23. «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς»

Μεταφορτώσεις

Θέμα για τους κυκλάρχες

«ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!»

Μᾶς ἀξίωσε καί ἐφέτος ὁ Κύριος νά ἑορτάσουμε τή λαμπροφόρο Ἀνάστασή Του. Μέ τά ἱερά Ἀναγνώσματα καί τούς θεσπέσιους ὕμνους ζήσαμε ἕνα πρός ἕνα τά περιστατικά πού συνιστοῦν καί πλαισιώνουν τό μέγα θαῦμα τῆς Ἀναστάσεως. Ἡ ψυχή μας γέμισε μέ εὐφροσύνη καί ἀγαλλίαση γιά τή νίκη τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ θανάτου «καί σκιρτῶντες ὑμνοῦμεν τόν Αἴτιον», ὅπως ψάλλει ὁ ἱερός ὑμνογράφος. Ὑμνοῦμε καί δοξολογοῦμε τόν Νικητή τοῦ θανάτου· καί αἰσθανόμαστε κι ἐμεῖς δυνατοί πλησίον Του· αἰσθανόμαστε ὅτι λαμβάνουμε δύναμη ἀπό τήν παντοδυναμία Του, καί δέν φοβόμαστε κανέναν ἐχθρό. Αὐτή τήν ἔννοια θά συμμελετήσουμε στήν πρώτη συνάντησή μας μετά τίς ἑορτές τοῦ Πάσχα.

Μελέτη περικοπῆς: Ματθ. κη´ 16-20.

1. Στήν περικοπή αὐτή ἔχουμε μία ἀπό τίς ἐμφανίσεις τοῦ ἀναστάντος Κυρίου, τίς ὁποῖες πραγματοποιοῦσε ἐπί σαράντα ἡμέρες μέχρι τήν Ἀνάληψή Του, γιά νά βεβαιωθοῦν ἀπόλυτα οἱ δικοί Του γιά τήν Ἀνάστασή Του. Ἔγινε στή Γαλιλαία, ἴσως στό ὄρος ὅπου εἶχε κάνει τήν περίφημη «ἐπί τοῦ ὄρους ὁμιλία» Του.

Γιατί ἄραγε δοκίμασαν κάποιο δισταγμό ὁρισμένοι, ὅταν εἶδαν τόν Κύριο; Τό πιθανότερο εἶναι ὅτι ἐκτός ἀπό τούς ἕνδεκα Μαθητές, ἦταν παρόντες καί ἄλλοι καί μεταξύ αὐτῶν ἦταν ὅσοι δίσταζαν. Ὅπως σημειώνουν οἱ Ἑρμηνευτές, ἡ ἐμφάνιση αὐτή συμπίπτει μέ τήν ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου ἐνώπιον πεντακοσίων καί πλέον ἀνθρώπων, γιά τήν ὁποία γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (βλ. Α΄ Κορ. ιε΄ 6). «Μέσα λοιπόν εἰς τό πλῆθος ἐκεῖνο τῶν μαθητῶν ἦτο ἑπόμενον νά ὑπάρχουν καί μερικοί διστακτικοί, οἱ ὁποῖοι… ἐδυσκολεύθησαν νά πεισθοῦν ὅτι ὁ ἐνώπιόν των ἐμφανισθείς εἶναι ὁ ἐκ τοῦ τάφου ἀναστάς Χριστός» (Ἀρχιμ. Γεωργίου Δημοπούλου, «Ὁ Νικητής τοῦ θανάτου», ἔκδ. 8η, 2003, σελ. 264). Θυμηθεῖτε τήν πρώτη ἐντύπωση τῶν Μαθητῶν, ὄταν ἐμφανίσθηκε ὁ Κύριος ἐνώπιόν τους «κεκλεισμένων τῶν θυρῶν», καί νόμισαν ὅτι ἔβλεπαν φάντασμα. Τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶχε λάβει ἄλλη λαμπρότητα μετά τόν θρίαμβό Του ἐπί τοῦ θανάτου καί δέν ἦταν εὔκολο νά τό ταυτίσουν ἀμέσως μέ τό πρόσωπο τοῦ αἱμόφυρτου Ἐσταυρωμένου Διδασκάλου τους. Αὐτό συνέβη καί κατά τήν πορεία Του μέ τούς δύο Μαθητές πρός Ἐμμαούς, στήν ὁποία ἐμφανίσθηκε ὁ Κύριος «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ» (βλ. Μάρκ. ις΄ 12).

