Μεταφορτώσεις
|
Θέμα για τους κυκλάρχες
|
Μέ τή θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς χωλοῦ, τήν ὁποία εἴδαμε προηγουμένως, προκλήθηκε θαυμασμός καί ἔκπληξη σέ ὅλους ὅσοι βρίσκονταν στίς αὐλές τοῦ Ναοῦ τή στιγμή ἐκείνη. Καί δημιουργήθηκε μέ τή Χάρι τοῦ Θεοῦ τό κατάλληλο κλίμα μέσα τους, γιά νά ἀκούσουν τόν λόγο τοῦ ἀποστόλου Πέτρου. Αὐτός ὁ θεόπνευστος λόγος θά ἀποτελέσει τό θέμα στή συμμελέτη μας αὐτή.
Μελέτη περικοπῆς: Πράξ. γ´ 12-26.
1. Στούς πέντε πρώτους στίχους (12-16) ὁ θεοκίνητος ᾿Απόστολος θέλει νά στρέψει τήν προσοχή τῶν ἀκροατῶν στό πρόσωπο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Πῶς φαίνεται αὐτό;
α) Γιατί θαυμάζετε, τούς εἶπε, καί ἐκπλήττεσθε; Σάν νά τούς ἔλεγε: Δέν εἶναι πρωτοφανές τό θαῦμα. Δέν εἴδατε πρίν ἀπό λίγο χρόνο παρόμοια καί μεγαλύτερα θαύματα, πού ἐπιτέλεσε ὁ ᾿Ιησοῦς; ᾿Εάν εἴχατε πιστεύσει δηλαδή στά τόσα θαύματά Του, δέν θά θαυμάζατε τώρα τόσο, διότι ὁ ῎Ιδιος ἐπιτέλεσε καί αὐτό.
β) «Γιατί μᾶς βλέπετε σάν νά χαρίσαμε μέ τή δική μας δύναμη καί ἁγιότητα τή θεραπεία στόν ἄνθρωπο αὐτό;» Τί ἤθελε νά τονίσει μέ αὐτό; ῞Οτι δέν ἦταν αὐτοί οἱ αἴτιοι τοῦ θαύματος, ἀλλ᾿ ἁπλῶς ὄργανα τῆς Χάριτος τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ᾿Εκφράζεται μέ ταπεινοφροσύνη καί δέν οἰκειοποιεῖται τή δόξα πού ἀνήκει στόν Χριστό. ᾿Εκεῖνο πού τόν ἐνδιαφέρει κυρίως εἶναι νά γνωρίσουν οἱ ἀκροατές του τή δύναμη τοῦ Χριστοῦ.
γ) Φέρνει κατόπιν στόν νοῦ τους τούς πατέρες τῶν ῾Εβραίων, τούς Πατριάρχες ᾿Αβραάμ, ᾿Ισαάκ καί ᾿Ιακώβ, γιά τούς ὁποίους καυχῶνταν, καί τονίζει ὅτι ὁ Θεός ἐκείνων τῶν πατέρων δόξασε τόν «παῖδα αὐτοῦ ᾿Ιησοῦν». ᾿Ονομάζει τόν ᾿Ιησοῦ «παῖδα (=δοῦλον) τοῦ Κυρίου», διότι ἔτσι μιλοῦσαν γιά τόν ἀναμενόμενο Μεσσία οἱ προφῆτες τοῦ ᾿Ισραήλ (βλ. ῾Ησ. μβ´ 1-4, νβ´ 13-14). Τί θέλει νά ἐπιτύχει μέ αὐτό; Νά τούς βοηθήσει νά κατανοήσουν ὅτι ὁ ᾿Ιησοῦς δέν ἦταν ξένος πρός τήν ἱστορία τους καί τίς προσδοκίες τους.
δ) Μετά ἀπό αὐτά τούς ἐλέγχει γιά τή στάση τους ἀπέναντι στόν ᾿Ιησοῦ. ῎Οχι μόνο δέν Τόν δεχθήκατε, τούς λέει, ἀλλά Τόν παραδώσατε στόν Πιλάτο. Καί ἐνῶ ὁ Πιλάτος ἤθελε νά Τόν ἐλευθερώσει, ἐσεῖς ἐπιμείνατε νά θανατωθεῖ. Προτιμήσατε νά σωθεῖ ἕνας ἐγκληματίας καί φονιάς, ὁ Βαραββᾶς, καί ὄχι ἕνας Ἅγιος. Καί φονεύσατε Αὐτόν πού εἶναι «ὁ ἀρχηγός τῆς ζωῆς». Τί ἐπετύγχανε μέ τά λόγια αὐτά; ᾿Αφενός κεντοῦσε τή συνείδησή τους γιά νά ξυπνήσει καί νά τούς ἐλέγχει γιά τό μεγάλο καί φρικτό ἔγκλημά τους, ἀφετέρου τόνιζε τήν ἀξία τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ.
