21. Ἡ δίκη τοῦ Κυρίου ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου (31/3- 6/4)

Τά τελευταῖα τρία χρόνια στά θέματα τῶν Παθῶν τῶν Φιλικῶν Κύκλων μελετοῦμε τήν ἐκκλησιαστική ἤ θρησκευτική δίκη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ ἐνώπιον τοῦ Ἄννα, τοῦ Καϊάφα καί τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου. Τό 2023 μελετήσαμε τή νυχτερινή ἀνάκρισή Του ἐνώπιον τοῦ Ἄννα: Ἰω. ιη΄ 12-23. Τό 2024 μελετήσαμε τή νυχτερινή δίκη Του ἐνώπιον τοῦ Καϊάφα: Ματθ. κς΄ 57-68. Ἐφέτος, τό 2025, θά μελετήσουμε τήν πρωινή δίκη Του ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου: Λουκ. κβ΄ 66-71. Ἡ δίκη Του ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου ἀναφέρεται καί στό κατά Ματθαῖον ἱερό Εὐαγγέλιο: Ματθ. κζ΄ 1, καί στό κατά Μᾶρκον ἱερό Εὐαγγέλιο: Μάρκ. ιε΄ 1.

Θά διαβάσουμε τό πρῶτο Μέρος τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος (κείμενο καί ἑρμηνεία): Λουκ. κβ΄ 66-69. Κείμενο: 66 Καί ὡς ἐγένετο ἡμέρα, συνήχθη τό πρεσβυτέριον τοῦ λαοῦ, ἀρχιερεῖς καί γραμ­ματεῖς, καί ἀνήγαγον αὐτόν εἰς τό συνέδριον ἑαυτῶν λέγοντες· εἰ σύ εἶ ὁ Χριστός, εἰπέ ἡμῖν. 67 εἶπε δέ αὐτοῖς· ἐάν ὑμῖν εἴπω, οὐ μή πιστεύσητε, 68 ἐάν δέ καί ἐρωτήσω, οὐ μή ἀποκριθῆτέ μοι ἤ ἀπολύσητε· 69 ἀπό τοῦ νῦν ἔσται ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου καθήμενος ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ.

Ἑρμηνεία: 66 Ὅταν ξημέρωσε, μαζεύτηκαν οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ, δηλαδή οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ γραμματεῖς, καί Τόν προσήγαγαν ἐνώπιον τοῦ συνεδρίου τους καί Τοῦ εἶπαν: Πές μας ἐάν εἶσαι ἐσύ ὁ Χριστός. 67 Ὁ Ἰησοῦς τούς ἀπάντησε: Ἐάν σᾶς πῶ τί εἶμαι, δέν θά μέ πιστέψετε. 68 Ἀλλά κι ἄν σᾶς θέσω ἐρωτήματα κι ἄν σᾶς προβάλω ἐπιχειρήματα πειστικά, δέν θά μοῦ δώσετε ἀπάντηση σ᾿ αὐτά, οὔτε θά μέ ἀφήσετε ἐλεύθερο. 69 Αὐτό μόνο σᾶς λέω, ὅτι ἀπό τώρα ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Μεσσίας, θά κάθεται διαρκῶς στά δεξιά τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ.

