Μεταφορτώσεις
Θέμα για τους κυκλάρχες |
Ὅπως εἴπαμε καί ἄλλοτε, ἡ ζωή τῶν πρώτων Χριστιανῶν εἶναι ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας μας. Φανερώνει ποῦ ὁδηγεῖται ὁ ἄνθρωπος, ὅταν δεχεται τή Χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Ὅμως καί ἀπό τήν πρωτοχριστιανική ἐκείνη κοινότητα δέν ἔλειψαν ἐντελῶς τά ἁμαρτήματα, ἀλλά καί τά πάθη. Ὑπῆρχαν καί ἄνθρωποι πού δέν εἶχαν ἀναγεννηθεῖ πλήρως. Ἕνα τέτοιο παράδειγμα θά δοῦμε στή συμμελέτη μας αὐτή. Δέν τό ἀποσιωπᾶ ἡ Ἁγία Γραφή, διότι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ δέν ὡραιοποιεῖ τά γεγονότα, ἀλλά ἐκθέτει τήν ἀλήθεια.
Μελέτη περικοπῆς: Πράξ. ε´ 1-16.
1. (Διαβάζουμε ὅλη τήν ἑνότητα, στίχ. 1-11).
Τό ὄνομα Ἀνανίας, μεταφρασμένο στά ἑλληνικά, σημαίνει «αὐτός στόν ὁποῖο χάρισε ὁ Θεός». Καί τό ὄνομα Σαπφείρα σημαίνει «ὡραία». Κάθε ἄλλο ὅμως παρά ὡραῖα καί χαριτωμένα ψυχικά ἦταν τά πρόσωπα πού ἔφεραν αὐτά τά ὀνόματα. Δέν συμβαίνει καί σήμερα κάτω ἀπό ἐξωτερική ἐμφάνιση ὡραία καί χαριτωμένη νά κρύβονται πάθη φοβερά καί ἀσχήμια ψυχῆς; Ἡ ἱστορία ἀναφέρει ὅτι ὁρισμένοι μεγάλοι ἐγκληματίες εἶχαν ὡραία ὄψη προσώπου.
Ποιό ἦταν τό ἁμάρτημα τοῦ Ἀνανία καί τῆς Σαπφείρας; Ὁ ἐκ προμελέτης σχεδιασμός νά ἐξαπατήσουν τούς Ἀποστόλους καί τή χριστιανική κοινότητα. Δέν ἔγινε ἐκ συναρπαγῆς καί χωρίς σκέψη αὐτό πού ἔκαναν. Τό ἀποφάσισαν δέ μαζί οἱ δύο σύζυγοι. Ὑποκρίθηκαν ὅτι εἶναι φιλάνθρωποι χρησιμοποιώντας τό ψέμα. Μποροῦσαν νά μήν προσφέρουν τίποτε ἀπό τά χρήματα πού ἔλαβαν ἀπό τό κτῆμα πού πούλησαν. Μποροῦσαν ἐπίσης νά ποῦν στούς Ἀποστόλους ὅτι «προσφέρουμε ἕνα μέρος μόνο ἀπό τά χρήματα πού πήραμε». Ἦταν ἐλεύθεροι νά πράξουν καί τό ἕνα καί τό ἄλλο. Ὁ Σατανᾶς ὅμως κυρίευσε τήν καρδιά τους καί διέπραξαν μεγάλο καί βαρύ ἀτόπημα.
Γιατί ἦταν βαρύ τό ἁμάρτημά τους; Πρῶτον, διότι ἦταν ὑποκρισία. Καί γνωρίζουμε πόσο ἀποστρεφόταν τήν ὑποκρισία ὁ Ἀρχηγός τῆς Ἐκκλησίας μας Κύριος. Γνωρίζουμε πόσο σκληρή γλώσσα χρησιμοποίησε κατά τῶν ὑποκριτῶν Γραμματέων καί Φαρισαίων μέ τά φοβερά ἐκεῖνα «οὐαί ὑμῖν, γραμματεῖς καί Φαρισαῖοι, ὑποκριταί» πού τούς ἀπηύθυνε (βλ. Ματθ. κγ´ 13-33). Ἄλλους ἁμαρτωλούς τούς ἔβλεπε μέ συμπάθεια καί εὐσπλαχνία, τούς ὑποκριτές ὅμως τούς ἀποστρεφόταν. Γιατί; Διότι ἁμάρταναν ἐκ προμελέτης καί συστήματος καί ζοῦσαν χωρίς συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός τους καί χωρίς διάθεση μετάνοιας (βλ. Ματθ. θ´ 9-13).
Δέν ἤθελε ὁ Κύριος νά ριζώσει εὐθύς ἐξαρχῆς τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας στόν κῆπο της τό ἄγριο ἀγκάθι τῆς ὑποκρισίας, τό γέννημα αὐτό τοῦ Σατανᾶ.