Ἄραγε ὁ διασταγμός ἐκείνων ἀποτελεῖ ἐπιχείρημα ὑπέρ τῆς Ἀναστάσεώς Του; Ἀσφαλῶς. Δέν ἦταν εὔπιστοι. Πείσθηκαν ἀφοῦ ἐρεύνησαν καί ἐξέτασαν τό θέμα καλά καί ὅσο μποροῦσαν. Καί ἀφοῦ βεβαιώθηκαν ἀπόλυτα γιά τήν Ἀνάσταση, τήν κήρυτταν κατόπιν μέ παρρησία καί θάρρος καί αὐτοθυσία.

Τί ἔκανε ὁ Κύριος γιά νά διαλύσει τούς δισταγμούς τους; Τούς πλησίασε περισσότερο, «προσελθών», γράφει ὁ ἅγιος Ματθαῖος, γιά νά Τόν δοῦν καλύτερα. Τί φανερώνει αὐτό; Τήν κατα­νόησή Του στήν ἀδυναμία τους καί τή συγκατάβασή Του. «Πόσην συγκατάβασιν δεικνύει ὁ Κύριος! Καί πόσον ζητεῖ νά βοηθήσῃ τούς ἰδικούς Του, ὥστε νά ἀπαλλαγοῦν ἀπό τάς ἀ­δυνα­μίας, πού εἶναι ζυμωμέναι μέ τήν φύσιν των, διά νά τόν ἴδουν καθαρώτερον καί τόν λατρεύσουν πνευματικώτερον!» («Ὁ Νικητής…», ὅπ.π., σελ. 265). Ἐπιπλέον ὑπονοεῖται ὅτι μόνο ὅταν εἴμαστε πλησίον Του, Τόν ἀναγνωρίζουμε. Σέ αὐτό συντελεῖ τά μέ­γιστα ἡ συνειδητή μυστηριακή ζωή.

2. Τί εἶπε ὁ Κύριος στούς Μαθητές κατά τήν ἐμφάνισή Του αὐτή; «ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν ούρανῷ καί ἐπί γῆς». Ὁμιλεῖ ὡς Αὐτός πού ἐξουσιάζει τά πάντα. Γιά ποιά ἐξουσία ὁμιλεῖ; Γιά τήν παντοκρατορική ἐξουσία, τήν ὁποία εἶχε ὡς Θεός καί τήν ὁποία μέ τήν Ἀνάστασή Του ἔλαβε ἀπό τόν οὐράνιο Πατέρα Του καί ὡς ἄνθρωπος. Ὁμιλεῖ ὁ Θεάνθρωπος πού ἐξουσιάζει τά πάντα. Τονίζει μάλιστα ὅτι Τοῦ δόθηκε «πᾶσα ἐξουσία». Τίποτε δηλαδή δέν ξεφεύγει ἀπό τήν ἐξουσία Του. Ὅλα ἐξουσιάζονται ἀπό Αὐτόν. «Καί ὄχι μόνον ἐπί γῆς, ἀλλά καί ἐν οὐρανῷ. Ἡ διάνοια τοῦ ἀνθρώπου ἰλιγγιᾷ, ὅταν ἀποπειραθῇ νά ἐννοήσῃ τοιαύτην τινά ἐξουσίαν, ὁποία εἶναι αὕτη» (Π. Ν. Τρεμπέλας). Ἐξουσιάζει τά πάντα, ὁρατά καί ἀόρατα, ὑλικά καί πνευματικά. Ἄγγελοι, ἄνθρωποι ἀλλά καί δαίμονες βρίσκονται κάτω ἀπό τήν ἐξουσία Του. Ἐλέγχει τίς κινήσεις ὅλων (βλ. Ἐφ. α΄ 19-23, Φιλιπ. β΄ 9-11).

Τί εἴδους εἶναι ἡ ἐξουσία Του; Δέν μοιάζει μέ τήν ἐγωιστική ἐξουσία τῶν κοσμικῶν ἀρχόντων. Εἶναι ἐξουσία εἰρήνης, ἀγάπης, στοργῆς καί διακονίας. Ἰδιαίτερα μάλιστα εὐχαριστεῖται Ἐκεῖνος νά εἶναι ὁ πνευματικός ἐξουσιαστής τῶν καρδιῶν μας.