1. Ἑρμηνευτικά σχόλια: α) Ἡ ἀπόφαση τῆς θανατικῆς καταδίκης τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐλήφθη στήν παρωδία τῆς νυχτερινῆς δίκης, πού ἔγινε στήν οἰκία τοῦ ἀρχιερέα Καϊάφα. Ἀλλά ἐπειδή οἱ ἀποφάσεις πού λαμβάνονταν τή νύχτα, κατά τά ἰσχύοντα στούς Ἰουδαίους, θεωροῦνταν ἄκυρες, ἔγινε τό πρωί τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς καί ἡ τρίτη φάση τῆς δίκης ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου, γιά νά ἔχει ἡ δίκη νομική κάλυψη. Τή δίκη ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου τήν ἐπιβεβαιώνουν οἱ τρεῖς συνοπτικοί Εὐαγγελιστές, ὁ εὐαγγελιστής Ματθαῖος μέ τή φράση: «Πρωΐας δέ γενο­μένης συμβούλιον ἔλαβον πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατά τοῦ Ἰησοῦ…» (κζ΄ 1), ὁ εὐαγγελιστής Λουκᾶς μέ τή φράση: «καί ὡς ἐγένετο ἡμέρα, συνήχθη τό πρεσβυτέριον τοῦ λαοῦ…» (ιε΄ 1) καί ὁ εὐαγγελιστής Μᾶρκος μέ τή φράση: «καί εὐθέως ἐπί τό πρωΐ συμβούλιον ποιήσαντες οἱ ἀρχιερεῖς μετά τῶν πρεσβυτέρων καί γραμματέων καί ὅλον τό συνέδριον…» (κβ΄ 66).  β) Ὁ σκοπός τῆς πρωινῆς συνεδρίας ἐνώπιον τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου ἦταν διπλός. Πρῶτον, θά νομιμοποιοῦσαν τήν ἀπόφαση τῆς νυχτερινῆς συνεδρίας καί δεύτερον, θά συζητοῦσαν πῶς θά διατυπώσουν τήν κατηγορία, γιά νά ἐπιτύχουν τήν ἐπικύρωσή της ἀπό τόν Πιλάτο. γ) Τό μέγα Συνέδριο ἦταν τό ἀνώτατο Δικαστήριο, ὁ Ἄρειος Πάγος, θά λέγαμε τῶν Ἑβραίων. Ἀπετελεῖτο ἀπό 71 μέλη ἤ συνέδρους. Εἶχε πρόεδρο τόν Ἀρχιερέα καί δύο ἀντιπροέδρους. Συνεδρίαζε στήν ἐπίσημη αἴθουσα τοῦ Συνεδρίου, πού βρισκόταν πλάι στόν Ναό τοῦ Σολομῶντος. Οἱ σύνεδροί του ἀνῆκαν σέ τρεῖς τάξεις: στήν τάξη τῶν ἱερέων, στήν τάξη τῶν πρεσβυτέρων καί στήν τάξη τῶν Γραμματέων. δ) Ἡ διαδικασία πού ἀκολούθησε τό μέγα Συνέδριο στήν πρωινή συνεδρίαση ἦταν σύντομη καί τυπική. Δέν κάλεσαν μάρτυρες, ὅπως στή νυχτερινή δίκη. Μία ἐρώτηση ἔκαναν μόνο στόν Χριστό καί αὐτό ἦταν ὅλο. ε) Ποιά ἐρώτηση Τοῦ ἔκαναν; Τοῦ εἶπαν: «εἰ σύ εἶ ὁ Χριστός, εἰπέ ἡμῖν». Ἐπιμένεις νά ὀνομάζεις τόν Ἑαυτό σου Υἱό τοῦ Θεοῦ; Νά μᾶς τό πεῖς καθαρά.

