. Μόλις δηλαδή ὁ ἄνθρωπος συνάψει τελείως τό δικό του θέλημα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ἀμέσως ἡσυχάζει. Ἡ εἰρήνη πού πλημμυρίζει τό ἐσωτερικό του, εἶναι τό δῶρο, ἡ ἐπιβράβευση τοῦ Θεοῦ πρός τούς πιστούς πού ἀφήνονται τελείως στόν Θεό. Τρόπον τινά δίνουν ἐξετάσεις κατά πόσον ἐμπιστεύονται ἀπόλυτα τή ζωή τους στήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Καί τό ἀνταπόδομα ἀπό τόν Θεό: ἡ εἰρήνη· βαθιά, ὁλοκληρωτική, «ὑπερέχουσα πάντα νοῦν» (Φιλιπ. δ΄ 7). Οἱ εὐλογίες τοῦ Θεοῦ ἔρχονται σ᾿ αὐτούς πού συμμορφώνονται πλήρως μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἐφόσον ἀφήνονται στόν Θεό, δέν τούς ἀφήνει ὁ Θεός χωρίς προστασία, ἀλλά τούς εὐλογεῖ μέ κάθε εὐλογία πνευματική.
δ) Ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης συμβουλεύει σχετικά: «Μεγάλη ὑπόθεση νά ἀφήνεται κανείς στά χέρια τοῦ Θεοῦ… Ἄν ὁ ἄνθρωπος δέν ἐμπιστευθεῖ τόν Θεό, ὥστε νά ἐγκαταλείψει τελείως τόν ἑαυτό του στά χέρια Του, θά βασανίζεται. Οἱ ἄνθρωποι συνήθως καταφεύγουν πρῶτα στήν ἀνθρώπινη παρηγοριά καί, ὅταν ἀπογοητευθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους, τότε καταφεύγουν στόν Θεό. Ἄν ὅμως θέλουμε νά μή βασανιζόμαστε, νά ζητοῦμε τή θεία παρηγορία, γιατί αὐτή εἶναι καί ἡ μόνη ἀληθινή παρηγοριά… Ὅταν ἀναθέτουμε τό μέλλον μας στόν Θεό, Τόν “ὑποχρεώνουμε” νά μᾶς βοηθήσει» (Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου, Λόγοι, τόμ. Β΄: Πνευματική Ἀφύπνιση, σελ. 152).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἶναι τό συμφερότερο γιά μᾶς ἀπό κάθε ἄποψη. Ἄν Ἐκεῖνος κρίνει ὅτι πρέπει νά δοκιμασθοῦμε, νά «στέργωμεν τά τῷ Θεῷ δοκοῦντα» (PG 51, 40), νά ὑπομένουμε ὅσα φαίνονται στόν Θεό ὠφέλιμα. Νά δεχόμαστε τήν παιδεία τοῦ Κυρίου καί νά εἰρηνεύουμε λέγοντας: «Τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω»! Ἄς γίνει τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μόνο ἔτσι θά ἡσυχάζουμε.
ΣΥΝΘΗΜΑ
«Ἡσυχάσαμεν εἰπόντες· τό θέλημα τοῦ Κυρίου γινέσθω» (Πράξ. κα΄ 14).
Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἀπό τό ἄρθρο «Ἡ τράπεζα τοῦ Λόγου», «Ο ΣΩΤΗΡ», τεῦχ. 2321/15.12.24/σελ. 522-523.