Τί σημαίνει αὐτή ἡ διακήρυξη τοῦ Ἀναστάντος γιά μᾶς; Ὅτι πιστεύουμε σέ Ἐκεῖνον ὁ Ὁποῖος εἶναι ὁ Παντοκράτορας. Κανείς ἑπομένως δέν μπορεῖ νά βλάψει τήν Ἐκκλησία Του, τῆς ὁποίας εἴμαστε μέλη καί ὁ Ἴδιος ἡ ἀόρατη Κεφαλή (βλ. Ματθ. ις΄ 18). Οἱ πολέμιοί Του κατέπεσαν καί καταπίπτουν διαμέσου τῶν αἰώνων, ἐνῶ ὁ Ἴδιος παραμένει «χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ΄ 8). Αὐτοί βλάπτονται καί πληγώνονται καί καταστρέφονται, ἐνῶ Ἐκεῖνος μεσουρανεῖ (βλ. Πράξ. κς΄ 14).

Ὅταν σκεφτόμαστε αὐτή τήν ἀλήθεια, ἡ ὁποία διαρκῶς ἀποδεικνύεται ἰσχυρή γιά εἴκοσι ἤδη αἰῶνες, δέν φοβόμαστε κανέναν ἐχθρό τῆς Πίστεως. Ἀποκτοῦμε ἀτρόμητο θάρρος. «Θαρσείτω τοίνυν, θαρσείτω λαός τοῦ Θεοῦ, καί γάρ Αὐτός πολεμήσει τούς ἐχθρούς ὡς Παντοδύναμος», ψάλλει ὁ ὑμνωδός. Γεμίζουμε μέ ἱερό ἐνθουσιασμό καί βεβαιότητα γιά τήν τελική νίκη Ἐκείνου, ὁ Ὁποῖος «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ» (Ἀποκ. ς΄ 2). Καί ἀγωνιζόμαστε, μέ πίστη σέ Αὐτόν καί μέ τή βοήθεια τήν ὁποία μᾶς παρέχει μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας Του, νά νικήσουμε τήν ἁμαρτία καί νά γίνουμε συμμέτοχοι τῆς αἰώνιας δόξας Του (βλ. Ἀποκ. γ΄ 21).

3. Ποιά ἐντολή ἔδωσε ὁ Παντοκράτορας Κύριος στούς Μαθητές Του; Τήν ἐντολή τῆς Ἱεραποστολῆς, τῆς διαδόσεως τοῦ λόγου Του στά πέρατα τῆς οἰκουμένης, σέ Ἰουδαίους καί μή, σέ ὅλο τόν κόσμο, μέ σκοπό τή σωτηρία ὅλων. «Ἡ θεία ἐντολή περιλαμβάνει τά στοιχεῖα καί τάς προϋποθέσεις τῆς σωτηρίας. Τρεῖς δέ εἶναι αἱ προϋποθέσεις αὐταί: Ἡ πίστις, εἰς τήν ὁποίαν ὁ λαός θά ὁδηγηθῇ διά τοῦ κηρύγματος καί τῆς διδασκαλίας τῶν Ἀποστόλων, τό βάπτισμα εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος καί ἡ πιστή τήρησις ὅλων τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου, αἱ ὁποῖαι συνιστοῦν τόν ἠθικόν νόμον» («Ὁ Νικητής…», ὅπ.π., σελ. 267).

α) Νά προσέξουμε καλύτερα τά στοιχεῖα αὐτά. Καί ἀρχικά τήν προτροπή: «μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη». Κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, ἐδῶ πρόκειται γιά τή διδασκαλία τῶν «δογμάτων» (ΕΠΕ 12, 400)· γιά τήν κατήχηση ὅσων ἐπιθυμοῦν νά γίνουν μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἀνάγκη νά γνωρίζουμε τίς βασικές ἀλήθειες τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας. Ἡ ὀρθή πίστη ἀποτελεῖ βασική προϋπόθεση τῆς ὀρθῆς ζωῆς. Ὅπου χωλαίνει ἡ πίστη, χωλαίνει συνήθως καί ἡ ζωή. Δόγμα καί ἦθος συμβαδίζουν καί πρέπει νά συμβαδίζουν.