2. Διδάγματα: α) Ἡ ἐρώτηση τῶν συνέδρων τοῦ μεγάλου Συνεδρίου, ὅλοι τό ἐννοοῦμε, δέν ἦταν καλόπιστη. Δέν τήν ἔκαναν γιά νά βγάλουν ἀμερόληπτη ἀπόφαση, ἀλλά γιά νά στηρίξουν στήν ἀπάντηση σέ αὐτήν τήν καταδίκη τοῦ Κυρίου μας σέ θάνατο. β) Ἀκριβῶς ἐπειδή δέν ἦταν καλόπιστοι οἱ ἄρχοντες τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου, γι᾿ αὐτό τούς ἀπάντησε ὁ Χριστός: Ἐάν σᾶς πῶ τί εἶμαι, δέν θά μέ πιστέψετε. Ἐάν σᾶς θέσω ἐρωτήματα καί σᾶς προβάλω ἐπιχειρήματα, δέν θά μοῦ ἀπαντήσετε, οὔτε θά μέ ἀφήσετε ἐλεύθερο. Αὐτό μόνο σᾶς λέω, ὅτι ἀπό τώρα ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου θά κάθεται διαρκῶς στά δεξιά τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ. γ) Ὅ,τι κι ἄν τούς ἔλεγε ὁ Κύριος, οἱ ἄρχοντες τῶν Ἰουδαίων θά ἐφάρμοζαν τό «οὔ με πείσεις, κἄν μέ πείσῃς». Θά ἔκλειναν ἑκουσίως τά μάτια τους μπροστά στήν Ἀλήθεια. Ἐμεῖς νά μήν τά κλείνουμε, ἀλλά νά ὁμολογοῦμε τήν πίστη μας στή θεότητα τοῦ Κυρίου μας, ὅπως ὁ ἀπόστολος Πέτρος, ὁ ὁποῖος στό ἐρώτημα τοῦ Κυρίου μας: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τόν υἱόν τοῦ ἀνθρώπου;» (Ματθ. ις΄ 13), ἀπάντησε: «Σύ εἶ ὁ Χριστός ὁ υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» (Ματθ. ις΄ 16)· ὅπως ὁ ἑκατόνταρχος, ὁ ὁποῖος, ὅταν εἶδε τόν σεισμό καί τά γενόμενα κατά τή Σταύρωση, εἶπε: «ἀληθῶς Θεοῦ υἱός ἦν οὗτος» (Ματθ. κζ΄ 54)· ὅπως ὁ ληστής, ὁ ὁποῖος θαύμασε τή μεγαλοσύνη τοῦ Ἐσταυρωμένου καί Τοῦ εἶπε: «μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. κγ΄ 42)· ὅπως ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς, ὁ ὁποῖος ὁμολόγησε τήν καλή ὁμολογία του: «Ὁ Κύριός μου καί ὁ Θεός μου» (Ἰω. κ΄ 28)· ὅπως ὁ Εὐνοῦχος τῆς Κανδάκης, ὁ ὁποῖος ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό λέγοντας: «Πιστεύω τόν υἱόν τοῦ Θεοῦ εἶναι τόν Ἰησοῦν Χριστόν» (Πράξ. η΄ 37)· ὅπως ὁ δεσμοφύλακας τῆς φυλακῆς τῶν Φιλίππων, ὁ ὁποῖος πίστεψε στόν Χριστό καί βαπτίστηκαν αὐτός καί ὅλοι οἱ δικοί του ἐκεῖνο τό βράδυ (Πράξ. ις΄ 30-34).

Ἔπειτα θά διαβάσουμε τό δεύτερο Μέρος τοῦ ἁγιογραφικοῦ Ἀναγνώσματος (κείμενο καί ἑρμηνεία): Λουκ. κβ΄ 70-71. Κείμενο: 70 εἶπον δέ πάντες· σύ οὖν εἶ ὁ υἱός τοῦ Θεοῦ; ὁ δέ πρός αὐτούς ἔφη· ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἐγώ εἰμι· 71 οἱ δέ εἶπον· τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτυρίας;  Αὐτοί γάρ ἠκούσαμεν ἀπό τοῦ στόματος αὐτοῦ.

Ἑρμηνεία: Εἶπαν τότε ὅλοι: Ἐσύ λοιπόν εἶσαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ; Κι ὁ Ἰησοῦς τούς ἀποκρίθηκε: Τό λέτε κι ἐσεῖς οἱ ἴδιοι ὅτι ἐγώ εἶμαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. 71. Τότε αὐτοί εἶπαν: Τί μᾶς χρειάζεται πλέον ἄλλη μαρτυρία; Εἶναι περιττή. Ἀφοῦ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι τ᾿ ἀκούσαμε ἀπό τό στόμα Του νά λέει ὅτι Αὐτός εἶναι ὁ Μεσσίας καί ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.

1. Ἑρμηνευτικά σχόλια: α) Στήν ἀπάντηση τοῦ Κυρίου μας ὅτι δέν ἔχετε τή διάθεση νά ὠφεληθεῖτε, οὔτε νά λάβετε τά θετικά μηνύματα, ὅλοι μαζί οἱ ἄρχοντες τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Συνεδρίου τοῦ εἶπαν: «σύ οὖν εἶ ὁ υἱός τοῦ Θεοῦ;» Σύ λοιπόν εἶσαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ;  Ὁ Κύριος τούς ἀπάντησε: «ὑμεῖς λέγετε ὅτι ἐγώ εἰμι». Ναί, τό λέτε κι ἐσεῖς, ὅτι ἐγώ εἶμαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ». Καί αὐτοί πάλι ὅλοι μαζί εἶπαν μεταξύ τους: Τί μᾶς χρειάζεται πλέον ἄλλη μαρτυρία; Εἶναι περιττή. Ἀφοῦ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι τόν ἀκούσαμε νά λέει ὅτι αὐτός εἶναι ὁ Μεσσίας καί ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. β) Μέ τίς φράσεις αὐτές ἔκλεισε ἡ δίκη μέ καταδίκη τοῦ Κυρίου μας σέ θάνατο, διότι «ἑαυτόν Θεοῦ υἱόν ἐποίησεν» (Ἰω. ιθ΄ 7). γ) Ἡ ἀπόφαση τοῦ ἀνώτατου Δικαστηρίου ἦταν τελεσίδικη. Ὅποια κι ἄν ἦταν ἡ ἀπόφαση πού ἔλαβαν, ἔπρεπε νά ἐκτελεσθεῖ. Ὁ κατηγορούμενος δέν εἶχε τό δικαίωμα νά κάνει ἔφεση.