ε) Αὐτόν δέ ὁ Ὁποῖος ἦταν ἡ αἰτία τῆς φυσικῆς καί πνευματικῆς μας ζωῆς, συνεχίζει ὁ ἅγιος ᾿Απόστολος, τόν Ὁποῖο φονεύσατε, ὁ Θεός τόν ἀνέστησε ἐκ νεκρῶν, γεγονός γιά τό ὁποῖο δίνουμε ἐμεῖς μαρτυρία, ὡς αὐτόπτες μάρτυρες. Τί τονίζει μέ αὐτό; Τή θεϊκή δύναμη τοῦ ᾿Ιησοῦ, ὁ Ὁποῖος νίκησε τόν θάνατο.
στ) ᾿Αφοῦ μίλησε γιά τή δύναμη τοῦ ᾿Ιησοῦ, συνδέει καί τό θαῦμα τῆς θεραπείας τοῦ χωλοῦ ἀπευθείας μέ τή δύναμη ᾿Εκείνου. ᾿Αναφέρει μάλιστα δύο φορές «τό ὄνομα» τοῦ ᾿Ιησοῦ λέγοντας ὅτι μέ τήν πίστη καί ἐπίκληση τοῦ ὀνόματός Του ἔγινε τό θαῦμα. Τί τονίζει καί μέ αὐτό; ῞Οτι ὁ ᾿Ιησοῦς ζεῖ καί ἔχει καί τώρα δύναμη καί ἐνεργεῖ διαμέσου τῶν ᾿Αποστόλων Του. «Εἶναι ἡ πηγή πάσης δυνάμεως καί χάριτος καί ὁ μέγας ἰατρός καί Σωτήρ» (Π. Ν. Τρεμπέλας). Σάν νά τούς λέει: Δέν πρέπει νά ἐξακολουθεῖτε νά ἀπιστεῖτε σ᾽Αὐτόν πού ἔκανε ἕνα ὁλοφάνερο θαῦμα ἐνώπιόν σας.
2. Στούς δύο ἑπομένους στίχους (17-18) δικαιολογεῖ κάπως τούς ἔνοχους ᾿Ιουδαίους γιά τή Σταύρωση τοῦ ᾿Ιησοῦ. Τί λέει καί γιατί τό λέει; Φωτισμένος ἀπό τό Πανάγιο Πνεῦμα ὁμιλεῖ παιδαγωγικῶς. Τούς ὀνομάζει «ἀδελφούς», γιά νά τούς κάνει νά κατανοήσουν ὅτι τά ὅσα τούς λέει, τά λέει ἐπειδή τούς ἀγαπᾶ καί ἀποσκοπεῖ στή δική τους ὠφέλεια. Μετριάζει δέ κάπως τό βάρος τοῦ ἐγκλήματός τους, τῆς Σταυρώσεως τοῦ ᾿Ιησοῦ. Πῶς; Μέ τό ὅτι τούς λέει «ὅτι κατά ἄγνοιαν ἐπράξατε» αὐτό πού κάνατε. Τί εἶπε καί ὁ Θεάνθρωπος ἀπό τό ὕψος τοῦ Σταυροῦ; «Πάτερ ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. κγ´ 34).
Δικαιολογεῖ μάλιστα καί τούς ἄρχοντες. Γιατί; Διότι ἀρκετοί καί ἀπό αὐτούς παρασύρθηκαν ἀπό τό ρεῦμα τοῦ μίσους τῶν ἄλλων ἐναντίον τοῦ ᾿Ιησοῦ, ἀλλά καί οἱ πρωταίτιοι δέν εἶχαν πλήρη γνώση τοῦ ποιός ἦταν ὁ ᾿Ιησοῦς. Αὐτό βεβαίως δέν σημαίνει ὅτι δέν ἦταν ἔνοχοι. Γιατί; «Διότι… δέν ἔδωκαν τήν δέουσαν προσοχήν ε’ις τάς ἀποδείξεις, τάς ὁποίας προέβαλλεν ὑπέρ ἑαυτοῦ ὁ ᾿Ιησοῦς ὡς Υἱός τοῦ Θεοῦ, καί ἐπί πλέον δέν ἐξετίμησαν τόν ἅγιον αὐτοῦ χαρακτῆρα, ἀλλ᾿ ἐθανάτωσαν πρόσωπον κατά τοῦ ὁποίου οὐδεμία βάσις κατηγορίας εἶχεν ἀποδειχθῆ» (῾Υπόμνημα). Γιατί ἐπίσης δικαιολογεῖ ὁ ῞Αγιος τούς ἄρχοντες; Διότι δέν ἦταν συνετό νά θεωρηθεῖ ὁ ἴδιος ὡς ἀνατρεπτικό καί ἀναρχικό στοιχεῖο καλώντας σέ στάση τόν λαό κατά τῶν ἀρχόντων του.