β) «βαπτίζοντες αὐτούς…» Τό Βάπτισμα εἶναι ἡ πύλη, μέσῳ τῆς ὁποίας εἰσέρχεται ὁ ἄνθρωπος στό πνευματικό οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας. Τό πρῶτο ἀπό τά ἱερά Μυστήρια. Τελεῖται στό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος. Δέν λέει «εἰς τά ὀνόματα», ἀλλά «εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Ἕνα τό ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ὁμοουσίου Τριάδος. Τά τρία Πρόσωπα εἶναι ὁμοδύναμα καί ἰσοσύναμα. «Μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις τῆς Ἁγίας Τριάδος», ψάλλει ἡ Ἐκκλησία. Ὁ Πατήρ εὐδόκησε καί ἀπέστειλε τόν Υἱό Του γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου, ὁ Υἱός ἐνηνθρώπησε καί σταυρώθηκε γι᾿ αὐτήν καί τό Πνεῦμα τό Ἅγιο καθιστᾶ μέ τή Χάρι Του τούς ἀνθρώπους μετόχους αὐτῆς τῆς σωτηρίας.

γ) «διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν». Πρόκειται γιά τήν ἠθική διδασκαλία, «περί τῶν ἐντολῶν», λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος (ΕΠΕ, ὅπ. π.), δηλαδή γιά τούς κανόνες πού ρυθμίζουν τήν ὅλη ζωή τῶν πιστῶν· γιά «τό κήρυγμα τό θρησκευτικόν καί ἠθικόν τῶν ἐντολῶν, τάς ὁποίας ὁ Κύριος ἔδωκε συμπληρώσας τόν ἠθικόν νόμον καί ἐμφανίσας αὐτόν ἀκόμη τελειότερον» (Ὑπόμνημα). Σφάλλουν ἑπομένως καί μάλιστα σφάλμα μέγιστο, ὅσοι ἀπό τούς σύγχρονους πιστούς νομίζουν ὅτι συνιστᾶ ήθικολογία ἡ ἐνασχόληση μέ τίς ἐντολές τοῦ Κυρίου. Εἶναι αὐτό παραγγελία τοῦ ἀναστάντος καί παντοδύναμου Κυρίου. Παραγγέλλει μάλιστα τήν τήρηση ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν ἐντολῶν Του· «ποιεῖν πάντα…»

Τί σημαίνει ἡ τελευταία διεβεβαίωση τοῦ Κυρίου: «καί ἰδού ἐγώ μεθ᾿ ἡμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος»; Ὅτι εἶναι καί θά εἶναι παρών αἰώνια στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας Του καί στή ζωή καθενός ἀπό τούς πιστούς. Ὁ ποιητής Γ. Βερίτης σέ ἕνα ἀναστάσιμο ποίημά του γράφει: «Ἀνάσταση εἶναι κι ἡ ψυχή/ δέν νιώθει τώρα μοναχή/ καθώς ἐχθές καί πρῶτα./ Κάποιος βαδίζει στό πλευρό,/ τῆς ἁπαλαίνει τόν σταυρό,/ σφογγίζει τόν ἱδρώτα». Ὅταν ἔχουμε μαζί μας τόν Νικητή τοῦ θανάτου καί Ἐξουσιαστή τῶν πάντων, ὁρατῶν καί ἀοράτων, τίποτε δέν μπορεῖ νά ἀνακόψει τήν πορεία μας πρός τόν οὐρανό. Μή λησμονοῦμε ποτέ αὐτή τήν παναληθή ὑπόσχεση τοῦ Παντοκράτορος. Εἶναι μαζί μας Ἐκεῖνος, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ νά παραμερίζει ὅλα τά ἐμπόδια, νά μᾶς τονώνει, νά μᾶς χαρίζει θάρρος καί αἰσιοδοξία. Ἄς Τόν παρακαλοῦμε νά μᾶς βοηθεῖ νά αἰσθανόμαστε αὐτή τήν παντοκρατορική παρουσία Του στή ζωή μας, γιά νά πορευόμαστε ἑνωμένοι μαζί Του σταθερά πρός τήν αἰώνια Βασιλεία Του.

ΣΥΝΘΗΜΑ: «Ἐδόθη μοι πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. κη´ 18).