2. Διδάγματα: Ποιά εἶναι τά βαθύτερα αἴτια τῆς καταδίκης τοῦ Κυρίου μας σέ θάνατο; (Σκέψεις Μελῶν…) Πρῶτο αἴτιο εἶναι ὁ φθόνος τους καί δεύτερο αἴτιο ἡ φιλοχρηματία τους. α) Ὡς πρός τό πρῶτο αἴτιο τοῦ φθόνου τους ὑπάρχουν πολλά χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τά ὁποῖα ἀναφέρουν ὅτι, ὅσο πιό πολύ αὐξανόταν τό κύρος τοῦ θείου Διδασκάλου στόν ἁπλό λαό τοῦ Θεοῦ, τόσο περισσότερο αὐξανόταν ὁ φθόνος καί τό μίσος τῶν ἀρχόντων τῶν Ἰουδαίων ἐναντίον Του (παράβαλε Ματθ. ιβ΄ 14, Μάρκ. γ΄ 6, ιη΄ 18, Λουκ. ιθ΄ 47, Ἰω. ια΄ 47-48, 53). Τά χωρία αὐτά ἀπο­δεικνύουν περίτρανα ὅτι εἶχαν ἀποφασίσει νά Τόν φονεύσουν πολύ νωρίτερα ἀπό τήν ἐπίσημη δίκη, ἀλλά αὐτό ὑλοποιήθηκε ὄχι τότε πού αὐτοί ἤθελαν, ἀλλά τότε πού  ὁ Κύριος παρέδωσε ἑκουσίως τόν Ἑαυτό του σέ θάνατο. β) Ὡς πρός τό δεύτερο αἴτιο τῆς φιλοχρηματίας τους, ὑπάρχουν πάλι πολλά χωρία, τά ὁποῖα ἀποδεικνύουν ὅτι εἶχαν καταντήσει θεοκάπηλοι· ὅτι ἐξαγόραζαν τήν ἱερωσύνη μέ χρήματα· ὅτι μετέβαλαν τόν Ναό τοῦ Θεοῦ σέ οἶκο ἐμπορίου (Ἰω. β΄ 16)· ὅτι κατέτρωγαν τά χρήματα τῶν χηρῶν (Ματθ. κγ΄ 13)· ὅτι καταδυνάστευαν τόν λαό.  Ὅταν ὁ Κύριος καυτηρίασε τήν πλεονεξία τους καί τούς ὀνόμασε «κλέφτες» καί «ληστές» (Ἰω. ι΄ 1), τότε ξιφούλκησαν ἐναντίον Του, Τόν καταδίκασαν σέ θάνατο καί «παρέδωκαν αὐτόν Ποντίῳ Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι» (Ματθ. κζ΄ 2), γιά νά σταυρωθεῖ.

Ἐμεῖς νά προσφέρουμε στόν Χριστό ὄχι φθόνο καί μίσος, ἀλλά τήν ὁλόθερμη ἀγάπη μας καί τήν ἐγκάρδια εὐγνωμοσύνη μας. Νά ἀποστρεφόμαστε τή δυσώδη ἁμαρτία καί νά ζοῦμε σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Νά εἴμαστε διά βίου ἀφοσιωμένοι ἀκόλουθοι τοῦ Ἐσταυρωμένου.

* Ἡ Ἀδελφότης μας εὔχεται σέ ὅλους σας καί στίς οἰκογένειές σας πλούσια τή Χάρι καί τήν εὐλογία τοῦ Ἐσταυρωμένου. Καί καλή Ἀνάσταση!

* Τό ἑπόμενο θέμα μας θά εἶναι ἁγιογραφικό, τῆς Ἀναστάσεως, Ἰω. κ΄ 19-23.