Τί ἄλλο τονίζεται στόν 18ο στίχο; ῞Οτι ὅλα τά σχετικά μέ τόν θάνατο τοῦ ᾿Ιησοῦ συνέβησαν σύμφωνα μέ τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖο εἶχε προαναγγελθεῖ γιά τούς προφῆτες. Τί ἐπιτυγχάνει μέ αὐτό ὁ ᾿Απόστολος; «Προλαμβάνει πᾶσαν ἀπόγνωσιν καί ἀπελπισίαν, ἥτις ἠδύνατο νὰ προκληθῇ παρ᾿ αὐτοῖς ἀναλογιζομένοις εἰς ποῖον πρωτοφανές καί μοναδικόν ἁμάρτημα ἐξέκλιναν» (Π. Ν. Τρεμπέλας). Καί προετοιμάζει τό ἔδαφος γιά νά δεχθοῦν τήν πρόσκλησή του πρός μετάνοια.
3. Οἱ ὑπόλοιποι στίχοι τῆς περικοπῆς μας (19-26) περιέχουν τήν πρόσκληση τοῦ ἀποστόλου Πέτρου πρός τούς ᾿Ιουδαίους νά μετανοήσουν, νά πιστεύσουν καί νά συνδεθοῦν μέ τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, γιά νά ἀπολαύσουν τίς εὐλογίες πού θά τούς χαρίσει ὁ Κύριος.
Ποιά εἶναι ἡ πρώτη εὐλογία πού θά ἐπακολουθήσει στή μετάνοιά τους; ῾Η ἐξάλειψη τῶν ἁμαρτιῶν τους. ᾿Εδῶ φαίνεται ἡ μεγάλη δύναμη τῆς μετάνοιας. Γιατί; Διότι ἔχει τή Χάρι νά προκαλεῖ συγχώρηση τῶν ἁμαρτιῶν, ὅπως τοῦ μεγαλύτερου κακούργηματος τῶν αἰώνων, πού ἦταν ἡ Σταύρωση τοῦ ᾿Ιησοῦ.
Ὁ ἑπόμενος καρπός τῆς μετάνοιάς τους; ῾Η πνευματική ἀναψυχή τους. Θά παύσει ἡ ψυχική ταλαιπωρία τους. Θά ἀπολαύσουν τά ἀγαθά τῆς Βασιλείας τοῦ Μεσσία, τόν Ὁποῖο ἀνέμεναν, χωρίς βέβαια νά ἐννοοῦν τή φύση καί τόν χαρακτήρα τῆς Βασιλείας Του. ῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστός, ὁ Ὁποῖος βρίσκεται ἤδη στούς οὐρανούς μετά τήν ἔνδοξη ᾿Ανάληψή Του, θά ἀποσταλεῖ ἀπό τόν Πατέρα Του καί πάλι, ἀλλά τώρα προσωπικά στόν καθέναν πού θά Τόν πιστεύει ὡς Λυτρωτή, «γινόμενος Μεσσίας ἑνός ἑκάστου» (Π. Ν.Τρεμπέλας). Πρόκειται ἐδῶ γιά τήν ἐξατομίκευση τῆς σωτηρίας, τήν ὁποία πρόσφερε γενικά γιά ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος ὁ Κύριος μέ τόν σταυρικό Του θάνατο.
Εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι προβάλλει καί πάλι τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό ὡς τόν Σωτήρα κάθε ἀνθρώπου. Εἶναι πεπεισμένος ὅτι «οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία» (βλ. Πράξ. δ´ 12). Καί θέλει νά συνδεθοῦν οἱ ἀκροατές του μέ τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό. Καί τί λέει; Αὐτός ὁ ᾿Ιησοῦς, πού βρίσκεται τώρα στούς οὐρανούς ἕως ὅτου ἔλθει ἡ ὥρα κατά τήν ὁποία θά ἀνακαινισθοῦν καί θά ἀποκατασταθοῦν τά πάντα μέ τήν ἔνδοξη Δευτέρα Παρουσία Του, εἶναι ᾿Εκεῖνος γιά τόν Ὁποῖο προφήτευσαν οἱ Προφῆτες καί ὁ Μωυσῆς.