Νόμισαν, δεύτερον, ὅτι ἦταν δυνατόν νά εἶναι συγχρόνως δοῦλοι τοῦ Θεοῦ καί τοῦ μαμωνᾶ, πράγμα τό ὁποῖο τό ἀπέκλεισε ἐντελῶς ὁ Θεάνθρωπος (βλ. Ματθ. ς´ 24). Δέν εἶχαν ἐμπιστευθεῖ πλήρως στήν Πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἀλλά βασίζονταν στά ὑλικά ἀγαθά τους.
Χρησιμοποίησαν ἐπίσης τό ψεῦδος καί τήν ἀπάτη «παίξαντες ἐν οὐ παικτοῖς». Νόμισαν ὅτι δέν θά ἀποκαλυπτόταν ἡ πονηρία καί ἡ ἀπάτη τους. Δέν σκέφθηκαν ὅτι ὁ Θεός εἶναι κρυφιογνώστης καί καρδιογνώστης. Δέν ὑπολόγισαν τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στήν Ἐκκλησία Του, ἡ ὁποία ἦταν διάχυτη πεποίθηση ὅλων, ἔπειτα μάλιστα ἀπό τή θαυμαστή θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς χωλοῦ. Νόμιζαν ὅτι εἶχαν νά κάνουν ἁπλῶς μέ ἀνθρώπους.
Ἔδωσε ὁ ἀπόστολος Πέτρος εὐκαιρία μετάνοιας καί στούς δύο συζύγους; Μάλιστα. Ὅταν τούς εἶπε «γιατί εἴπατε ψέματα, καί μάλιστα στόν Θεό», μποροῦσαν νά ζητήσουν τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, νά συγκλονισθοῦν, νά μετανοήσουν καί νά σωθοῦν. Πολύ περισσότερο ἴσχυε αὐτό γιά τή Σαπφείρα, ἡ ὁποία ἦλθε ἀργότερα καί πιθανῶς ἔμαθε τό τί συνέβη μέ τόν σύζυγό της. Ἦταν ὅμως πλέον πολύ ἀργά. Εἶχε φύγει ἀπό ἐπάνω τους ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία εἶχαν λάβει κατά τό Βάπτισμά τους. Καί θά μποροῦσε νά χαρακτηρισθεῖ ἡ πράξη τους ὡς βλασφημία κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία εἶναι ἀσυγχώρητη (βλ. Ματθ. ιβ´ 31-32).
Γιατί μπορεῖ νά θεωρηθεῖ ἡ πράξη τους ὡς περιφρόνηση καί ὕβρις κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Διότι εἶχαν ἀσφαλῶς κάποια ἐμπειρία τῶν γεγονότων τῆς Πεντηκοστῆς καί τῶν ὑπόλοιπων πού ἐπακολούθησαν, καί θά ἔπρεπε νά γνωρίζουν ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἦταν Ἐκεῖνο πού ρύθμιζε τά πάντα στήν Ἐκκλησία. Ἦταν ἑπομένως ἀσεβές τόλμημα κατά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἡ πράξη τους. Εἶχε θολώσει τή διάνοιά τους ὁ Σατανᾶς καί δέν ἦταν σέ θέση νά κατανοήσουν σέ ποιόν στρέφονταν κατ᾿ οὐσίαν μέ τήν πράξη τους αὐτή. Αὐτό συμβαίνει, ὅταν ἀνοίξουμε τήν ψυχή μας στόν Διάβολο καί δέν ἀποκρούσουμε εὐθύς ἐξαρχῆς τίς πονηρές εἰσηγήσεις του (βλ. Ἐφ. δ´ 27, Ἰακ. δ´ 7, Α´ Πέτρ. ε´ 8-9).
Γιατί ἦταν τόσο σκληρή ἡ τιμωρία τους; Ὁ ἱερός Χρυσόστομος γράφει ὅτι ἔπρεπε νά ἀποκοποῦν αὐτά τά σάπια μέλη, σάν ἄλλη γάγγραινα, ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, γιά νά μή μεταδοθεῖ ἡ σήψη καί σέ ἄλλα μέλη. Γιά νά προφυλαχθοῦν, ἀλλά καί γιά νά διδαχθοῦν, νά γίνουν «σπουδαιότεροι» (=καλύτεροι, προσεκτικοί) οἱ ἄλλοι. «Οὐκ ἔδει τοίνυν ἁπλῶς παρελθεῖν τό γεγονός, ἀλλ᾿ ὡς σηπεδόνα τινά ἐκτμηθῆναι, ἵνα μή τῷ λοιπῷ λυμήνηται σώματι…» (ΕΠΕ 15, 348).
Ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος Πέτρος ἄραγε τιμώρησε τόν Ἀνανία καί τή Σαπφείρα; Ὄχι. Ἀλλά τί ἔκανε; Φωτισμένος ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ γιά τό ἁμάρτημά τους προφήτευσε ἁπλῶς τή θανατική τιμωρία τους. Ἡ τιμωρία ἦταν θέμα τοῦ Θεοῦ. Καί ὅταν ἀποφασίζει κάτι ὁ δίκαιος Θεός, δέν χωρεῖ καμία ἀντίρρηση γιά τήν ὀρθότητα τῶν ἀποφάσεων καί ἐνεργειῶν Του. Ὡς πρός τίς τιμωρίες πού ἐπάγει ὁ Θεός, γράφει πάλι ὁ ἱερός Χρυσόστομος ὅτι ὁ πανάγαθος καί παντογνώστης Θεός, ἐάν δέν ἐπρόκειτο νά γίνουμε χειρότεροι ὡς πρός τή ζωή τῆς ἁμαρτίας ἐάν μέναμε ἀτιμώρητοι, δέν θά μᾶς τιμωροῦσε. Μᾶς τιμωρεῖ ὅμως, ὄχι τόσο γιά τά παρελθόντα, ὅσο «τά μέλλοντα διορθούμενος» (=γιά νά προλάβει τό χειρότερο) (PG 50, 661). Θανατώνει τόν ἀμετανόητο ἁμαρτωλό, γιά νά σταματήσει ἕως ἐκεῖ ἡ κακία του.
Εἶναι ὅμως αὐτά ἀρκετά ἀπό τή σκοτεινή αὐτή πλευρά τῆς ζωῆς τῶν πρώτων Χριστιανῶν, ἡ ὁποία μᾶς διδάσκει ἀσφαλῶς ἀρνητικά, ὅπως διδάχθηκαν καί οἱ ἄλλοι πιστοί ἀπό τό πάθημα τοῦ Ἀνανία καί τῆς Σαπφείρας. Πῶς; Φοβοῦνταν πλέον τόν Θεό περισσότερο καί ὑπολόγιζαν τούς Ἀποστόλους Του.
2. Ἄς ἔλθουμε καί στούς ὑπόλοιπους στίχους τῆς περικοπῆς (στ. 12-16). Τί συνέβη μετά τήν τιμωρία ἐκείνη; Μήπως οἱ πιστοί στράφηκαν κατά τῶν Ἀποστόλων; Ὄχι! Ἀπεναντίας «ἦσαν ὁμοθυμαδόν ἅπαντες…» Καί πλήθυναν τά θαύματα πού γίνονταν διά τῶν χειρῶν τῶν Ἀποστόλων. Τί ἐπιτυγχανόταν μέ αὐτό; Νά τούς εὐλαβοῦνται περισσότερο ὅλοι οἱ πιστοί, νά πειθαρχοῦν σ᾿ αὐτούς καί νά ζοῦν σύμφωνα μέ τίς ὁδηγίες τους ὄντας βέβαιοι ὅτι ἐνεργοῦσε μέσῳ αὐτῶν ὁ Θεός. Ἀλλά καί πρός τούς ἄπιστους ἐπιδροῦσαν τά θαύματα. Πῶς; Κανείς δέν τολμοῦσε νά τούς πειράξει καί νά τούς ἐνοχλήσει. «Οὐκ ἔτι λοιπόν ἦσαν εὐκαταφρόνητοι, καθάπερ καί πρότερον» (Χρυσόστομος, ΕΠΕ 15, 354). Μέσα σέ λίγο χρόνο οἱ Ἀπόστολοι ἐπιβλήθηκαν στήν κοινωνία τῆς Ἱερουσαλήμ καί τούς δόξαζε ὁ λαός. Πίστευαν δέ καί γίνονταν διαρκῶς Χριστιανοί μέσῳ τοῦ Βαπτίσματος καί ἄλλοι Ἑβραῖοι, ἄνδρες καί γυναῖκες. Ἔφερναν μάλιστα καί τούς ἀσθενεῖς τους καί θεραπεύονταν ἀπό τούς Ἀποστόλους ἀπό κάθε εἴδους ἀσθένεια καί ἀπαλλάσσονταν καί ἀπό ἀκάθαρτα δαιμόνια.
Ποιό θαυμαστό καί ἐκπληκτικό θέαμα καί γεγονός ἀναφέρει ὁ 15ος στίχος; Παρουσιάζει νά θαυματουργεῖ ἡ σκιά καί μόνο τοῦ ἀποστόλου Πέτρου! Ὅπου ἔπεφτε ἡ σκιά του, καθώς βάδιζε ἀνάμεσα στό πλῆθος τῶν ἀσθενῶν, θεραπεύονταν ἀμέσως αὐτοί τούς ὁποίους ἐπισκίαζε. Μέγιστο θαῦμα! Ἐξαιρετική Χάρις! Παρόμοιο θαῦμα δέν εἶχε ἐπιτελέσει ὁ Κύριός μας. Καί ἐφαρμοζόταν ἔτσι ὁ λόγος Του: «ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, τά ἔργα ἅ ἐγώ ποιῶ κἀκεῖνος ποιήσει, καί μείζονα τούτων ποιήσει» (Ἰω. ιδ´ 12).
Ἄς παρακαλοῦμε τόν Κύριο νά ἐνισχύει τήν πίστη καί εὐλάβειά μας πρός Ἐκεῖνον, καί θά βλέπουμε τότε πράγματα θαυμαστά στή ζωή μας.
ΣΥΝΘΗΜΑ: «Ἐγένετο φόβος μέγας ἐφ᾿ ὅλην τήν Ἐκκλησίαν» (Πράξ. ε´ 11).