Γιατί θυμᾶται τούς Προφῆτες καί τόν Μωυσῆ; Διότι τούς εἶχαν «περί πολλοῦ» οἱ ᾿Ιουδαῖοι καί γιά νά τούς τονίσει ὅτι ἐάν δέν πιστεύσουν στόν Χριστό, θά τούς βροῦν πολλές συμφορές, ἐνῶ ἐάν πιστεύσουν, θά ἔχουν πλῆθος εὐλογιῶν. Γνώριζαν οἱ ἀκροατές του ὅτι μὲ αὐτό τόν τρόπο καλοῦσαν οἱ Προφῆτες καί ὁ Μωυσῆς τόν λαό τους νά πιστεύουν στόν Θεό καί νά ζοῦν σύμφωνα μέ τό θέλημά Του (βλ. Λευϊτ. κς´, Δευτ. λ´, ῾Ησ. α´ 19-20).
῞Οταν λέει ὅτι ὁ Μωυσῆς προφήτευσε καί εἶπε ὅτι θά ἀναστήσει καί θά ἀναδείξει ὁ Θεός στόν λαό του «προφήτην… ὡς ἐμέ», ἐξισώνει πλήρως τόν Μωυσῆ μέ τόν Θεάνθρωπο; ῎Οχι. ῾Ο ἱερός Χρυσόστομος σημειώνει ὅτι τό «ὡς ἐμέ» λέγεται μόνο «κατά τόν τῆς νομοθεσίας τρόπον» (ΕΠΕ 15, 268). ᾿Επειδή δηλαδή καί ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός θά εἶναι Νομοθέτης. ῾Ο Μωυσῆς ἦταν μεσίτης μεταξύ Θεοῦ καί ᾿Ιουδαίων. ῾Ο ᾿Ιησοῦς εἶναι μεσίτης μεταξύ Θεοῦ καί ὅλου τοῦ κόσμου.
Καί πῶς κλείνει τήν ὁμιλία του ὁ θεοφώτιστος ᾿Απόστολος; ᾿Απευθύνεται πρός τούς ἀκροατές του, γιά νά τούς φιλοτιμήσει περισσότερο. Πῶς; Σεῖς εἶστε, τούς λέει, κληρονόμοι τῶν Προφητῶν καί τῆς Διαθήκης, τήν ὁποία συνῆψε ὁ Θεός πρός τούς πατέρες μας. Καί ὅσα ὑποσχέθηκε μέσῳ τῶν Προφητῶν Του ὁ Κύριος, καθώς καί μέ τή Διαθήκη Του τίς εὐλογίες τῆς Μεσσιακῆς ἐποχῆς, ἀνήκουν σέ σᾶς. Στή δική σας ἐποχή ἐκπληρώνονται οἱ ἀρχαῖες ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ. ᾿Επί τῶν ἡμερῶν σας ἀπέστειλε ὁ Θεός τόν Μεσσία ᾿Ιησοῦ, γιά νά σᾶς εὐλογεῖ, ἐφόσον βεβαίως μετανοήσετε καί ἀπομακρυνθεῖτε ἀπό τίς πονηρίες σας.
῾Υπέροχος πράγματι ὁ λόγος τοῦ πρώην ἁλιέα. Μέ αὐτόν ὁ ῞Αγιος μέ μεθοδικό τρόπο προβάλλει τό Πρόσωπο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ καί καλεῖ σέ μετάνοια τόν λαό καί σέ πίστη στόν ᾿Ιησοῦ, γιά νά ἀπολαύσει τίς χάριτες καί εὐλογίες πού ᾿Εκεῖνος χαρίζει. Μήνυμα πού ἰσχύει γιά ὅλους μας. Μετάνοια καί πίστη στόν Χριστό, γιά νά ἔλθουν καιροί ἀναψύξεως, εἰρήνη στή γῆ καί εὐτυχία αἰώνια στούς οὐρανούς.
ΣΥΝΘΗΜΑ: «Μετανοήσατε… ὅπως ἔλθωσι καιροί ἀναψύξεως» (Πράξ. γ´ 19-20).
